TP. Hồ Chí Minh: Hướng tới phủ xanh rừng ngập mặn Cần Giờ

Rừng ngập mặn Cần Giờ được UNESCO công nhận là Khu dự trữ sinh quyển thế giới đầu tiên ở Việt Nam. Rừng ngập mặn Cần Giờ được mệnh danh "lá phổi xanh" của TP. Hồ Chí Minh (TP HCM), có tác dụng điều tiết môi trường, chống biến đổi khí hậu, chắn gió ngăn bão lũ, cung cấp cho thành phố nguồn thủy hải sản dồi dào và là điểm hẹn du lịch lý tưởng cho du khách cả nước và quốc tế.

Ngoài ra, ở đây còn có hệ thống động, thực vật phong phú; có hệ sinh thái tự nhiên đa dạng với sông, rạch và biển, và là cái nôi sinh sản của các loại thủy hải sản.

Sau thời gian phục hồi hệ sinh thái, đến nay rừng ngập mặn Cần Giờ vẫn giữ được vẻ hoang sơ, mảng xanh ở Cần Giờ được đảm bảo cho khả năng làm sạch và tái tạo môi trường, cân bằng hệ sinh thái cho một thành phố năng động, phát triển như TP.HCM, nhất là trong bối cảnh cả nước đang hướng tới Net Zero.

Theo các chuyên gia, rừng ngập mặn có khả năng hấp thụ và lưu trữ carbon cao từ 4-10 lần so với rừng bình thường. Với tiềm năng lớn về tín chỉ carbon, công tác bảo vệ tài nguyên rừng, bảo tồn hệ sinh thái rừng ngập mặn được lãnh đạo TP.HCM và huyện Cần Giờ đặc biệt quan tâm, nhất là công tác trồng mới rừng đang được triển khai mạnh mẽ, hướng đến mục tiêu tăng trưởng xanh.

Ông Bùi Nguyễn Thế Kiệt, Trưởng phòng Quản lý phát triển tài nguyên (Ban quản lý rừng phòng hộ Cần Giờ) cho biết, để phục vụ công tác trồng rừng cũng như bảo tồn đa dạng sinh học, đơn vị tiến hành gieo ươm các loài cây quý hiếm, các loài cây có số lượng cá thể nhỏ phân bố rải rác trong rừng để tăng tính đa dạng sinh học.

Từ năm 2015 đến nay, vườn ươm thuộc phòng Quản lý phát triển tài nguyên (Ban quản lý rừng phòng hộ Cần Giờ) đã gieo ươm gần 500.000 cây, trong đó có 5.000 cây cóc đỏ - là loài cây nằm trong Sách Đỏ Việt Nam. Ngoài việc duy trì nguồn giống, nguồn gene, đơn vị cũng chuẩn bị trồng rừng phục hồi đối với loại cây quý hiếm này, đồng thời trồng thêm các loài cây khác như cây sú vẹt, đước, cóc trắng... nhằm nâng cao tính đa dạng sinh học.

Hiện rừng ngập mặn Cần Giờ có 35 loài cây ngập mặn, đây là một trong những nỗ lực trong công tác bảo tồn đa dạng sinh học của Cần Giờ.

“Theo quy định, tỷ lệ trồng rừng của chúng tôi luôn đảm bảo theo yêu cầu. Đối với những diện tích theo quy định của Bộ NN-PTNT thì nhiều diện tích chỉ cần trồng 50%, tức là tỷ lệ sống đạt 50% và phân bố đều đạt tiêu chuẩn. Tuy nhiên, rừng Cần Giờ khi chúng tôi thực hiện các công trình, phần lớn đều đạt từ 80-90% trở lên.

Không phải là một ngày là có rừng, mà phải mất 5-6 năm. Có nhiều khu vực điều kiện khắc nghiệt, sau thời gian chúng tôi kiến thiết trồng rừng thì phải bảo vệ có khi tới 10 năm thì những diện tích đó mới thành rừng theo tiêu chuẩn quy định của nhà nước”, ông Bùi Nguyễn Thế Kiệt nói.

TS Huỳnh Đức Hoàn, Trưởng ban quản lý rừng phòng hộ Cần Giờ cho biết, năm 2024, đơn vị quản lý, bảo vệ, chăm sóc toàn diện trên 34.000 ha rừng và thực hiện chương trình trồng rừng, khoanh nuôi, xúc tiến tái sinh rừng.

“Theo kế hoạch, trong năm 2024, chúng tôi sẽ tổ chức trồng mới trên 180 ha rừng và chăm sóc xúc tiến tái sinh tự nhiên 200 ha. Ngoài ra, tiếp tục chăm sóc rừng trồng giai đoạn 2016-2020 với diện tích 150 ha trên toàn bộ diện tích rừng ngập mặn Cần Giờ”, TS Hoàn nói và cho biết thêm, một trong những nhiệm vụ quan trọng mà thành phố, huyện Cần Giờ giao là phải thực hiện tốt công tác trồng rừng gắn với chứng chỉ carbon bền vững.

TS Huỳnh Đức Hoàn nhìn nhận, rừng Cần Giờ được xem là "bể carbon xanh" cực lớn, giá trị tín chỉ carbon được tính cao hơn 1,5-1,8 lần so với tín chỉ ở các loại rừng khác. Cần Giờ là nơi hấp thụ carbon và giảm lượng phát thải khí nhà kính duy nhất của TP.HCM. "Ước tính, lượng lưu trữ carbon hấp thụ trên mặt đất tại rừng Cần Giờ khoảng từ 3 - 3,5 lần, nếu tính toán hợp lý, đây sẽ là cơ hội lớn đối với thị trường tín chỉ carbon", ông Hoàn nói.

Đối với các diện tích hoang hóa khó phục hồi, TP.HCM đang nghiên cứu lập đề án, quy trình kỹ thuật để phục hồi toàn bộ theo chương trình “Cần Giờ xanh”, xây dựng lực lượng quần chúng bảo vệ rừng, làm tốt công tác khuyến lâm, tạo công ăn việc làm và thu nhập cho người dân thông qua việc trồng rừng. Qua đó, thiết lập bức tường xanh vững chắc để bảo vệ môi trường cho TP.HCM và các địa phương lân cận.

Bên cạnh việc trồng mới, Ban quản lý rừng phòng hộ Cần Giờ phối hợp với các bên liên quan làm tốt công tác phòng chống cháy rừng theo phương châm “ba tại chỗ”, “5 sẵn sàng”. Theo đó, kết quả năm 2023 không để xảy ra cháy rừng.

Phó Giám đốc Sở Du lịch TP.HCM Lê Trương Hiền Hòa nhận định, với tiềm năng lợi thế về tài nguyên thiên nhiên hiện có, Cần Giờ là địa điểm lý tưởng phục vụ khách du lịch, sinh thái, nghỉ dưỡng, phục hồi sức khỏe... và cả nghiên cứu khoa học.