UBTVQH cho ý kiến về dự toán chi thường xuyên ngân sách nhà nước năm 2023 và việc chuẩn bị kỳ họp thứ 6 của Quốc hội

Theo đó, tại phiên bế mạc, UBTVQHxem xét, cho ý kiến về việc bổ sung dự toán chi thường xuyên ngân sách nhà nước năm 2023 cho các Bộ, cơ quan ở trung ương, các địa phương (1). Đồng thời cho ý kiến về việc chuẩn bị kỳ họp thứ 6 của Quốc hội (2). Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành phiên họp.

Khẩn trương hoàn thiện thủ tục, điều kiện phân bổ các khoản chi chưa phân bổ

Trình bày Tờ trình của Chính phủ tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, tại khoản 10 Điều 3 Nghị quyết số 70/2022/QH15 ngày 11/11/2022 của Quốc hội về phân bổ ngân sách trung ương năm 2023 giao Chính phủ: Khẩn trương hoàn thiện thủ tục, điều kiện phân bổ theo đúng quy định các khoản chi của ngân sách trung ương chưa phân bổ cho các Bộ, ngành, địa phương, báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định, trường hợp cấp bách, trong thời gian giữa hai kỳ họp Quốc hội, trình UBTVQH xem xét, quyết định, báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất số tiền hơn 70,7 nghìn tỷ đồng. Chính phủ rút kinh nghiệm trong việc xây dựng dự toán, khắc phục tình trạng số kinh phí chưa phân bổ lớn khi trình Quốc hội dự toán ngân sách nhà nước. Căn cứ Nghị quyết số 70/2022/QH15, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Tài chính căn cứ dự toán chi ngân sách nhà nước năm 2023 đã được Quốc hội quyết định đối với số tiền tại Mục VI kèm theo Nghị quyết số 70/2022/QH15; đề nghị của các bộ, cơ quan trung ương, địa phương, tổng hợp trình Chính phủ báo cáo UBTVQH, Quốc hội xem xét, quyết định bổ sung dự toán cho các bộ, cơ quan trung ương, địa phương để thực hiện các chế độ, chính sách, nhiệm vụ khác của ngân sách trung ương. Trường hợp cấp bách, trong thời gian giữa 02 kỳ họp Quốc hội, trình Chính phủ báo cáo UBTVQH xem xét, quyết định các khoản chi nêu trên, báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.

Căn cứ đề nghị bổ sung dự toán chi thường xuyên ngân sách nhà nước năm 2023 của 32 Bộ, cơ quan ở trung ương với tổng số kinh phí là 4.642.858 triệu đồng, Bộ Tài chính đã có Tờ trình số 205/TTr-BTC ngày 02 tháng 10 năm 2023 trình Chính phủ trình UBTVQH, báo cáo Quốc hội bổ sung dự toán chi thường xuyên ngân sách nhà nước năm 2023 cho các bộ, cơ quan ở trung ương, các địa phương, tổng số kinh phí là 2.508.087,24 triệu đồng.

Căn cứ Nghị quyết số 70/2022/QH15 ngày 11 tháng 11 năm 2022 của Quốc hội, Quyết định số 1506/QĐ-TTg ngày 02 tháng 12 năm 2022 của Thủ tướng Chính phủ, Nghị quyết số 163/NQ-CP ngày 04 tháng 10 năm 2023 của Chính phủ; Chính phủ trình UBTVQH bổ sung dự toán chi thường xuyên ngân sách nhà nước năm 2023 cho các bộ, cơ quan ở trung ương, các địa phương là 2.508.087,24 triệu đồng.

Trên cơ sở nội dung báo cáo nêu trên, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, Chính phủ trình UBTVQH xem xét, cho ý kiến về đề xuất bổ sung dự toán chi thường xuyên ngân sách nhà nước năm 2023 cho các bộ, cơ quan ở trung ương, các địa phương như nêu tại Tờ trình này. Báo cáo Quốc hội cho ý kiến và thông qua dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về bổ sung dự toán chi thường xuyên ngân sách nhà nước năm 2023 cho các bộ, cơ quan ở trung ương, các địa phương. Thời gian dự kiến trình Quốc hội cho ý kiến và thông qua đối với dự thảo Nghị quyết tại kỳ họp thứ 6 (tháng 10 năm 2023) Quốc hội khóa XV.

Ủy ban Tài chính kiến nghị 3 nội dung

Trình bày báo cáo thẩm tra việc bổ sung dự toán chi thường xuyên ngân sách nhà nước năm 2023 cho các bộ, cơ quan ở trung ương, địa phương, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh cho biết, theo quy định tại khoản 10 Điều 3 Nghị quyết số 70/2022/QH15, việc Chính phủ trình UBTVQH xem xét, cho ý kiến để trình Quốc hội xem xét, quyết định bổ sung dự toán chi thường xuyên ngân sách nhà nước năm 2023 cho các bộ, cơ quan ở trung ương, địa phương là bảo đảm căn cứ pháp lý.

Về thời hạn và số kinh phí trình, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách nêu rõ, Nghị quyết của Quốc hội giao Chính phủ khẩn trương hoàn thiện thủ tục, điều kiện để phân bổ ngân sách nhưng đến nay gần kết thúc năm ngân sách 2023 (05/10/2023) Chính phủ mới trình bổ sung dự toán chi thường xuyên NSNN năm 2023 cho các bộ, cơ quan ở trung ương, các địa phương, chỉ bằng khoảng 3,5% tổng số tiền chưa phân bổ là quá muộn so với quy định, gây lãng phí nguồn lực NSNN.

Do đó, đề nghị Chính phủ chỉ đạo rút kinh nghiệm, không để tồn tại các khoản chi chưa xác định được nhiệm vụ, nội dung chi trong dự toán NSNN hằng năm để chờ phân bổ. Đồng thời, đề nghị Chính phủ báo cáo rõ về số kinh phí còn lại chưa trình UBTVQH, Quốc hội, làm rõ về khả năng sử dụng khoản kinh phí này trong niên độ NSNN năm 2023. Đa số ý kiến đề nghị, trường hợp không sử dụng đề nghị Chính phủ sớm nghiên cứu, báo cáo cấp có thẩm quyền điều chuyển cho các nhiệm vụ khác cần thiết, cấp bách, tránh gây lãng phí nguồn lực.

Có ý kiến đề nghị, đến nay đã gần hết niên độ NSNN năm 2023, trường hợp không phân bổ, không còn nhu cầu sử dụng cần hủy dự toán, giảm bội chi NSTW để chủ động trong việc huy động nguồn lực bù đắp bội chi, giảm chi phí lãi vay.

Về nội dung trình, Chính phủ trình bổ sung dự toán chi thường xuyên cho 35 bộ, cơ quan trung ương và 14 địa phương; đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách cho rằng, theo quy định tại khoản 5 Điều 19, khoản 4 Điều 25 Luật NSNN và quy định tại khoản 10 Điều 3 Nghị quyết số 70/2022/QH15, Quốc hội không phân bổ chi tiết cho từng nhiệm vụ chi cụ thể của từng bộ, cơ quan trung và địa phương.

Để bảo đảm đủ căn cứ xem xét, quyết định, đề nghị Chính phủ bổ sung thuyết minh chi tiết từng khoản chi (tài liệu kèm theo là các văn bản của Bộ Tài chính báo cáo Thủ tướng Chính phủ, không phải là tài liệu chính thức của Chính phủ để trình UBTVQH). Đồng thời, dự kiến ngày 23/10/2023, Quốc hội sẽ khai mạc kỳ họp thứ 6, do vậy để bảo đảm chặt chẽ theo quy định, đề nghị Chính phủ báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định. Trên cơ sở tổng mức chi được Quốc hội quyết định, đề nghị giao Chính phủ rà soát, phân bổ chi tiết từng nhiệm vụ chi cụ thể cho từng bộ, cơ quan trung ương và địa phương bảo đảm đúng quy định pháp luật.

Bên cạnh đó, có ý kiến cho rằng, để sớm hoàn thiện thủ tục phân bổ, Quốc hội có thể phân bổ chi tiết cho từng nhiệm vụ chi của từng bộ, cơ quan trung ương và địa phương như đề xuất của Chính phủ.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Lê Quang Mạnh nêu rõ, trên cơ sở những lý do nêu trên, Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách kiến nghị UBTVQH một số nội dung:

(1) Cho phép Chính phủ trình Quốc hội xem xét, quyết định bổ sung dự toán chi thường xuyên của các bộ, cơ quan trung ương, địa phương theo quy định tại Nghị quyết số 70/2022/QH15 tại Kỳ họp thứ 6.

(2) Giao Chính phủ chịu trách nhiệm hoàn toàn việc rà soát số liệu, hoàn thiện thủ tục, bảo đảm đủ điều kiện để phân bổ và giao vốn đúng quy định pháp luật.

(3) Đối với số còn lại chưa phân bổ theo quy định tại Nghị quyết số 70/2022/QH15, đề nghị Chính phủ khẩn trương rà soát, báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định. Quá thời hạn theo quy định pháp luật, đề nghị hủy dự toán.

Điều hành nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị UBTVQH cho ý kiến về một số nội dung như: sự cần thiết và thẩm quyền bổ sung dự toán, hồ sơ tài liệu, tờ trình của Chính phủ đã đủ điều kiện để trình Quốc hội xem xét hay chưa...

Về hình thức của Nghị quyết, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị các đại biểu cho ý kiến về việc có nên tập hợp các vấn đề ngân sách để có một Nghị quyết riêng về ngân sách hay không. Hiện nay Chính phủ còn có một số Tờ trình liên quan đến thu, chi ngân sách, UBTVQH đã cho ý kiến để trình Quốc hội. Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị các đại biểu cho ý kiến về các vấn đề này cũng như các nội dung các đại biểu quan tâm.