Biến đổi khí hậu gây ra 37% ca tử vong do nắng nóng trên thế giới

Theo nghiên cứu được công bố ngày 31-5 trên tạp chí Nature Climate Change, hàng chục nhà nghiên cứu đã xem xét các trường hợp tử vong do nhiệt ở 732 thành phố ở 43 quốc gia trên toàn cầu từ năm 1991 đến năm 2018 và tính toán ra rằng 37% số ca tử vong là do nhiệt độ cao hơn từ sự nóng lên toàn cầu.

Tác giả chính của nghiên cứu còn cho biết, con số tử vong khoảng 9.700 người mỗi năm mới chỉ tính từ những thành phố đó, nhưng con số này còn nhiều hơn trên toàn thế giới.

Ảnh minh họa

Khi nhiệt độ tăng lên, các đợt nắng nóng gay gắt và thường xuyên hơn sẽ ảnh hưởng không cân đối đến người cao tuổi và những người mắc các bệnh mãn tính tiềm ẩn như hen suyễn, khiến họ dễ mắc bệnh và tử vong sớm.

Các tác giả cho biết, phương pháp nghiên cứu được áp dụng, nếu mở rộng phạm vi trên toàn thế giới, sẽ tăng số ca tử vong liên quan tới nhiệt mỗi năm tới hơn 100.000. Con số 100.000 phù hợp với một phân tích gần đây của Viện Đo lường và Đánh giá Sức khỏe (IHME) ở Mỹ được công bố trên tạp chí The Lancet.

IHME đã tính toán chỉ hơn 300.000 ca tử vong liên quan đến nhiệt trên toàn thế giới trong tất cả nguyên nhân tử vong vào năm 2019. Nếu chỉ hơn 1/3 số ca tử vong là do biến đổi khí hậu như nhóm nghiên cứu công bố ngày 31.5, tổng số toàn cầu thực sự sẽ là hơn 100.000.

Các nhà khoa học đã sử dụng dữ liệu tử vong trong nhiều thập kỷ ở 732 thành phố để vẽ các đường cong mô tả chi tiết tỷ lệ tử vong của mỗi thành phố thay đổi như thế nào theo nhiệt độ và đường cong tử vong do nhiệt thay đổi như thế nào giữa các thành phố. Bà Vicedo-Cabrera cho biết, một số thành phố thích ứng với nhiệt tốt hơn những thành phố khác vì điều hòa không khí, các yếu tố văn hóa và điều kiện môi trường.

Sau đó, các nhà nghiên cứu lấy nhiệt độ quan sát được và so sánh chúng với 10 mô hình máy tính mô phỏng một thế giới không có biến đổi khí hậu. Sự khác biệt ở đây là nhiệt độ nóng lên do con người gây ra. Bằng cách áp dụng kỹ thuật đã được khoa học chấp nhận đó cho các đường cong số ca tử vong do nhiệt độ cao ở 732 thành phố, các nhà khoa học đã tính toán được số ca tử vong do nhiệt tăng vì biến đổi khí hậu.

Tỉ lệ các ca tử vong liên quan đến nhiệt do sự nóng lên toàn cầu trong nghiên cứu mới rất khác biệt giữa các quốc gia. Ví dụ: ở Mỹ, Australia, Pháp, Anh và Tây Ban Nha, tỉ lệ đó gần như phù hợp với mức trung bình của tất cả các quốc gia, từ 35 đến 39%. Đối với Mexico, Nam Phi, Thái Lan, Việt Nam và Chile, con số này đã tăng trên 40%. Và với các quốc gia – Brazil, Peru, Colombia, Philippines, Kuwait và Guatemala – tỉ lệ tử vong liên quan đến nhiệt do biến đổi khí hậu gây ra là 60% trở lên.

Tỉ lệ tử vong vì nắng nóng do biến đổi khí hậu cao nhất là ở các thành phố ở Nam Mỹ. Ana Vicedo-Cabrera, nhà dịch tễ học tại Viện Y học Phòng ngừa và Xã hội thuộc Đại học Bern, Thụy Sĩ, chỉ ra, Nam Âu và Nam Á là những điểm nóng khác về tử vong do nhiệt liên quan đến biến đổi khí hậu.

Các nhà nghiên cứu nhận thấy, São Paulo, Brazil, là nơi có số ca tử vong do nhiệt liên quan đến biến đổi khí hậu nhiều nhất, trung bình là 239 người mỗi năm.

Châu Anh