Sáng nay (19/12), tại Hà Nội diễn ra phiên trọng thể Đại hội đại biểu toàn quốc Hội Sinh viên Việt Nam lần thứ XI, nhiệm kỳ 2023-2028, với sự tham dự 695 đại biểu chính thức là những cán bộ, hội viên, sinh viên ưu tú, đại diện tiêu biểu cho trí tuệ, bản lĩnh, hoài bão và khát vọng của hơn 2,1 triệu sinh viên trên khắp mọi miền của Tổ quốc và sinh viên Việt Nam ở nước ngoài. Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng tới dự và phát biểu tại Đại hội.
Dự đại hội có các nguyên Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn An, Nguyễn Sinh Hùng, Nguyễn Thị Kim Ngân; Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Trương Thị Mai; các lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước; lãnh đạo các bộ, ngành địa phương; 695 đại biểu sinh viên đại biểu đại diện cho 1,7 triệu hội viên, 2,1 triệu sinh viên trong và ngoài nước.
Hội Sinh viên Việt Nam phát triển cả về chất và lượng
Phát biểu tại phiên trọng thể, Bí thư Trung ương Đoàn, Chủ tịch Trung ương Hội Sinh viên Việt Nam Nguyễn Minh Triết cho biết, nhìn lại chặng đường 5 năm qua, với tinh thần “bản lĩnh, học tập, sáng tạo, tình nguyện, hội nhập, phát triển”, tổ chức Hội, hội viên, sinh viên Việt Nam trong nhiệm kỳ 2018-2023 đã ra sức phấn đấu, vượt qua khó khăn, đạt được nhiều thành tựu quan trọng, toàn diện, tạo dấu ấn nổi bật trong sinh viên và toàn xã hội.
Thành tựu đó góp phần khẳng định được vai trò, sứ mệnh tiên phong, kế thừa, phát triển sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc trong thời kỳ mới. Có thể khẳng định, Hội Sinh viên Việt Nam đã thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc Hội Sinh viên Việt Nam lần thứ X nhiệm kỳ 2018-2023.
Trong nhiệm kỳ, Hội Sinh viên Việt Nam phát triển cả về chất và lượng. Các cấp bộ Hội đã cụ thể hóa những định hướng lớn của Đảng, của Đoàn và Nghị quyết Đại hội Hội Sinh viên Việt Nam lần thứ X, chủ động, sáng tạo tổ chức các hoạt động phù hợp với nhu cầu, nguyện vọng, tình hình thực tiễn của sinh viên. Hoạt động Hội Sinh viên đã linh hoạt, sáng tạo, thích ứng nhanh trong bối cảnh đất nước chịu ảnh hưởng nặng nề của dịch bệnh COVID-19. Phương thức và hình thức tổ chức các hoạt động Hội ngày càng đa dạng, ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số.
Bên cạnh những thành tựu đạt được, anh Nguyễn Minh Triết cũng không khỏi trăn trở về giải pháp nào để hỗ trợ, giúp đỡ nhóm sinh viên có biểu hiện thờ ơ về chính trị, thiếu động lực học tập và ý chí phấn đấu, có lối sống chưa tốt. Hội Sinh viên phải đổi mới nội dung, phương thức hoạt động như thế nào để ngày càng gần gũi với sinh viên, hỗ trợ tích cực cho sinh viên trong học tập và cuộc sống, trong việc trang bị kỹ năng để có cơ hội tốt hơn trong việc tiếp cận thị trường lao động, khởi nghiệp. Làm thế nào để phong trào “Sinh viên 5 tốt” được sinh viên đón nhận rộng rãi hơn, được đánh giá, ghi nhận cao hơn bởi thị trường lao động và các cơ sở giáo dục.
Các nhóm giải pháp nào cần tập trung để phát triển mạnh mẽ tổ chức Hội Sinh viên Việt Nam, tăng tỷ lệ tập hợp sinh viên, tham gia xây dựng Đoàn, xây dựng Đảng và góp phần đổi mới và nâng cao chất lượng toàn diện của giáo dục đại học, cao đẳng Việt Nam trong bối cảnh mới.
Thật sự trở thành người bạn đồng hành tin cậy của sinh viên
Phó Chủ tịch Trung ương Hội Sinh viên Việt Nam Hồ Hồng Nguyên trình bày Báo cáo Chính trị của Ban Chấp hành Trung ương Hội Sinh viên Việt Nam khóa X, chỉ rõ 8 nhóm hạn chế cơ bản như chất lượng phong trào sinh viên chưa được đảm bảo đồng đều tại các cơ sở; mức độ tham gia phong trào của sinh viên năm cuối, sinh viên các trường cao đẳng, trường ngoài công lập chưa đạt kỳ vọng, tiềm năng. Công tác kết nối, phát huy “Sinh viên 5 tốt” sau tuyên dương chưa hiệu quả so với yêu cầu. Chưa đảm bảo chỉ tiêu về số lượng sinh viên 5 tốt cấp Trung ương và số lượng sinh viên tham gia ít nhất 5 ngày tình nguyện trong nhiệm kỳ.
Bên cạnh đó, việc áp dụng chuyển đổi số trong phong trào sinh viên tuy được đẩy mạnh nhưng vẫn thiếu tính đồng bộ, hiệu quả chưa cao. Việc triển khai các hoạt động chăm lo, bảo vệ quyền lợi của sinh viên ở một số cơ sở Hội còn thụ động, chưa đáp ứng được yêu cầu thực tiễn, nguyện vọng của sinh viên. Công tác nắm bắt, định hướng dư luận sinh viên ở một số thời điểm, một số đơn vị chưa được quan tâm đúng mức. Việc thành lập tổ chức Hội Sinh viên còn gặp nhiều vướng mắc, khó khăn và chậm chuyển động so với yêu cầu thực tiễn. Việc duy trì sinh hoạt chi hội còn gặp nhiều khó khăn trong điều kiện học chế tín chỉ, học trực tuyến. Công tác tham mưu, thực hiện Quyết định số 13 ngày 06/02/2013 của Thủ tướng Chính phủ còn gặp nhiều khó khăn trong thực hiện ở một số đơn vị.
Theo chị Hồ Hồng Nguyên, để đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp cách mạng trong giai đoạn mới, đòi hỏi phong trào sinh viên và tổ chức Hội Sinh viên phải không ngừng nỗ lực phấn đấu vươn lên, đổi mới mạnh mẽ nội dung và phương thức hoạt động, phát huy vai trò xung kích sáng tạo của sinh viên.
Vì vậy, Ban Chấp hành Trung ương Hội Sinh viên Việt Nam khóa X đã xây dựng Nhiệm vụ, giải pháp công tác Hội và phong trào sinh viên Việt Nam nhiệm kỳ 2023-2028 với các nội dung cơ bản sau: Khơi dậy mạnh mẽ trong sinh viên Việt Nam khát vọng phát triển đất nước giàu mạnh, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc; khẳng định niềm tin của sinh viên đối với Đảng, Nhà nước, chế độ Xã hội chủ nghĩa. Xây dựng môi trường để sinh viên phát triển toàn diện và phát huy tốt nhất tiềm năng, thế mạnh của sinh viên. Tổ chức thiết thực các hoạt động đồng hành, hỗ trợ, góp phần hình thành lớp sinh viên thời kỳ mới có bản lĩnh vững vàng, tri thức phong phú, ứng xử văn minh, khỏe về thể chất và tinh thần, có kỹ năng thực hành xã hội phù hợp với yêu cầu của thời đại khoa học công nghệ và chuyển đổi số, hướng đến các tiêu chí năng lực của công dân toàn cầu. Xây dựng Hội Sinh viên Việt Nam vững mạnh toàn diện, nhất là về chính trị; là tổ chức của sinh viên, do sinh viên, vì sinh viên, đoàn kết, tập hợp rộng rãi sinh viên Việt Nam ở trong và ngoài nước.
Trong nhiệm kỳ mới, Hội Sinh viên Việt Nam đã xác định khẩu hiệu hành động: Sinh viên Việt Nam, Vững bản sắc - Giàu khát vọng - Kiến tạo tương lai - Dựng xây đất nước.
Trong nhiệm kỳ 2023-2028, Hội Sinh viên cũng chú trọng đẩy mạnh phong trào “Sinh viên học tập, sáng tạo, nghiên cứu khoa học” bên cạnh việc tiếp tục triển khai phong trào “Sinh viên 5 tốt”, “Sinh viên vun đắp lý tưởng, rèn luyện đạo đức”, “Sinh viên rèn luyện thể chất”.
Trong đó, tiếp tục triển khai các giải pháp góp phần xây dựng môi trường học tập tích cực, thúc đẩy tâm thế chủ động học tập, ý thức học tập suốt đời, văn hoá đọc cho sinh viên. Xây dựng môi trường bồi dưỡng kỹ năng học tập, phát triển phẩm chất và năng lực tự học, tự làm giàu tri thức cho sinh viên. Xây dựng môi trường thúc đẩy hoạt động sáng tạo, nghiên cứu khoa học trong sinh viên.
Đẩy mạnh việc “Sinh viên tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng”, triển khai các hoạt động tình nguyện đảm bảo tính rộng khắp, tính bền vững, tính hiệu quả, tính sáng tạo, trong đó, chú trọng lấy sinh viên là trung tâm, chủ thể của hoạt động. Chú trọng việc đổi mới nội dung, phương thức tổ chức các hoạt động tình nguyện theo hướng phát huy được tính chủ động, ý tưởng sáng tạo, chuyên môn của sinh viên. Gia tăng hàm lượng tri thức, chuyển đổi số, sáng tạo gắn với chuyên môn, thế mạnh của sinh viên trong các hoạt động tình nguyện. Thực hiện chủ trương “3 liên kết” (liên kết lực lượng, liên kết địa bàn, liên kết cộng đồng). Kết nối, phát huy và định hướng các đội nhóm tình nguyện chưa thuộc tổ chức Hội.
“Sinh viên chủ động hội nhập quốc tế”, tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức, tâm thế chủ động hội nhập quốc tế trong sinh viên. Tổ chức các sân chơi, hoạt động giao lưu quốc tế, các “Ngày văn hóa” trong cộng đồng sinh viên. Nâng cao hiệu quả các hoạt động tạo môi trường để sinh viên thực hành ngoại ngữ, kỹ năng hội nhập cho sinh viên. Khuyến khích sinh viên sử dụng thành thạo 1 ngoại ngữ và biết thêm ngoại ngữ khác.
Đặc biệt, trong nhiệm kỳ 2023-2028, Hội Sinh viên Việt Nam cũng sẽ đẩy mạnh các hoạt động tư vấn, hỗ trợ sinh viên để tổ chức Hội thật sự trở thành người bạn đồng hành tin cậy của sinh viên. Xây dựng các giải pháp đặc thù cho nhóm sinh viên tài năng, sinh viên dân tộc thiểu số, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn.
Sinh viên Việt Nam cần xác định tâm thế, trách nhiệm của mình đối với đất nước
Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng gửi lời chúc mừng nồng nhiệt nhất tới Đại hội và khẳng định, sinh viên Việt Nam là trí thức tương lai - nguồn nhân lực quan trọng phục vụ cho xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đảng, Nhà nước ta luôn đặt niềm tin sâu sắc vào lực lượng thanh niên, sinh viên, xác định đây là “lực lượng xã hội to lớn, một trong những nhân tố quan trọng quyết định tương lai, vận mệnh dân tộc” và đã đề ra nhiều chủ trương để giáo dục, đào tạo, phát huy vai trò to lớn của thanh niên, sinh viên trở thành lực lượng trung thành, kế tục sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc.
Chủ tịch nước đánh giá cao Hội sinh viên Việt Nam nhiệm kỳ qua đã có những bước trưởng thành vượt bậc, tổ chức nhiều phong trào sáng tạo, thiết thực, tập hợp, đoàn kết được cả sinh viên trong nước và sinh viên Việt Nam ở nước ngoài tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Trong đó, Phong trào “Sinh viên 5 tốt” đã đi vào chiều sâu, có sức lan tỏa mạnh mẽ trong sinh viên và xã hội, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo; chăm lo, hỗ trợ tốt hơn cho sinh viên, nhất là những sinh viên có hoàn cảnh khó khăn; tổ chức nhiều chiến dịch tình nguyện góp phần giải quyết các vấn đề xã hội.
Tuy nhiên, Chủ tịch nước cũng chỉ ra một số hạn chế, những biểu hiện đáng lo ngại trong một bộ phận sinh viên như: mục tiêu, động cơ học tập chưa rõ; chưa xác định rõ tâm thế của bản thân trong hành trình phát triển của đất nước; thiếu ý chí vươn lên, giao tiếp và hành xử còn có biểu hiện lệch lạc; chưa chủ động tự trang bị kiến thức, trau dồi kỹ năng nghề nghiệp…
Chủ tịch nước cũng nêu bối cảnh thế giới và khu vực đang diễn biến phức tạp, tác động đến nước ta. Với tình hình trong nước, sau gần 40 năm Đổi mới, thế và lực, sức mạnh tổng hợp của đất nước ta không ngừng tăng lên, nhưng cũng đứng trước không ít những khó khăn, thách thức.
Trước bối cảnh đó, Chủ tịch nước mong muốn, với sự nhạy bén với xã hội và học vấn cao, với sức sống căng tràn và những ước mơ, hoài bão cao đẹp, sinh viên Việt Nam cần xác định tâm thế, trách nhiệm của mình đối với đất nước; cùng với cả dân tộc hiện thực hóa khát vọng đến năm 2045, trở thành nước phát triển, thu nhập cao:
Chủ tịch nước nhấn mạnh, mỗi sinh viên Việt Nam cần thấu hiểu, để đất nước có được hòa bình, độc lập, tự do như hôm nay, dân tộc ta đã phải trải qua những năm tháng dài chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, với xương máu của hàng triệu người con đất Việt, để gìn giữ toàn vẹn non sông, giành lấy quyền sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc.
Hành trang để sinh viên ngẩng cao đầu và bước vào hành trình lập nghiệp phải là tri thức và phẩm giá cùng với truyền thống lịch sử hào hùng của dân tộc, là giá trị cao đẹp của văn hóa Việt Nam; là tinh thần đại nghĩa, chí nhân của một dân tộc luôn yêu chuộng hòa bình, hòa hiếu, hữu nghị và tôn trọng các dân tộc khác.
Từ một nước thuộc địa, cho đến hôm nay, Việt Nam đã có quan hệ ngoại giao với 193 nước, là thành viên của 70 tổ chức khu vực và toàn cầu, là điểm sáng trong việc thực hiện các mục tiêu phát triển thiên niên kỷ và đang vững vàng thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững của LHQ.
Những truyền thống ấy, niềm tự hào ấy cần được các cấp hội lan tỏa, thấm sâu vào mỗi sinh viên, để mỗi sinh viên tự hào, tự tin bước vào cuộc sống và bước ra thế giới.
Chủ tịch nước cũng đề nghị Hội sinh viên Việt Nam tổ chức các phong trào, chương trình, hoạt động hỗ trợ sinh viên học tập, sáng tạo, nghiên cứu khoa học trên nền tảng phát huy vai trò chủ thể của sinh viên.
Hội sinh viên phải chú trọng giáo dục đạo đức, hoàn thiện nhân cách, năng lực sáng tạo, ý thức trách nhiệm xã hội cho sinh viên. Tập trung tuyên truyền, giáo dục, tổ chức cho thanh niên học tập và thực hành đạo đức “Cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư” theo tư tưởng Hồ Chí Minh; xây dựng lối sống, nếp sống mới, ứng xử văn minh, cao đẹp.
Các cấp bộ hội phải coi trọng việc nâng cao kiến thức, kỹ năng, bản lĩnh cho sinh viên thích ứng với thời đại số khi mà tích cực, hữu ích đan xen với những nguy cơ và xấu độc. Đồng thời, tổ chức, định hướng cho thanh niên đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; khai thác mặt tích cực của internet, mạng xã hội để đổi mới cách thức tập hợp, đoàn kết sinh viên; tăng cường thông tin tích cực, gương người tốt, việc tốt, giáo dục ý thức tuân thủ pháp luật, đấu tranh với những hành vi chưa đẹp của sinh viên.
Để giúp sinh viên “Vững bản sắc - Giàu khát vọng - Kiến tạo tương lai - Dựng xây đất nước”, Hội Sinh viên Việt Nam phải thực sự trở thành người bạn thân thiết, gần gũi, chăm lo những nhu cầu thiết thân, bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng, hợp pháp của sinh viên, đoàn kết, tập hợp rộng rãi sinh viên tham gia tổ chức.
Chú trọng xây dựng Hội Sinh viên Việt Nam ở nước ngoài, xác định đây là một bộ phận không thể tách rời của Hội Sinh viên Việt Nam.