Thời gian vừa qua, Tạp chí điện tử Môi trường và Cuộc sống – Moitruong.net.vn tiếp nhận được nhiều thông tin về việc Công ty cổ phần Gốm Đất Việt tại phường Tràng An, thị xã Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh chưa được phê duyệt lại Báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) nhưng đã lắp đặt và đưa vào sử dụng 90% các hạng mục tại Nhà máy sản xuất gạch ngói.
Theo tìm hiểu, ngày 17/10/2008, UBND tỉnh Quảng Ninh có quyết định số 3346/QĐ-UBND về việc chấp thuận địa điểm xây dựng Nhà máy sản xuất gạch, ngói và bến bãi xuất sản phẩm tại xã Tràng An, huyện Đông Triều của Công ty cổ phần Gốm Đất Việt với yêu cầu Nhà máy sản xuất sản phẩm mỏng, chất lượng cao; dây chuyền công nghệ hiện đại, tiết kiệm nguyên liệu; hạn chế thu hồi đất nông nghiệp, sử dụng đất tiết kiệm.
Ngày 05/01/2009, UBND tỉnh Quảng Ninh có quyết định số 16/QĐ-UBND về việc phê duyệt Quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 Nhà máy sản xuất gạch, ngói và Bến bãi xuất sản phẩm tại xã Tràng An, huyện Đông Triều của Công ty cổ phần Gốm Đất Việt với tính chất quy mô như sau: Đầu tư xây dựng Nhà máy sản xuất gạch, ngói (tráng men và không tráng men), công suất 4 triệu m2 thành phẩm/năm (tương đương 88 triệu viên/năm) và Bến bãi xuất sản phẩm và nhập nguyên liệu sản xuất với công suất thông qua cảng 105.600 tấn/năm (chiếm khoảng 60% số lượng sản phẩm).
Tiếp đó, ngày 13/4/2009, UBND tỉnh Quảng Ninh có quyết định số 1016/QĐ-UBND về việc phê duyệt Báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) của Dự án đầu tư xây dựng Nhà máy sản xuất gạch, ngói và bến bãi xuất sản phẩm tại xã Tràng An, huyện Đông Triều của Công ty Cổ phần Gốm Đất Việt.
Ngày 01/9/2017, UBND Thị xã Đông Triều có quyết định số 1181/QĐ-UBND về việc phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 Nhà máy sản xuất gạch ngói và Bến bãi xuất sản phẩm của Công ty cổ phần Gốm Đất Việt tại xã Tràng An, thị xã Đông Triều.
Cụ thể: Phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 Nhà máy sản xuất gạch ngói và Bến bãi xuất sản phẩm của Công ty cổ phần Gốm Đất Việt tại xã Tràng An, thị xã Đông Triều và hồ sơ quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 với tính chất là nhà máy sản xuất gạch, ngói. Công suất 6 triệu m2 sản phẩm (gạch ốp lát, ngói lợp)/năm. Tổng diện tích quy hoạch: 147.129,2m2 (14,71ha), bao gồm 2 khu vực: Khu nhà máy sản xuất gạch ngói: 122.672,2 m2 (12,27 ha) và Khu bến bãi xuất sản phẩm: 24.457,0 m2(2,5 ha).
Đến ngày 03/11/2020, UBND tỉnh Quảng Ninh có quyết định số 4117/QĐ-UBND về việc Điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án Nhà máy sản xuất gạch, ngói và bến bãi xuất sản phẩm tại phường Tràng An, thị xã Đông Triều của Công ty cổ phần Gốm Đất Việt.
Theo đó, nội dung điều chỉnh gồm:
Mục tiêu, quy mô đã phê duyệt: Đầu tư xây dựng Nhà máy sản xuất gạch, ngói (tráng men và không tráng men), công suất 4 triệu m2 thành phẩm/năm (tương đương 88 triệu viên/năm) và Bến bãi xuất sản phẩm và nhập nguyên liệu sản xuất với công suất thông qua cảng 105.600 tấn/năm (chiếm khoảng 60% số lượng sản phẩm).
- Nay điều chỉnh: Là Nhà máy sản xuất gạch, ngói. Công suất 6 triệu m2 sản phẩm (gạch ốp lát, ngói lợp)/năm. (Quy mô, định vị các công trình chi tiết theo điều chỉnh Quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 đã được UBND thị xã Đông Triều phê duyệt tại Quyết định số 181/QĐ-UBND ngày 01/9/2017).
Diện tích thực hiện dự án: Diện tích đã phê duyệt: 133.967 m2. Trong đó: Khu nhà máy sản xuất gạch ngói 117.427 m2; Khu bến bãi xuất sản phẩm 16.540 m2.
- Nay, điều chỉnh là: 147.129,2 m2. Trong đó: Khu nhà máy sản xuất gạch ngói 122.672,2m2; Khu bến bãi xuất sản phẩm 24.457m2.
Theo đó, Công ty cổ phần Gốm Đất Việt có trách nhiệm hoàn thiện các thủ tục để được chuyển đổi mục đích sử dụng đất, cho thuê đất đối với phần diện tích mở rộng theo quy định; hoàn thiện các thủ tục về báo cáo đánh giá tác động môi trường của dự án điều chỉnh; đồng thời thực hiện dự án theo đúng mục tiêu, quy mô, công suất và các nội dung quy định tại Quyết định điều hỉnh chủ trương đầu tư; tuân thủ các quy định hiện hành về đất đai, bảo vệ môi trường và các quy định khác liên quan đến lĩnh vực hoạt động của dự án. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện nay, Công ty cổ phần Gốm Đất Việt vẫn chưa được phê duyệt lại Báo cáo đánh giá tác động môi trường mà vẫn lắp đặt và đưa vào sử dụng 90% các hạng mục tại nhà máy sản xuất gạch ngói.
Để tìm hiểu thông tin về việc Công ty cổ phần Gốm Đất Việt đã đưa vào sử dụng 90% các hạng mục tại nhà máy sản xuất gạch ngói khi chưa được phê duyệt lại Báo cáo đánh giá tác động môi trường, ngày 28/7/2022, PV Môi trường và Cuộc sống - Moitruong.net.vn có buổi làm việc với Phòng tài nguyên và Môi trường thị xã Đông Triều. Tại buổi làm việc có ông Nguyễn Hoàng Trung – Trưởng phòng, ông Nguyễn Hoàng Nam - Cán bộ môi trường.
Trao đổi tại buổi làm việc ông Nam cho biết: Năm 2020, Công ty có quyết định Điều chỉnh chủ trương đầu tư. Thời gian đó công ty cũng ký hợp đồng với đơn vị tư vấn để làm báo cáo đánh giá tác động môi trường, tuy nhiên giai đoạn đó do Covid-19 nên bị gián đoạn..
Vừa qua, Sở Tài nguyên và Môi trường cũng có biên bản làm việc và biên bản vi phạm hành chính trình UBND tỉnh để xử lý đối với đơn vị này. Giải trình với Sở Tài nguyên và Môi trường thì đơn vị cũng trình bày là do covid-19, công nhân phải ở lại công ty do đó quá tải xử lý nước thải sinh hoạt, vì vậy họ cải tạo luôn để tránh phát thải ra ngoài môi trường.
Tuy nhiên, khi họ làm như vậy họ lại chưa được phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường. Theo quy định là phải phê duyệt xong họ mới được làm, ông Nam cho biết thêm
Cũng để thông tin đa chiều, khách quan, ngày 28/7/2022, PV Moitruong.net.vn tiếp tục có buổi làm việc với đại diện lãnh đạo Công ty cổ phần Gốm Đất Việt. Tại buổi làm việc có ông Nguyễn Quang Cầu – Phó Chủ tịch thường trực HĐQT, ông Nguyễn Văn Khắc – Quyền Tổng giám đốc, ông Phạm Trọng Tiệp – Phó Tổng giám đốc phụ trách công tác kỹ thuật – môi trường.
Trao đổi tại buổi làm việc ông Tiệp cho biết: Trước đây khi hình thành và phát triển công ty cũng đã có báo cáo đánh giá tác động môi trường được phê duyệt và cũng có xác nhận hoàn thành các công trình bảo vệ môi trường giai đoạn vận hành. Cuối năm 2017, khi công ty có những sáng kiến cải tiến kỹ thuật để nâng công suất sản xuất so với công suất thiết kế từ 4 triệu m2 lên 6 triệu m2. Công ty cũng đã có điều chỉnh quy hoạch. Từ khi được điều chỉnh quy hoạch, công ty cũng đã thuê đơn vị tư vấn để lập báo cáo đánh giá tác động môi trường. Tuy nhiên, tại thời điểm 2018, đơn vị tư vấn trao đổi với các sở, ban ngành lúc đó cũng chưa rõ để hướng dẫn công ty phải điều chỉnh hay lập lại. Sau đó, công ty có văn bản gửi Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Ninh đề nghị hướng dẫn công ty lập báo cáo đánh giá tác động môi trường. Cuối năm 2019, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh có văn bản hướng dẫn công ty lập mới. Tuy nhiên, năm 2020 và 2021, khi đơn vị tư vấn thực hiện lập ĐTM thì lại vướng do ảnh hưởng của dịch Covid-19. Sau khi dịch Covid-19 ổn định, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh có thành lập đoàn xuống thẩm định. Vừa qua, công ty cũng đã gửi hồ sơ lên UBND tỉnh.
Trong quá trình thực hiện, về mặt thời gian cũng có bị chậm so với quy định. Hiện nay, UBND tỉnh cũng đang thụ lý toàn bộ hồ sơ về việc báo cáo đánh giá tác động môi trường của công ty, ông Tiệp cho biết thêm
Còn theo ông Nguyễn Văn Khắc - Quyền Tổng giám đốc: Việc nâng công suất công ty cũng đã chủ động đề nghị thay đổi báo cáo đánh giá tác động môi trường. Tuy nhiên, việc hướng dẫn của các đơn vị chức năng có vướng. Nếu cứ chờ cơ chế mà đổi mới thì anh nghĩ chẳng bao giờ doanh nghiệp sẽ phát triển được. Việc đánh giá tác động môi trường xong mà chờ 3 năm như vậy thì còn gì là cơ hội. Về mặt chủ trương của doanh nghiệp là luôn thực hiện đúng theo các quy định của pháp luật. Tuy nhiên, luật đúng như vậy rồi thì doanh nghiệp làm sao còn cơ hội phát triển.
Đầu năm 2022, Công ty có sản phẩm ngói đầu tiên xuất ra thị trường, ông Khắc cho biết thêm
Theo quy định Tại điều 3 của Báo cáo đánh giá tác động môi trường số 1016/QĐ-UBND do UBND tỉnh Quảng Ninh phê duyệt cho Công ty cổ phần Gốm Đất Việt cũng nêu rõ: Báo cáo đánh giá tác động môi trường của dự án và những yêu cầu bắt buộc tại Điều 2 của Quyết định là cơ sở để các cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền thanh tra, kiểm soát việc thực hiện công tác bảo vệ môi trường của Dự án. Trong quá trình triển khai thực hiện dự án, nếu có những thay đổi về nội dung của Báo cáo đánh giá tác động môi trường được phê duyệt, Chủ dự án phải có văn bản báo cáo và chỉ được thực hiện những nội dung thay đổi đó sau khi có văn bản chấp thuận của UBND tỉnh Quảng Ninh.
Mặc dù, quy định đã rõ như vậy rồi nhưng đến nay Công ty cổ phần Gốm Đất Việt vẫn chưa chấp hành đúng theo các quy định của Luật về Bảo vệ môi trường.
Đi thực tế tại nhà máy của Công ty, PV ghi nhận môi trường cảnh quan cũng như nhà máy làm việc được thiết kế đúng tiêu chuẩn: Sáng – xanh – sạch – đẹp để tạo môi trường làm việc tốt nhất. Cảnh quan thiên nhiên, các hồ điều hòa quanh nhà máy… đều được bố trí rất khoa học, tạo ra sự thân thiện với môi trường. Tuy nhiên, ngoài những mặt đã đạt được thì việc chấp hành cũng như thực hiện các quy định của Luật bảo vệ môi trường tại công ty vẫn còn những tồn tại. Cụ thể như: Chất thải nguy hại cũng chưa được công ty phân loại, thu gom và lưu giữ đúng nơi quy định, vẫn để ngoài ngoài trời không có mái che.
Là thương hiệu nổi tiếng, giành được nhiều giải thưởng danh giá, kỷ lục, thế nhưng, Công ty cổ phần Gốm Đất Việt lại “tiền trảm hậu tấu” trong quá trình sản xuất, nâng công suất để tạo ra những sản phẩm trong khi không thực hiện đúng các quy trình của cơ quan quản lý Nhà nước trong việc thực hiện Luật bảo vệ môi trường.
Trước những tồn tại trên, kính đề nghị lãnh đạo Tỉnh ủy, UBND tỉnh Quảng Ninh và các sở, ngành chức năng liên quan vào cuộc thanh, kiểm tra những tồn tại liên quan đến việc thực hiện các quy định của Luật Bảo vệ môi trường đối với Công ty cổ phần Gốm Đất Việt và có biện pháp xử lý nghiêm vi phạm theo đúng quy định (nếu có).
Tòa soạn Môi trường và Cuộc sống – Moiitruong.net.vn sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc.
Căn cứ điểm l khoản 1, khoản 3 và khoản 4 Điều 9 Nghị định 155/2016/NĐ-CP (được sửa đổi bởi khoản 8 Điều 1 Nghị định 55/2021/NĐ-CP) thì không lập lại báo cáo đánh giá tác động môi trường sẽ bị xử phạt như sau:
"Điều 1. Sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 155/2016/NĐ-CP ngày 18 tháng 11 năm 2016 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường như sau:
“Điều 9. Vi phạm các quy định về thực hiện quyết định phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường
1. Hành vi vi phạm quy định về thực hiện quyết định phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường thuộc thẩm quyền phê duyệt của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, bộ, cơ quan ngang bộ, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này bị xử phạt như sau:
l) Phạt tiền từ 140.000.000 đồng đến 160.000.000 đồng đối với hành vi không lập lại báo cáo đánh giá tác động môi trường của dự án theo quy định. (theo Luật thì tổ chức sẽ nhân đôi)
3. Hình thức xử phạt bổ sung:
Đình chỉ hoạt động của cơ sở từ 03 tháng đến 06 tháng để khắc phục vi phạm đối với trường hợp vi phạm quy định tại các điểm d, g, h, i, k và 1 khoản 1 và các điểm d, g, h, i, k và 1 khoản 2 Điều này.