Bộ Công Thương và Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam (WB) vừa phối hợp tổ chức Hội nghị tổng kết 4 năm triển khai dự án ''Tiết kiệm năng lượng cho ngành công nghiệp Việt Nam” (VEEIE). Đây là dự án được Bộ Công Thương phối hợp cùng các đối tác chính thức triển khai từ tháng 1/2018, đến hết tháng 7/2022 với mục tiêu: Cải thiện hiệu quả sử dụng năng lượng trong ngành công nghiệp, đóng góp vào mục tiêu chung của quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; giảm cường độ năng lượng của nền kinh tế, nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng và bảo tồn nguồn tài nguyên năng lượng quốc gia cho DN trong các ngành công nghiệp trọng điểm.
Tại Hội nghị, nhiều ý kiến đánh giá, việc tổng kết Dự án là cơ hội cho các bên cùng chia sẻ, phổ biến kinh nghiệm triển khai đầu tư những dự án tiết kiệm năng lượng trong các ngành công nghiệp, để từ đó có thể lan tỏa, nhân rộng nhằm đóng góp vào mục tiêu tiết kiệm năng lượng, giảm phát thải khí nhà kính, hướng tới phát triển kinh tế - xã hội bền vững của Việt Nam.
Vụ trưởng Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững (Bộ Công Thương) Phương Hoàng Kim đánh giá, VEEIE đã đạt được những kết quả, thành tích khả quan. 2 hợp phần của Dự án đều được triển khai một cách hiệu quả, đồng bộ.
Hơn 100 DN đã được cung cấp, tiếp cận thông tin Dự án, trong đó có khoảng 50 DN trong các ngành công nghiệp đã được nhận hỗ trợ kỹ thuật trực tiếp từ Dự án, như đánh giá hiệu quả vận hành, tính toán tiềm năng, hiệu quả đầu tư cũng như các giải pháp tiết kiệm năng lượng.
“Các DN đã tiếp cận được với nguồn vốn vay đầu tư để thực hiện dự án tiết kiệm năng lượng, tiết kiệm chi phí sản suất và nâng cao năng lực cạnh tranh, tạo việc làm ổn định cho người lao động. Ngân hàng tham gia dự án nhận được hỗ trợ về sàng lọc, nhận diện các dự án tiết kiệm năng lượng, tính toán mức tiết kiệm năng lượng trong ngành công nghiệp, đánh giá tính khả thi cũng như phân tích kinh tế và tài chính cho những dự án tiết kiệm năng lượng” - TS Phương Hoàng Kim cho hay. Đồng thời thông tin, xét về tổng thể, dự án VEEIE đã đạt được hoặc vượt so với mục tiêu và kết quả đặt ra. Lượng năng lượng tiết kiệm được hàng năm đạt 1,18 triệu MWh/năm, vượt 72,5% so với kế hoạch đề ra và lượng phát thải khí nhà kính tránh được hàng năm đạt khoảng 996.000 tấn CO2/ năm, vượt 8,5% so với kế hoạch đề ra.
Dự án đã giúp nhiều DN xóa bỏ các rào cản, tạo môi trường thuận lợi và bền vững để DN công nghiệp có thể dễ dàng tiếp cận với nguồn tài chính trung và dài hạn, từ đó thực hiện dự án tiết kiệm năng lượng, góp phần đạt mục tiêu quốc gia về tiết kiệm năng lượng, giảm phát thải khí nhà kính và bảo vệ môi trường ở Việt Nam.
Chuyên gia năng lượng cao cấp WB tại Việt Nam Chu Bá Thi cho biết, để đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 theo như cam kết của Chính phủ Việt Nam tại COP 26, Việt Nam cần tích hợp ở mức cao các nguồn năng lượng tái tạo, và đặc biệt phải thúc đẩy sử dụng tiết kiệm và hiệu quả năng lượng.
Đánh giá của Hiệp hội Năng lượng quốc tế cho thấy, các giải pháp hiệu quả năng lượng có thể tránh được 40 - 50% tổng lượng phát thải ở Việt Nam. Với nghiên cứu của WB, nếu Việt Nam thực hiện toàn diện các giải pháp tiết kiệm năng lượng có thể tránh không phải xây dựng khoảng 13GW những nguồn phát mới.
Ngoài ra, các giải pháp tiết kiệm năng lượng là giải pháp có chi phí thấp nhất, chỉ bằng 1/4 chi phí xây dựng nguồn phát mới. Đặc biệt với những giải pháp tiết kiệm năng lượng cùng với các chương trình quản lý nhu cầu năng lượng sẽ làm giảm chi phí đáng kể của hệ thống điện, do giảm công suất đỉnh mà phải sử dụng các nguồn phát linh hoạt đắt đỏ
`Nhấn mạnh đến vấn đề, ông Chu Bá Thi chia sẻ, trong bối cảnh tình hình bất ổn về địa chính trị, cùng với đó là khủng hoảng toàn cầu về năng lượng đã làm cho giá năng lượng tăng cao, tiết kiệm năng lượng lại càng trở lên quan trọng hơn. Điều đó góp phần vào đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, giảm phụ thuộc vào năng lượng nhập khẩu, qua đó tăng tính cạnh tranh của nền kinh tế do giảm chi phí năng lượng, phát triển xanh bền vững và giảm phát thải khí nhà kính.
“Trong những năm qua WB đã hợp tác chặt chẽ với Bộ Công Thương cùng các cơ quan của Chính phủ thực hiện nhiều chương trình, dự án bao gồm cả hỗ trợ kỹ thuật, tư vấn chính sách và những dự án tài trợ tài chính nhằm thúc đẩy thị trường tiết kiệm năng lượng ở Việt Nam” – vị này khẳng định.
Ông Chu Bá Thi cũng thông tin, ''Tiết kiệm năng lượng cho các ngành công nghiệp Việt Nam'' là 1 dự án thí điểm có quy mô lớn nhất về đầu tư tiết kiệm năng lượng trong các ngành công nghiệp ở Việt Nam.