Liên tục những ngày gần đây, Hà Nội lại bước vào chu kỳ không khí ở mức xấu, có nguy cơ gây hại cho sức khỏe.
Theo báo cáo mới nhất của Bộ Tài nguyên và Môi trường, mức độ ô nhiễm bụi mịn ở Hà Nội xu hướng tăng liên tục trong 5 năm trở lại đây, và luôn ở mức độ ô nhiễm cao hơn các đô thị khác. Giá trị trung bình năm của bụi PM 2.5, PM 10 tại tất cả các trạm quan trắc tự động đều vượt ngưỡng quy chuẩn.
Chương trình đo kiểm khí thải đang diễn ra tại các đại lý xe. Ảnh: Live&Learn
Trong tuần qua cũng là thời điểm Hà Nội bắt đầu thực hiện thí điểm kiểm tra miễn phí khí thải đối với xe máy cũ. Hoạt động này là bước đầu tiên nhằm đưa ra những quy định kiểm soát khí thải mô tô, xe máy đang lưu hành, góp phần giải quyết ô nhiễm không khí tại thủ đô và nhiều đô thị lớn.
Thế nhưng theo báo cáo của đơn vị tổ chức, trong 1 tuần đầu tiên tiến hành đo kiểm khí thải xe máy cũ tại 8 đại lý của 5 hãng xe trên địa bàn TP, chỉ có gần 1000 xe tham gia kiểm tra khí thải miễn phí. Số lượng này chỉ đạt chưa đến 20% so với dự kiến của chương trình từ nay đến hết tháng 11, trong đó hơn 1 nửa không đạt tiêu chuẩn về khí thải.
Những chiếc xe không đạt tiêu chuẩn về khí thải sẽ được bảo dưỡng miễn phí và dán tem xác nhận. Còn đối với xe đăng ký từ năm 2002 trở đi thì có thể được thu hồi và hỗ trợ 4 triệu đồng để đổi xe mới. Hiện tại, ở nước ta mới chỉ có quy định kiểm soát khí thải xe máy chỉ dừng lại đối với những xe bắt đầu xuất xưởng hoặc nhập khẩu. Đối với xe đang lưu hành thì chưa có quy định kiểm định khí thải định kỳ.
Tuy nhiên, trong gần 1000 xe đã đo kiểm khí thải tuần qua thì chưa xe nào được nhận hỗ trợ 4 triệu đồng để đổi xe mới như chính sách mà chương trình đưa ra ban đầu. Họ cho rằng điều kiện là quá khó nên việc đi đo kiểm có lẽ cũng chưa hấp dẫn.
Trong chương trình Vấn đề hôm nay, TS. Lê Quý Thủy, chuyên gia Viện Khoa học và Công nghệ Giao thông vận tải chỉ ra bất cập về thủ tục: “Người ta phải đến bên công an để xác nhận hủy đăng ký xe máy. Quan trọng nhất là tiền để người ta đổi xe cũ sang xe mới vượt quá khả năng của họ. Theo chúng tôi nghiên cứu, những xe cũ ấy thì đại đa số là người nghèo họ đi. Xe ‘bét nhất’ của Honda độ khoảng 19 triệu. Xong được trừ đi cũng là vấn đề lớn. Có lẽ họ cũng chưa thấy hấp dẫn lắm”.
Để đẩy nhanh việc đo kiểm, ông Lê Quý Thủy đề xuất 2 cách là tăng điểm đo và tăng thời gian. Tuy nhiên, nếu tăng điểm đo thì một tuần không không kịp bởi phải mua thiết bị, đào tạo con người…
“Hà Nội chỉ có một tuần. Trong khi đó, TP Hồ Chí Minh nghiên cứu 3 tháng liền thì kiểm tra được khoảng 10.000 xe. Tôi nghĩ giải pháp tốt nhất là Hà Nội thay đổi lộ trình kiểm tra” – TS. Thủy nói.
Tuấn Kiệt