Hà Nội mục tiêu 100% di tích được số hóa vào năm 2025

Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội vừa ban hành Kế hoạch số 294/KH-UBND ngày 11/10/2024 về việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa trên địa bàn Thành phố đến năm 2025 và các năm tiếp theo.

Kế hoạch nhằm bảo tồn và phát huy giá trị các di sản, các công trình có giá trị tiêu biểu của Thủ đô, có ý nghĩa chính trị, văn hóa, lịch sử, truyền thống đặc sắc, góp phần xây dựng và phát triển văn hóa, con người Thủ đô vì sự phát triển bền vững của đất nước.

Theo đó, Kế hoạch đề ra nhiều nội dung thực hiện quan trọng. Trước tiên, Thành phố sẽ tiến hành lập quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi các di tích quốc gia đặc biệt, cụm di tích quốc gia, di tích cấp Thành phố đã được xếp hạng. Đồng thời, trong giai đoạn 2021 - 2025, Hà Nội dự kiến thực hiện tu bổ, tôn tạo 579 dự án di tích lịch sử - văn hóa với tổng kinh phí lên đến 14.029 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, Kế hoạch cũng chú trọng việc nâng cấp bảo tàng Hà Nội, bao gồm duy tu hệ thống trưng bày, trang bị mới, và sưu tầm hiện vật quý hiếm. Thành phố sẽ triển khai các chương trình bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa, trong đó có việc rà soát, kiểm kê di tích trên toàn Thành phố.

Một điểm đáng chú ý trong Kế hoạch là việc đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ trong công tác chuyên môn và quản lý trong lĩnh vực bảo tàng, di tích, di sản văn hóa phi vật thể, di sản tư liệu, đảm bảo 100% các di tích lịch sử văn hóa được số hóa và ứng dụng trên nền tảng số.

UBND TP Hà Nội yêu cầu các đơn vị phải tư liệu hóa, số hóa, xây dựng cơ sở dữ liệu thành phố về di sản văn hóa; ứng dụng công nghệ số hỗ trợ nâng cao trải nghiệm của khách tham quan tại di tích, bảo tàng, điểm tham quan du lịch; cập nhật với cơ sở dữ liệu quốc gia về di sản văn hóa.

Đối với di tích thành phố quản lý, yêu cầu xây dựng khung ý tưởng, xác lập bộ tiêu chí tạo lập cơ sở dữ liệu; số hóa 360° cảnh quan, kiến trúc và không gian di tích; số hóa 2D và nhập liệu toàn bộ hồ sơ di tích, di sản Hán Nôm tại di tích, tài liệu lưu trữ liên quan tới di tích; thiết kế hệ thống, thiết kế giao diện website và app.

Đồng thời, lập trình các tính năng nhà quản trị; số hóa 3D di sản vật thể tiêu biểu, số hóa di sản phi vật thể; biên soạn thuyết minh hiện vật: Dịch thuật và chú thích hiện vật có chữ Hán Nôm; nghiên cứu và viết thuyết minh hiện vật, di tích.

Hà Nội cũng sẽ số hóa toàn diện di tích bao gồm hiện vật, cảnh quan, kiến trúc, bi kí, thư tịch, lễ hội, hồ sơ di tích, các văn bản pháp luật liên quan đến việc quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị di tích.

Kiến trúc và cảnh quan khu di tích; di vật, hiện vật trong di tích; tài liệu lưu trữ về di tích, các nhân vật gắn liền với di tích và vùng phụ cận giúp hỗ trợ giới thiệu nghiên cứu lịch sử văn hóa, phục hồi lịch sử và đánh giá giá trị di tích; tài liệu bản vẽ, bản dập các hiện vật, cấu kiện kiến trúc, mỹ thuật trên giấy giúp hỗ trợ công tác tu bổ, bảo tồn, tôn tạo di tích.

Bên cạnh đó, phải lập trình chức năng chung người sử dụng; ra mắt website cơ bản với một số tính năng xem danh sách di tích; tìm kiếm và tra cứu thông tin di tích; tích hợp tính năng xem vị trí di tích trên bản đồ và dẫn đường; tích hợp tham quan 360 độ tại di tích.

Xây dựng phương án quản lý dữ liệu theo hướng tiếp cận quản trị số. Từng bước xây dựng kết cấu mạng lưới quản trị di tích; xây dựng phần mềm quản lý cơ sở dữ liệu hỗn hợp; phân cấp quản lý và khai thác cơ sở dữ liệu; kết nối, liên thông cơ sở dữ liệu với các bảo tàng, thư viện ở Việt Nam và thế giới…

Để thực hiện thành công kế hoạch, Thành phố sẽ tăng cường phổ biến, nâng cao nhận thức và pháp luật về di sản văn hóa. Đồng thời, đẩy mạnh xã hội hóa nguồn lực, khuyến khích sự tham gia của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước trong công tác bảo tồn di sản. Việc thực hiện cơ chế quản lý, giám sát chặt chẽ việc sử dụng nguồn lực cũng được đặc biệt chú trọng...

Ủy ban nhân dân Thành phố giao Sở Văn hóa và Thể thao chủ trì thực hiện kế hoạch, phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành và Ủy ban nhân dân quận, huyện, thị xã. Các địa phương được giao nhiệm vụ thực hiện trình tự, thủ tục đầu tư dự án tu bổ, tôn tạo di sản do địa phương quản lý và chịu trách nhiệm về việc sử dụng kinh phí đúng mục đích, hiệu quả.

Ủy ban nhân dân Thành phố yêu cầu đảm bảo tính thiết thực, hiệu quả, gắn với các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của Thủ đô trong công tác quản lý Nhà nước về di sản. Thu hút đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia; tuyên truyền, quảng bá hình ảnh di sản văn hóa Thủ đô trong và ngoài nước; đặc biệt là các địa phương có di sản đặc trưng, tiêu biểu mang dấu ấn lịch sử, phản ánh quá trình hình thành và phát triển của Thủ đô.

Bảo quản, tu bổ và phục hồi các di tích lịch sử - văn hóa, danh thắng trở thành di sản có chất lượng cao, phục vụ giáo dục truyền thống; góp phần phát triển kinh tế - xã hội và du lịch của địa phương.

Với kế hoạch toàn diện và chi tiết này, Hà Nội đang thể hiện quyết tâm mạnh mẽ trong việc gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, đồng thời tạo động lực cho sự phát triển bền vững của Thủ đô trong tương lai.