JN.1 là nhánh đột biến của biến thể phụ Omicron BA.2.75, còn được gọi là Pirola. Nó mang một đột biến đáng kể duy nhất ở protein tăng đột biến ảnh hưởng đến khả năng truyền bệnh và trốn tránh miễn dịch.
Điều này đang làm dấy lên mối lo ngại về sự gia tăng tiềm năng và tác động của nó đối với các biện pháp y tế công cộng hiện có.
JN.1 được phát hiện lần đầu tiên ở Mỹ vào tháng 9/2023. Theo báo cáo của Reuters, vào ngày 15/12/2023, Trung Quốc đã phát hiện 7 ca nhiễm biến thể phụ này.
Gần đây, JN.1 đã được phát hiện và lan rộng ở 38 quốc gia như Mỹ, Vương quốc Anh, Iceland, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Hà Lan, Ấn Độ, Trung Quốc.
Theo Rajeev Jayadevan, đồng chủ tịch Lực lượng đặc nhiệm Covid của Hiệp hội Y tế Quốc gia Ấn Độ, biến thể JN.1 có khả năng lây lan nhanh hơn và trốn tránh khả năng miễn dịch.
Hai triệu chứng mới
Theo Hindustan Times, bác sĩ Ujjwal Prakash, chuyên gia tư vấn cấp cao về Y học ngực tại Bệnh viện Ganga Ram ở Delhi (Ấn Độ), giải thích tương tự các biến thể và biến thể phụ khác trên toàn cầu, JN.1 là một biến thể nhẹ gây ra các triệu chứng hô hấp trên.
Các triệu chứng được báo cáo bao gồm sốt, sổ mũi, đau họng, nhức đầu, ho, mệt mỏi. Một số trường hợp có các triệu chứng nhẹ về đường tiêu hóa. Ngoài ra, bác sĩ cũng nhấn mạnh hầu hết bệnh nhân đều gặp phải các triệu chứng nhẹ ở đường hô hấp trên và thường cải thiện trong vòng 4-5 ngày.
"Nếu bệnh nhân có những triệu chứng này và ở mức độ nhẹ, chỉ cần chăm sóc triệu chứng là đủ. Dấu hiệu cảnh báo là khó thở. Yếu tố nguy cơ đối với bệnh nặng là ở người già và người bị suy giảm miễn dịch", bác sĩ Tanu Singhal, chuyên gia tư vấn Nhi khoa và bệnh truyền nhiễm, Bệnh viện Kokilaben Dhirubhai Ambani Mumbai (Ấn Độ), cho biết.
Trong khi đó, một khảo sát trên 27.000 người Anh nhiễm JN.1 được thực hiện bởi Văn phòng Thống kê Quốc gia Anh từ 7 đến 13/12/2023 cho thấy sổ mũi (31,1%), ho (22,9%), nhức đầu (20,1%), mệt mỏi (19,6%), đau cơ (15,8%), đau họng (13,2%), là những triệu chứng Covid-19 phổ biến nhất.
Chỉ có 2-3% số người tham gia khảo sát cho biết họ bị mất vị giác và khứu giác. Đáng ngạc nhiên, có 2 triệu chứng mới khác thường được tìm thấy đó là khó ngủ (10,8%) và lo lắng (10,5%).
Quá trình lây truyền
JN.1 dễ lây lan, tương tự các biến thể phụ khác của Omicron. Nó lây lan chủ yếu qua các giọt hô hấp thoát ra khi người nhiễm bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện.
Khả năng JN.1 lây lan nhanh chóng là một điều đáng lo ngại. Tuy nhiên, cần nhiều nghiên cứu hơn để hiểu khả năng lây truyền chính xác của nó so với các biến thể trước đó.
Biện pháp phòng ngừa
Mặc dù mức độ nghiêm trọng và tác động của JN.1 vẫn đang được nghiên cứu, điều quan trọng là bạn phải luôn cảnh giác và tuân theo các biện pháp phòng ngừa sau:
- Tiêm chủng: Luôn cập nhật các loại vaccine ngừa Covid-19 của bạn, bao gồm cả vaccine tăng cường, vì chúng mang lại sự bảo vệ đáng kể chống lại bệnh nặng, nhập viện và tử vong, thậm chí chống lại các biến thể mới.
- Đeo khẩu trang: Đeo khẩu trang vừa vặn, đặc biệt là ở những nơi đông đúc trong nhà hoặc khi tiếp xúc với những người bên ngoài gia đình bạn.
- Đảm bảo khoảng cách: Duy trì khoảng cách vật lý với người khác, đặc biệt nếu họ bị bệnh hoặc chính bản thân có biểu hiện bệnh.
- Vệ sinh tay: Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước hoặc sử dụng nước rửa tay chứa cồn.
- Luôn cập nhật thông tin: Luôn cập nhật thông tin mới nhất về JN.1 và các diễn biến khác của Covid-19 bằng cách theo dõi các nguồn đáng tin cậy như Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) hoặc cơ quan y tế địa phương.
- Xét nghiệm và tự cách ly: Hãy xét nghiệm nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng nào và tự cách ly bản thân trong khi chờ kết quả hoặc nếu được chẩn đoán dương tính.