Hòa Bình: Phát hiện bệnh nhân mắc bệnh sốt mò nguy hiểm

Theo TS.BS Hoàng Công Tình, Trưởng Khoa Hồi sức tích cực – Chống độc, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hòa Bình cho biết, trước khi vào viện 1 tuần, bệnh nhân sốt cao liên tục, sưng hạch góc hàm, có 1 vết loét ở vùng cổ bên trái. Trước đó, bệnh nhân có đi nhặt củi ở trong vườn nhà.

Sau khi sốt và sưng hạch góc hàm, bệnh nhân có đi khám ở y tế cơ sở, được truyền dịch và dùng kháng sinh nhưng tình trạng bệnh không cải thiện. Bệnh nhân được chuyển đến Bệnh viện đa khoa tỉnh Hoà Bình.

Trong quá trình thăm khám, chúng tôi phát hiện một vết thương nghi do mò đốt ở vùng cổ bên trái của bệnh nhân, vết thương không gây đau. Dựa vào dấu hiệu lâm sàng, yếu tố dịch tễ, đặc điểm của vết thương, chúng tôi chẩn đoán bệnh nhân bị sốt mò và điều trị bằng kháng sinh đặc hiệu. Sau 2 ngày điều trị, tình trạng sốt của bệnh nhân đã được kiểm soát, các tạng bị tổn thương đã có dấu hiệu hồi phục. Nếu không được chẩn đoán kịp thời, điều trị kháng sinh đặc hiệu với Rickettsia thì bệnh sẽ tiến triển nặng hơn và có nguy cơ tử vong.

Ảnh minh họa.

Sốt mò là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi khuẩn Rickettsia orientalis (Orientia tsutsugamushi) gây nên, tỉ lệ tử vong cao nếu không được chẩn đoán sớm và điều trị đặc hiệu. Bệnh có biểu hiện đa dạng, rất dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác, không có xét nghiệm đặc hiệu để chẩn đoán. Sốt, đau đầu, đau mỏi khắp người, vết loét ngoài da do mò đốt (dấu hiệu đặc trưng của sốt mò), phát ban, sưng các hạch, tồn thương đa cơ quan (đặc biệt là phổi, tim, gan…) là dấu hiệu chủ yếu của bệnh. Mọi lứa tuổi đều có thể mắc bệnh nhưng hay gặp ở lứa tuổi lao động. Bệnh có thể gặp rải rác trong năm nhưng hay gặp chủ yếu về mùa mưa và nắng nóng.

Bệnh có biểu hiện đa dạng, rất dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác, không có xét nghiệm đặc hiệu để chẩn đoán. Sốt, đau đầu, đau mỏi khắp người, vết loét ngoài da do mò đốt (dấu hiệu đặc trưng của sốt mò), phát ban, sưng các hạch, tổn thương đa cơ quan (đặc biệt là phổi, tim, gan…) là dấu hiệu chủ yếu của bệnh.

Mầm bệnh Rickettsia orientalis có ở trên ấu trùng mò và một số loài vật gặm nhấm-thú nhỏ (chủ yếu là ở chuột, chim hoặc ở chó, lợn, gà nhưng ít gặp hơn), được truyền sang người qua vết đốt của ấu trùng mò. Bệnh không lây từ người sang người. Ấu trùng mò thường sống ở bụi cây, bụi cỏ ẩm ướt, các hang đá hoặc gốc cây nơi có các loài gặm nhấm sinh sống. Vì vậy, người bị bệnh sốt mò thường là khi đi làm nương rẫy, đi dã ngoại cắm trại dưới tán lá cây trong rừng, bộ đội hành quân, các trang trại chăn nuôi hoặc người đi qua vùng ven suối, ven sông, bìa rừng…

Sốt mò nếu không được chẩn đoán sớm và điều trị kháng sinh đặc hiệu thì dễ dẫn đến suy đa tạng và tử vong. Kháng sinh điều trị sốt mò là những kháng sinh thế hệ cũ, giá thành thấp nhưng rất đặc hiệu với sốt mò. Vì sốt mò không có xét nghiệm đặc hiệu để chẩn đoán xác định, biểu hiện của sốt mò rất giống với các bệnh lý nhiễm khuẩn khác nên dễ nhầm và bỏ sót bệnh, đặc biệt là các trường hợp không tìm được vết mò đốt và bệnh đã ở giai đoạn nặng khi đã có suy đa phủ tạng.

Để tránh ấu trùng mò đốt, TS.BS Hoàng Công Tình khuyến cáo: Khi đi vào nương rẫy, đồi núi, mọi người cần mặc quần áo kín, quần áo có tẩm hóa chất chống côn trùng như benzyl benzoate, bôi hóa chất xua côn trùng lên các vùng da hở. Tránh ngồi, nằm, phơi quần áo, đặt ba lô trên bãi cỏ, gần bờ bụi, gốc cây. Diệt chuột, sử dụng hóa chất diệt côn trùng.

Minh Nhân