Từ Tết Nguyên đán Giáp Thìn, khi đi lễ tại một số đền, chùa ở TP.HCM cũng như tại một số tỉnh thành lân cận như Bình Dương, Long An, Đồng Nai…, có rất đông những người bán chim Trời phục vụ nhu cầu thả phóng sinh của Phật tử, du khách hành hương.
Thả chim phóng sinh là hành động tốt đẹp, mang nhiều ý nghĩa nhân sinh. Chính vì thế mà từ lâu tại khu vực quanh các ngôi chùa luôn có rất nhiều Phật tử mua chim mang tới để làm lễ rồi thả phóng sinh. Có cung ắt có cầu. Việc những người hành nghề buôn bán chim để phục vụ nhu cầu mua thả phóng sinh của mọi người cũng không có gì là xấu, thậm chí họ cũng có công, có đức trong chuyện những con chim được giải thoát bay trở lại về Trời, khi chúng không bị chịu cảnh… vào quán, rồi lên bàn làm mồi cho dân nhậu (có thể là trước mắt, còn về lâu dài thì chưa thể biết).
Tôi thấy, hầu như ở cổng bất cứ ngôi chùa nào vào dịp đầu xuân năm mới này cũng nhan nhản những người bán chim. Quanh nhiều ngôi chùa lớn, như: Chùa Hoằng Pháp, chùa Vĩnh Nghiêm… (TP.Hồ Chí Minh), chùa Bà (tỉnh Bình Dương)..., dịp đầu xuân năm mới có tới năm, bảy người ngồi bán chim, mỗi người đều mang theo vài ba lồng chim cả vài trăm con..., Có những thời điểm do lượng Phật tử, khách hành hương mua để thả phóng sinh đông nên lượng chim bán ra không đáp ứng đủ.
Sở dĩ tôi nói những người bán chim phóng sinh “hốt bạc” là vì mức lợi nhuận mà họ thu được qua mỗi ngày khá lớn. Qua tìm hiểu được biết những người hành nghề bẫy, bắt chim Trời và bán lại cho người buôn chim chỉ với giá là 10-15.000 đồng/con, trong khi vào tới cửa chùa, tới tay các Phật tử, khách hàng lại có giá 20-25.000 đồng/con. Với mức lợi nhuận trung bình khoảng 10.000 đồng/con chim như vậy, nên chỉ cần bán hết 100 con chim thì người kinh doanh đã thu lời tới cả tiền triệu.
Tâm lý của những Phật tử, khách hành hương mua chim để thả phóng sinh thường là không trả giá, nghĩa là người bán nói bao nhiêu họ trả bấy nhiêu miễn sao các chú chim khoẻ mạnh. Bởi đa số khách đi lễ đều có chung suy nghĩ mua để làm lễ, thả phóng sinh lấy lộc, tích đức..., nên không bàn đến mức giá, miễn sao cái tâm vui, hoan hỉ.
Một người phụ nữ tuổi trung niên làm công việc bán chim phóng sinh tại con hẻm nhỏ sát bên Chùa Bà (TP.Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương) tiết lộ rằng không riêng gì năm nay, mà hầu như nào cũng bán hết khoảng 200 con chim. Cao điểm nhất là ngày Rằm tháng Giêng, người này bán hết 500 con, vì người mua chim phóng sinh quá đông. Tuy vậy, chuyện làm ăn cũng chỉ “hốt bạc” tới Rằm tháng Giêng. Ngày thường, hay tuần Rằm, mùng Một trong các tháng, lượng người mua chim phóng sinh ít, thậm chí rất ít.
Một vấn đề là không ít người có "thủ thuật" thu hồi lại những con chim mà khách vừa phóng sinh là họ nhổ bớt một phần lông cánh dài để chim không thể bay xa, bay cao được, mà chỉ quẩn quanh ở những cành cây, gần khu vực chùa, người bán dễ dàng bắt chim, lại tiếp túc bán cho những vị khách sau. Thiết nghĩ, kiếm tiền từ việc kinh doanh bán chim là một công việc chân chính, song việc nhổ lông chim để chim không bay xa được, rồi bắt lại để bán cho người khác như vậy là hành động không có lương tâm, thậm chí còn tự hủy hoại phần công đức của mình. Ngoài ra, nhổ lông chim góp vào nguyên nhân giết hại những con chim Trời, khi chúng bị "quay vòng" nhiều lần đến kiệt sức rồi bị chết. Như vậy những người bán chim gián tiếp sát sinh loài chim trời.