Khủng hoảng khí hậu ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ em trên toàn thế giới

Các báo cáo mới đây của UNICEF phân tích dữ liệu từ 50 quốc gia ghi nhận, khoảng một nửa số trẻ em ở châu Âu và Trung Á, tương đương 92 triệu trẻ bị ảnh hưởng bởi tần suất các đợt sóng nhiệt cao. Tần suất số trẻ em tiếp xúc với các đợt nắng nóng kéo dài gấp đôi mức trung bình trên toàn cầu.

Giám đốc khu vực châu Âu và Trung Á của UNICEF Regina De Dominicis cho biết, các quốc gia ở những khu vực này đang hứng chịu nhiều tác động tiêu cực của cuộc khủng hoảng khí hậu, trong đó sức khỏe và thể trạng trẻ em ảnh hưởng nặng nề nhất. Tỷ lệ này cao gấp hai lần mức trung bình toàn cầu - cứ bốn trẻ em thì có một trẻ đối mặt với tần suất sóng nhiệt cao. Trong những năm gần đây, các đợt nắng nóng ở châu Âu và Trung Á diễn ra thường xuyên hơn, không có dấu hiệu giảm bớt và tần suất sẽ còn tăng ở những năm tới.

Theo những ước tính về tăng nhiệt độ toàn cầu ở mức 1,7°C, UNICEF cảnh báo một tương lai đáng lo ngại đối với trẻ em ở châu Âu và Trung Á. Đến năm 2050, mọi trẻ em trong khu vực được dự đoán sẽ phải đối mặt với tần suất sóng nhiệt cao.

Ở khu vực Nam Á, theo UNICEF ước tính, khoảng 76% số trẻ em dưới 18 tuổi, tương đương 460 triệu trẻ, phải sống trong môi trường có mức nhiệt độ cực cao, với ít nhất 83 ngày trong năm nóng hơn 35°C.

UNICEF chỉ ra, trẻ em dễ bị tổn thưởng bởi tác động của các đợt nắng nóng cao điểm, do thân nhiệt tăng cao và nhanh hơn đáng kể so với người trưởng thành, dẫn đến nguy cơ mắc bệnh hay sốc nhiệt cao hơn. Đồng thời, các đợt nắng nóng cực đoan cũng ảnh hưởng đến quá trình giáo dục, làm giảm khả năng tập trung và học tập của trẻ em.

Theo Chỉ số Rủi ro khí hậu cho trẻ em (CCRI) năm 2021 của UNICEF, trẻ em ở Afghanistan, Bangladesh, Ấn Độ, Maldives và Pakistan thuộc nhóm “nguy cơ cực kỳ cao” trước những tác động của biến đổi khí hậu và thời tiết cực đoan.

Ngay cả trong mùa mưa, nắng nóng vẫn có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ nhỏ. Trẻ em không thể thích ứng nhanh với sự thay đổi nhiệt độ môi trường. Khi không thể đẩy nhiệt dư thừa ra khỏi cơ thể, trẻ em có thể có các triệu chứng như: Nhịp tim nhanh, chuột rút, nhức đầu, suy nội tạng, mất nước, ngất xỉu và hôn mê ở trẻ nhỏ, cũng như gặp phải những trở ngại trong quá trình phát triển do rối loạn chức năng thần kinh và các bệnh tim mạch, hay phát triển trí tuệ kém ở trẻ sơ sinh.

Để bảo vệ trẻ em, UNICEF đưa ra 6 khuyến nghị đối với chính phủ các quốc gia châu Âu và Trung Á, bao gồm việc lồng ghép nỗ lực giảm thiểu và thích ứng với sóng nhiệt vào những cam kết liên quan đến khí hậu, giảm thiểu rủi ro thiên tai, chính sách quản lý rủi ro thiên tai và đặt trẻ em làm trung tâm của mọi kế hoạch.

Chính phủ các quốc gia nên đầu tư vào chăm sóc sức khỏe ban đầu nhằm hỗ trợ phòng ngừa, hành động sớm, chẩn đoán và điều trị các bệnh liên quan đến nắng nóng ở trẻ em, bao gồm đào tạo giáo viên và nhân viên y tế cộng đồng; cùng với đó là việc tiếp tục đầu tư vào những hệ thống cảnh báo sớm khí hậu quốc gia, thực hiện các đánh giá môi trường địa phương, hỗ trợ các sáng kiến xây dựng khả năng phục hồi và ứng phó khẩn cấp.