Theo Cục Thú y (Bộ NN&PTNT), bệnh lở mồm long móng (LMLM) gây thiệt hại lớn về kinh tế cho ngành chăn nuôi, là rào cản rất lớn trong hoạt động xuất khẩu sản phẩm động vật của các nước trên thế giới. Đến tháng 8-2020, trên thế giới có 90 quốc gia và vùng lãnh thổ được công nhận sạch bệnh LMLM.
Tại Việt Nam, trong giai đoạn 2016 – 2020, dịch bệnh xảy ra trầm trọng nhất vào các năm 2018 và 2019, chủ yếu trên đàn lợn chưa được tiêm phòng vắc-xin LMLM (là lợn thịt không phải là đối tượng phải tiêm phòng bắt buộc trong Chương trình giai đoạn 2016 – 2020). Trong gần 8 tháng đầu năm 2020, dịch bệnh LMLM xảy ra tại 185 xã của 21 tỉnh, TP.
Bộ NN-PTNT phấn đấu đến năm 2025 xây dựng thành công, duy trì ít nhất 1.000 cơ sở, chuỗi chăn nuôi gia súc an toàn dịch bệnh đối với bệnh lở mồm long móng.
Cũng theo Cục Thú y, nguyên nhân xảy ra dịch là do đối tượng gia súc được tiêm phòng còn hạn chế; con giống chưa đảm bảo an toàn dịch bệnh tại một số địa phương; công tác kiểm dịch, kiểm soát giết mổ gặp khó khăn; tình trạng bán chạy gia súc bệnh, gia súc chết còn khá phổ biến; việc vận chuyển bất hợp pháp gia súc, sản phẩm gia súc qua biên giới.
Do đó, để chủ động phòng chống hiệu quả và kiểm soát tốt bệnh lở mồm long móng trong quá trình hội nhập sâu rộng, bên cạnh việc duy trì các mô hình, vùng chăn nuôi an toàn sinh học, an toàn dịch bệnh, việc tiêm phòng vacxin vô cùng quan trọng.
Ngành chăn nuôi xác định, không chỉ phục vụ nhu cầu thực phẩm của 100 triệu dân mà còn hướng tới xuất khẩu, mà một trong những yêu cầu quan trọng nhất theo quy định của OIE để xuất khẩu các sản phẩm chăn nuôi là phải có cơ sở chăn nuôi an toàn dịch bệnh và khống chế được bệnh lở mồm long móng.
Bộ NN-PTNT đặt mục tiêu chương trình quốc gia phòng, chống bệnh lở mồm long móng, giai đoạn 2021 – 2015 sẽ kiểm soát hiệu quả bệnh lở mồm long móng trên địa bàn cả nước và ngăn chặn sự xâm nhập của các chủng virus lở mồm long móng ngoại lai. Xây dựng thành công các vùng an toàn dịch bệnh lở mồm long móng cấp huyện hoặc vùng liên huyện, tiến tới xây dựng vùng an toàn dịch bệnh cấp tỉnh.
Mục tiêu cụ thể, số lượng ổ dịch lở mồm long móng và gia súc mắc bệnh giảm 10-20% so với trung bình của cả giai đoạn 2016 – 2020. Đến năm 2025, xây dựng thành công thêm ít nhất 10 vùng an toàn dịch bệnh cấp huyện hoặc vùng liên huyện, có thể của 1 tỉnh hoặc nhiều tỉnh, thành phố.
Xây dựng thành công, duy trì ít nhất 1.000 cơ sở, chuỗi chăn nuôi gia súc an toàn dịch bệnh đối với bệnh lở mồm long móng. Và được OIE xác nhận chương trình quốc gia lở mồm long móng.
Để hoàn thành mục tiêu này, Bộ NN-PTNT sẽ triển khai đồng bộ các giải pháp kỹ thuật ngăn chặn sự xâm nhiễm virus lở mồm long móng từ bên ngoài vào Việt Nam. Kiểm dịch động vật, sản phẩm động vật nhập khẩu chính ngạch. Kiểm soát, ngăn chặn nhập lậu, vận chuyển, buôn bán bất hợp pháp động vật, sản phẩm động vật qua biên giới. Xây dựng quy định về kiểm soát người, phương tiện vận chuyển, mang theo động vật, sản phẩm động vật.
Đặc biệt, Bộ NN-PTNT tiếp tục triển khai chương trình hỗ trợ tiêm phòng vacxin lở mồm long móng trên diện rộng cho trâu, bò, lợn nái, lợn đực giống và một số loại gia súc khác.
Minh Châu