Quảng Ngãi: Nắng nóng kéo dài, cây sachi chết hàng loạt

Cây sachi (gọi tắt của cây sacha inchi, trồng lấy hạt làm thực phẩm hoặc điều chế tinh dầu…) được H.Ba Tơ học kinh nghiệm từ H.Hướng Hóa (Quảng Trị), nên đầu tư 1,7 tỉ đồng mua cây giống đưa về trồng thí điểm tại các xã Ba Tiêu, Ba Tô, Ba Động vì điều kiện khí hậu được cho là phù hợp.

Đến tháng 2.2019, cây này được trồng thí điểm đầu tiên ở các xã nói trên (khoảng 5 ha/xã) do một doanh nghiệp hỗ trợ cây giống, bao tiêu đầu ra cho sản phẩm. Theo dự kiến, trong năm đầu thu hoạch, 1 ha sachi cho 1 tấn quả, với giá bán thấp nhất 50.000 đồng/kg, người trồng có trong tay 50 triệu đồng. Đáng nói, kể từ năm thứ 3 trở đi, doanh thu có thể ở mức 147 triệu đồng/ha và thời gian thu hoạch kéo dài khoảng 20 năm.

Ông Phan Quang Đức, Giám đốc Trung tâm dịch vụ Nông nghiệp huyện Ba Tơ thông tin, đây là mô hình mới tâm huyết của huyện, thuộc Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp. Ngành nông nghiệp đã đi tham quan mô hình này ở huyện Hướng Hóa (Quảng Trị) – nơi có số đông người đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, tập quán canh tác thủ công tương đồng với huyện Ba Tơ và thấy cây Sacha Inchi vẫn phát triển xanh tốt, cho hiệu quả kinh tế cao nên mới áp dụng tại địa phương.

Theo ông Đức, tổng vốn đầu tư cho mô hình là 1,7 tỷ đồng; triển khai tại 3 xã: Ba Động, Ba Tiêu và Ba Tô với 18 hộ dân tham gia, trên phần diện tích hơn 12 ha. Hiện tại, chỉ mới cấp giống (3.300 cây), phân bón, trụ, dây cho 6 hộ dân xã Ba Tiêu để trồng 3,7/5,5 ha. Trung tâm cũng đã phối hợp với Công ty TNHH Khoa học và Công nghệ Nông Tín bao tiêu đầu ra cho sản phẩm, hướng đến phát triển bền vững.

Ông Đức cho biết, nguyên nhân khách quan khiến cây Sacha Inchi chết hàng loạt là do thời tiết cực đoan, nắng nóng kéo dài, lượng mưa ít hoặc không có, khi nền nhiệt cao mà người dân tưới nước nhiều sẽ gây ra bệnh lở cổ rễ, vi khuẩn dễ xâm nhập.

Đối với diện tích còn sống, huyện đã tuyên truyền bà con nông dân tiếp tục chăm sóc. Công ty TNHH Khoa học và Công nghệ Nông Tín cũng đã cử kỹ thuật viên cùng ăn, cùng ở với người dân để lên phác đồ điều trị, cấp thuốc, hướng dẫn người dân đào hố, phơi hố, xử lý đất và sẵn sàng cấp lại lượng giống như ban đầu để họ trồng lại hoặc trồng dặm khi thời tiết thuận lợi.

Cây Sacha Inchi là loại cây cho năng suất cao, dự kiến năm đầu thu hoạch khoảng 1.000 kg/ha. Với giá bán bình quân 50.000 đồng/kg, người trồng có doanh thu 50 triệu đồng và doanh thu này tăng dần theo cấp số nhân trong những năm kế tiếp. Theo tính toán, người trồng sẽ bắt đầu có lợi nhuận từ năm thứ 3 trở đi với mức lãi hơn 147 triệu đồng/ha.