Tỉnh Quảng Trị hiện có hơn 130 đập, hồ chứa nước, phục vụ tưới tiêu cho đất canh tác, nuôi trồng thủy sản và cấp nước sinh hoạt. Nhiều hồ chứa của tỉnh đã được xây dựng từ lâu, các tiêu chuẩn thiết kế chưa phù hợp, tần suất thiết kế phòng lũ, xả lũ còn thấp.
Hiện nay, nhiều công trình thủy điện, thủy lợi đã và đang được đầu tư nâng cấp sửa chữa. Một trong những yêu cầu đề ra đối với các công trình dự án này là đảm bảo an toàn trong quá trình thi công cũng như vận hành, nhất là trong mùa mưa bão năm nay.
Năm 2020, trên địa bàn Quảng Trị phải gánh chịu 5 cơn bão, 6 cơn lũ nên vấn đề an toàn hồ đập trong năm nay đang được tỉnh đặt lên hàng đầu.
Xác định năm nay, tình hình mưa lũ sẽ có nhiều diễn biến phức tạp. Vào thời điểm này, tỉnh Quảng Trị đã chỉ đạo các địa phương cần có các phương án cụ thể, đặc biệt là vấn đề phòng chống lũ ở hạ du, để kịp thời ứng cứu, nhằm hạn chế thấp nhất thiệt hại do mưa bão gây ra trên địa bàn.
Hệ thống thủy lợi Nam Thạch Hãn, tỉnh Quảng Trị bị hư hỏng nghiêm trọng. Ảnh: dantri.com.vn
Đầu tháng 8/2021, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Trị đang khẩn trương chuẩn bị thủ tục để thi công khắc phục sự cố sụt lún ở đập tràn xả lũ Nam Thạch Hãn giai đoạn 3.
Dự án này có vốn đầu tư 43 tỷ đồng thi công các hạng mục như: Khoan phụt và gia cố bê tông cốt thép sân tiêu năng; sửa chữa mái tràn, khoan phụt chống thấm dọc sân trước. UBND tỉnh Quảng Trị đã yêu cầu các đơn vị khẩn trương hoàn thiện thủ tục để thi công giai đoạn 3 của Dự án vào tháng 9/2021 nhằm tránh mưa lũ và đảm bảo an toàn cho người dân phía hạ lưu.
Công trình đập tràn xả lũ Nam Thạch Hãn được xây dựng từ năm 1978, bị sụt lún vào tháng 10/2017 do mưa lũ. Để khắc phục sự cố này, tỉnh Quảng Trị đã phê duyệt đầu tư trên 100 tỷ đồng thực hiện từ năm 2018 – 2021 chia làm 3 giai đoạn; trong đó, giai đoạn 1 và 2 đã thực hiện từ năm 2018 – 2020 với tổng vốn đầu tư 57 tỷ đồng.
Thời gian qua ngoài nguồn vốn từ ngân sách, tỉnh Quảng Trị còn huy động vốn từ nguồn khác để sửa chữa, nâng cấp hồ đập. Điển hình là hồ Kinh Môn ở huyện Gio Linh, dung tích thiết kế trên 21 triệu m3 nước có mặt đập bị xói lở dẫn đến việc đi lại để quản lý gặp nhiều khó khăn, mái đá thượng lưu đập chính có hiện tượng sụt lún không đều.
Từ nguồn vốn vay của Ngân hàng Thế giới (WB), giai đoạn 2019 – 2022 tỉnh Quảng Trị đã đầu tư khắc phục tình trạng xuống cấp của hồ Kinh Môn với kinh phí trên 64 tỷ đồng.
Ngoài hồ Kinh Môn, tỉnh Quảng Trị còn có 11 hồ chứa nước khác được nâng cấp, sửa chữa đảm bảo an toàn trong mùa mưa bão từ nguồn vốn vay của WB gồm: Đập Hoi 1 và Đập Hoi 2 ở huyện Gio Linh; Khe Muồng ở huyện Hải Lăng; Hồ Km6 ở thành phố Đông Hà; Cổ Kiềng 2, Hồ Trằm, Khe Ná, Khóm 2, Dục Đức ở huyện Vĩnh Linh; Khóm 7 và Tân Vĩnh ở huyện Hướng Hóa; Đá Cựa ở huyện Cam Lộ.
Dự kiến đến năm 2022, tỉnh sẽ hoàn thành sửa chữa và nâng cấp các hồ này với tổng vốn đầu tư trên 226 tỷ đồng; trong đó, hơn 214 tỷ đồng vay của WB, gần 12 tỷ đồng còn lại là vốn đối ứng của địa phương.
Trọng Huy