Biến đổi khí hậu (BÐKH) và các hiện tượng thiên tai cực đoan, dị thường không còn là nguy cơ mà đã hiện hữu ở Việt Nam sẽ tác động rất lớn tới nông nghiệp nước ta. Theo kết quả nghiên cứu của Viện Môi trường nông nghiệp, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN và PTNT), BÐKH làm giảm năng suất một số loại cây trồng chủ lực.
Tuy nhiên, 15ha lạc thuộc mô hình sản xuất lạc thích ứng với biến đổi khí hậu tại Hợp tác xã Quật Xá, xã Cam Thành (Cam Lộ – Quảng Trị) vẫn cho năng suất vượt trội.
Mô hình trồng lạc áp dụng công nghệ tưới tiết kiệm theo hướng hàng hóa được triển khai tại HTX Quật Xá, xã Cam Thành, huyện Cam Lộ có 90 hộ tham gia với diện tích 15 ha. Tham gia mô hình các hộ đã được hỗ trợ 70% giống lạc đảm bảo phẩm cấp, 50% chế phẩm vi sinh, 30% phân bón nhả chậm và một phần kinh phí để mua máy gieo lạc.
Kỹ sư Dương Hồng Phong, cán bộ kỹ thuật Trung tâm Khuyến nông tỉnh Quảng Trị cho biết: “Giống lạc chương trình đưa vào sử dụng là L14. Đây là giống có thời gian sinh trưởng ngắn, thích ứng rộng, tỷ lệ nhân cao. Lạc được bố trí gieo trồng với khoảng cách 22 cm x 10 cm (tương đương 45 cây/m2), trồng 1 hạt/hốc. Trong quá trình gieo cấy, lạc đã ứng dụng cơ giới hóa bằng máy gieo hạt MGH-1 nên đã giải quyết khó khăn về công lao động thủ công, đồng thời đẩy nhanh tiến độ, kịp thời vụ gieo trồng”.
Bà Đoàn Thị Nga, một trong những hộ tham gia thực hiện mô hình cho biết, gia đình bà có 10 sào (1 sào Trung Bộ = 500m2) sản xuất lạc theo mô hình nông nghiệp thông minh thích ứng với biến đổi khí hậu, sử dụng giống lạc L14. Ước tính năng suất thu hoạch đạt 1,2 tạ/sào, cao hơn so với trước đây 0,2 tạ/sào. Với giá bán bình quân khoảng 25.000 đồng/kg, trừ chi phí, gia đình bà thu lãi hơn 15 triệu đồng.
Theo bà Nga, khi tham gia thực hiện mô hình, bà và các hộ dân được cán bộ kỹ thuật của Trung tâm Khuyến nông tỉnh hướng dẫn làm đất, bón phân, chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh. Đặc biệt là sử dụng máy gieo hạt chứ không gieo bằng tay như trước đây nên giảm được công lao động và đảm bảo mật độ. Ngoài ra, HTX đã điều hành tốt khâu tưới tiêu, đảm bảo cung cấp đủ độ ẩm cho đất, giúp lạc phát triển tốt.
Ông Bùi Văn An, thôn Quật Xá, xã Cam Thành, huyện Cam Lộ tham gia vào chương trình dự án cải thiện nông nghiệp thông minh thích ứng với biến đổi khí hậu trên cây lạc với diện tích 4 sào. Ông An vui vẻ chia sẻ: “Được Trung tâm Khuyến nông tỉnh về chỉ đạo làm vụ lạc Hè Thu này, các hộ dân trong thôn Quật Xá chúng tôi rất phấn khởi. Đặc biệt nhất ở đây là cán bộ kỹ thuật, ban quản lý HTX và tổ thủy nông đã điều hành rất tốt khâu tưới tiêu nên đã đem lại kết quả rất rất mỹ mãn. Với 4 sào lạc trong mô hình này sẽ cho thu nhập cao hơn so với 4 sào trồng bên ngoài mô hình khoảng 2 triệu đồng. Tôi rất tin tưởng vào các tiến bộ kỹ thuật mới này, người dân Quật Xá chúng tôi sẽ đón nhận và nhân rộng”.
Việc triển khai mô hình trồng lạc áp dụng công nghệ tưới tiết kiệm tại xã Cam Thành, huyện Cam Lộ đã mang lại hiệu quả so với sản xuất truyền thống trên cả 3 mặt: hiệu quả sản xuất, hiệu quả kinh tế và hiệu quả về mặt xã hội. Thông qua mô hình đã tạo bước đột phá mới trong quá trình thâm canh sản xuất, thay đổi phương thức canh tác cũ bằng phương thức canh tác mới, đem lại năng suất, chất lượng và hiệu quả, phù hợp với tình hình biển đổi khí hậu hiện nay.
Tú Anh (T/h)