Sáng nay, nữ Bộ trưởng Bộ Nội vụ tiếp tục trả lời chất vấn

Theo chương trình, sau khi Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà trả lời chất vấn, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong là người đăng đàn tiếp theo sẽ trả lời nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực thanh tra, trước khi Thủ tướng làm rõ thêm một số vấn đề và trực tiếp trả lời đại biểu Quốc hội.

Chiều qua, ngày 4/11, trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khoá XV về đánh giá cán bộ công chức, viên chức, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho rằng, công tác này vẫn chưa sát, chưa gắn với sản phẩm đầu ra của công việc.

Chỉ có khoảng 22% công chức "hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ"

Là người đầu tiên đặt câu hỏi, đại biểu Hà Sỹ Huân (đoàn Bắc Kạn) nhấn mạnh, việc đánh giá xếp loại cán bộ công chức, viên chức hằng năm là khâu rất quan trọng nhưng thực tế còn biểu hiện chưa thực chất, thậm chí có hiện tượng nể nang, né tránh, ngại va chạm, dĩ hoà vi quý. Do vậy, ông đề nghị bộ trưởng nêu giải pháp khắc phục hạn chế này, để kết quả đánh giá phản ánh thực chất.

Trả lời đại biểu, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà khẳng định thời gian qua, Đảng, Chính phủ hết sức quan tâm công tác đánh giá cán bộ, công chức, viên chức và kết quả gần đây có chuyển biến tích cực.

Chứng minh cho nhận định trên, bà Phạm Thị Thanh Trà dẫn số liệu năm 2021 cho thấy số cán bộ công chức, viên chức hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chỉ khoảng 22%, trước đó tỉ lệ này khoảng 30%. Hay số cán bộ công chức, viên chức không hoàn thành nhiệm vụ là 1,72%, trong khi những năm trước đó khoảng 0,56-0,64%.

“Nhưng dù sao về tổng thể việc đánh giá cán bộ công chức, viên chức chưa sát thực tiễn, chưa căn cứ trên sản phẩm, kết quả đầu ra công việc, chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ nên còn có tình trạng như đại biểu nêu”, nữ bộ trưởng thẳng thắn nhận định.

Để khắc phục hạn chế, tồn tại, Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho biết, trước hết sẽ tập trung hoàn thiện hệ thống thể chế đánh giá cán bộ công chức, viên chức một cách đồng bộ, liên thông với quy định của Đảng, xuyên suốt, có tiêu chí và sản phẩm cụ thể.

Bên cạnh đó xác định vị trí việc làm, khung năng lực theo vị trí việc làm cũng như ứng dụng công nghệ thông tin để có công cụ đánh giá thực chất.

Trước ý kiến băn khoăn của đại biểu Lương Văn Hùng (đoàn Quảng Ngãi) về triển khai đề án vị trí việc làm, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh chế độ công chức, viên chức vận hành theo vị trí việc làm được đặt ra từ lâu và là xu thế của thế giới vì năng động, linh hoạt và hiệu quả.

Từ 2012-2019, xác định vị trí việc làm được triển khai nhưng việc này chuẩn bị chưa thật đầy đủ và căn cơ. Sau khi có Nghị quyết 18 của Trung ương thì công tác này được tập trung. Bộ Nội vụ tham mưu Chính phủ ban hành 2 nghị định 62 và 106 liên quan vị trí việc làm công chức và viên chức. Hiện đã thực hiện đến giai đoạn xác định khung chung, theo đó, vị trí việc làm trong cơ quan hành chính là 866 vị trí, đơn vị sự nghiệp 815 vị trí, cấp xã 17 vị trí.

“Với trách nhiệm của ngành xin nhận khuyết điểm vì quá trình triển khai còn vấn đề chưa rõ, chưa thống nhất nên bộ ngành, địa phương có khó khăn khi thực hiện. Hiện nay các bộ tập trung ban hành thông tư hướng dẫn và tới đây tiếp tục hoàn thiện toàn bộ vấn đề liên quan xác định vị trí việc làm, khung năng lực để triển khai đồng bộ, toàn diện và quản lý biên chế theo vị trí việc làm”, bà Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh.

Đại biểu Tao Văn Giót (đoàn Lai Châu) đề nghị Bộ trưởng Bộ Nội vụ đánh giá việc tinh giản biên chế giai đoạn vừa qua tác động đến cải cách tiền lương công chức, viên chức thế nào? Theo ông, việc tinh giản 10% biên chế là đáng ghi nhận, nhưng còn tình trạng cơ học, cào bằng dẫn đến thiếu biên chế cục bộ ở một số lĩnh vực, địa phương.

Trả lời đại biểu, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh, suốt thời gian qua, công tác sắp xếp bộ máy, tổ chức hành chính, đơn vị sự nghiệp, giảm biên chế, giảm người hưởng lương từ ngân sách nhằm mục tiêu cải cách hệ thống bộ máy, đội ngũ. Chính vì vậy, công tác này có tác đổng rất lớn và cũng tạo điều kiện nâng lương cho đội ngũ.

Bà cho biết, từ 2019 đến 2021 đã tiết kiệm được trên 25.000 tỷ đồng, đây là nguồn đưa vào làm lương. Điều đó cho thấy việc tinh giản biên chế tác động rất rõ, tạo ra nguồn lực thực hiện cải cách chính sách tiền lương. Công tác này tới đây tiếp tục thực hiện và sẽ có nguồn lực lớn hơn để cải thiện đời sống người lao động ở khu vực công.

Nữ bộ trưởng cũng nhấn mạnh số biên chế giảm trong giai đoạn vừa qua là nỗ lực vượt bậc của cả hệ thống chính trị vì chưa bao giờ làm được như vậy, góp phần quan trọng vào việc tinh gọn đội ngũ cán bộ công chức, viên chức, giảm số người hưởng lương từ ngân sách.

Bà cũng thừa nhận vẫn còn có sự cào bằng, tuy nhiên bước đầu thực hiện phải thực hiện theo hướng này, phải giao chỉ tiêu để đạt mục tiêu đề ra, vì thực tế nhiều năm trước đó không làm nổi.

Có quan tâm sâu sắc nhưng thu hút chưa nhiều

Trả lời câu hỏi về vấn đề trọng dụng nhân tài và thưởng, phạt nghiêm minh của đại biểu Lê Thanh Vân (Đoàn Cà Mau), Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho biết đó là một trong những nội dung mà Bộ Nội vụ quan tâm sâu sắc gắn với khuyến khích bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung. Trọng dụng nhân tài là một yếu tố truyền thống của dân tộc ta từ xưa đến nay. Quan điểm nhất quán của Đảng, Nhà nước về thu hút và trọng dụng nhân tài đã được thể hiện rất rõ trong các nghị quyết, trong các Văn kiện Đại hội của Đảng, trong Chỉ thị, trong Kết luận và nhất là Đại hội XIII của Đảng.

Theo Bộ trưởng, Bộ Chính trị đã ban hành Kết luận 86. Để cụ thể hoá, Bộ Nội vụ đã tham mưu cho Chính phủ ban hành Nghị định 140, triển khai thực hiện từ 2018 đến nay.

Tuy nhiên, Bộ trưởng cũng nhìn nhận "thu hút chưa nhiều". Cụ thể, mới thu hút 258 sinh viên xuất sắc, nhà khoa học; nhưng quan trọng là các địa phương rất chú trọng vấn đề này. Điển hình là TP Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng… căn cứ chủ trương của Đảng, thông qua HĐND đã xây dựng hệ thống chính sách phù hợp để trọng dụng thu hút được nhân tài. Qua đó, các địa phương đã thu hút sinh viên tốt nghiệp xuất sắc và cán bộ khoa học trẻ gần 3.000 người.

Đánh giá thực tiễn còn quá ít ỏi để số lượng này làm việc trong khu vực công, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà khẳng định: "Trong thời gian tới, căn cứ vào chủ trương của Đảng và Nghị quyết Đại hội XIII, Bộ Nội vụ đang xây dựng chiến lược quốc gia về thu hút, trọng dụng nhân tài, có cơ chế chính sách hấp dẫn và tốt hơn".

Hiện nay, Bộ Nội vụ đang lấy ý kiến bộ, ngành. Thủ tướng đang đôn đốc để năm tới có nghị định tổng thể, bao quát, trong đó có tinh thần thu hút theo Nghị định 140 để làm sao có bộ chính sách thu hút và trọng dụng nhân tài.

Cùng với thu hút, trọng dụng nhân tài, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho biết, việc khuyến khích cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung theo Kết luận số 14 của Bộ Chính trị cũng là vấn đề được các đại biểu đang rất mong đợi. Bởi vì, chúng ta chưa có cơ chế, chưa có hành lang pháp lý để làm sao khuyến khích cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung, trong khi hệ thống thể chế có những mặt chưa được đồng bộ, có những vấn đề còn xung đột lẫn nhau.

"Theo tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng, chúng tôi đang tập trung xây dựng một nghị định về khuyến khích cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám đột phá vì lợi ích chung để cụ thể hóa Kết luận số 14 của Bộ Chính trị" - Bộ trưởng nói.

Trả lời câu hỏi về việc tinh giản biên chế trong giai đoạn vừa qua còn tình trạng tinh giản biên chế cơ học, cào bằng giữa các địa phương, đơn vị, lĩnh vực, dẫn đến thiếu cục bộ một số lĩnh vực, địa phương, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà khẳng định, kết quả tinh giản biên chế trong giai đoạn vừa qua là một sự nỗ lực vượt bậc của cả hệ thống chính trị. “Chúng ta giảm được 10,01% biên chế công chức, giảm được 11,67% biên chế viên chức hưởng lương từ ngân sách nhà nước” - Bộ trưởng cho biết. Từ đó góp phần rất quan trọng vào việc tinh gọn được đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức hoặc giảm được số người hưởng lương từ ngân sách nhà nước.

Tuy nhiên, theo Bộ trưởng, giai đoạn vừa qua “đúng là có cào bằng, mặt nào đó vẫn phải theo hướng cơ học”. Bởi trong số giảm thì tinh giản chỉ khoảng 22%, còn lại là nghỉ hưu đối với công chức. Hơn nữa, với những biên chế giao thì các đơn vị không sử dụng và không tuyển nữa.

Theo Bộ trưởng, trong quá trình cơ cấu lại đội ngũ, thực hiện tinh giản thì bước đầu làm theo hướng cơ học và phải giao chỉ tiêu cho tất cả các cơ quan, đơn vị để thực hiện mục tiêu là giảm 10% thì chúng ta mới đạt được mục tiêu này.

“Tôi cho rằng còn có những hạn chế trong cào bằng, cơ học nhưng chúng ta cũng đã đạt được mục tiêu này để làm cơ sở cho chúng ta tiếp tục cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức” – Bộ trưởng trả lời.

Sáng nay, sau 30 phút Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà tiếp tục trả lời chất vấn, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong sẽ trả lời nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực thanh tra.

Đó là nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong hoạt động thanh tra, kịp thời phòng ngừa, ngăn chặn vi phạm pháp luật; biện pháp xử lý, thu hồi tài sản sau thanh tra, việc xử lý đối với tập thể, cá nhân vi phạm, nhất là những nơi để xảy ra vi phạm pháp luật nghiêm trọng.

Công tác tuyên truyền, giáo dục về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; giải pháp tăng cường phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong hoạt động thanh tra.

Bên cạnh đó là giải pháp ngăn chặn, xử lý nghiêm và thu hồi tài sản tham nhũng để tạo lòng tin trong nhân dân.

Công tác phối hợp và giải pháp khắc phục chồng chéo, trùng lắp trong hoạt động thanh tra, kiểm tra, kiểm toán.

Nội dung này có Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái, Bộ trưởng các Bộ: Tài chính, Công an, Tư pháp; Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Tổng Kiểm toán Nhà nước cùng tham gia trả lời chất vấn, giải trình về những vấn đề có liên quan.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính có 80 phút cuối phiên họp để làm rõ các vấn đề liên quan và trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội.