Đề xuất chi thêm 8.200 tỷ đồng để miễn, hỗ trợ học phí cho học sinh cả nước

Dự kiến áp dụng chính sách miễn, hỗ trợ học phí từ năm học 2025-2026

Sáng 22/5, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn đã trình bày trước Quốc hội Tờ trình dự án Nghị quyết về miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân.

Thủ tướng: Tìm những điểm đột phá để xây dựng 2 nghị quyết của Bộ Chính trị về giáo dục - đào tạo và chăm sóc sức khỏe nhân dân

Nghị quyết nhằm thực hiện Kết luận của Bộ Chính trị tại Công văn số 13594-CV/VPTW của Văn phòng Trung ương Đảng về việc miễn học phí cho học sinh mầm non và học sinh phổ thông trong hệ thống trường công lập. Trên cơ sở rà soát quy định hiện hành, ngoài đối tượng được miễn, giảm, hỗ trợ, không phải đóng học phí đã được pháp luật quy định, Nghị quyết bổ sung các đối tượng được miễn, hỗ trợ đóng học phí gồm: trẻ em mầm non dưới 5 tuổi đang học tại các cơ sở giáo dục; học sinh trung học phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn, trẻ em mầm non 5 tuổi tại các cơ sở dân lập, tư thục, học sinh tiểu học ở các trường tư thục ở địa bàn không đủ trường công lập, học sinh trung học cơ sở tại các cơ sở tư thục đang được ngân sách nhà nước hỗ trợ đóng học phí. Do vậy, việc quy định hỗ trợ cho cả người học tại cơ sở giáo dục dân lập, tư thục để hiện đầy đủ sự ưu việt của chế độ, đảm bảo tính thực thi thống nhất trong chính sách, công bằng trong tiếp cận giáo dục; khuyến khích phát triển giáo dục ngoài công lập, tăng cường xã hội hóa giáo dục.

Theo số liệu thống kê, năm học 2023-2024, cả nước có 23,2 triệu học sinh (trong đó: 21,5 triệu học sinh công lập; 1,7 triệu học sinh ngoài công lập).

Chính phủ ước tính tổng nhu cầu kinh phí ngân sách Nhà nước phải chi trả để thực hiện chính sách là khoảng 30.600 tỷ đồng (khối công lập là 28.700 tỷ đồng; khối dân lập, tư thục 1.900 tỷ đồng.

Nếu chưa có chính sách này, từ ngày 1/9, ngân sách Nhà nước vẫn phải đảm bảo là 22.400 tỷ đồng chi trả cho các đối tượng học sinh được miễn, không thu học phí theo các quy định hiện hành.

Như vậy, số ngân sách Nhà nước phải đảm bảo thêm khi thực hiện chính sách theo nghị quyết của Quốc hội là 8.200 tỷ đồng. Mức ngân sách cần bảo đảm ở từng địa phương phụ thuộc vào quy định đóng học phí của HĐND cấp tỉnh quyết định.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết, Chính phủ trình Quốc hội xem xét thông qua, ban hành Nghị quyết tại Kỳ họp thứ 9 để áp dụng chính sách từ năm học 2025-2026 (bắt đầu từ tháng 9/2025).

Đánh giá kỹ lưỡng khả năng cân đối ngân sách của các địa phương

Báo cáo thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh cho biết, Ủy ban tán thành sự cần thiết ban hành Nghị quyết nhằm thể chế hóa kịp thời chủ trương của Đảng, thể hiện tính ưu việt của chế độ ta, bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục và trách nhiệm của Nhà nước đối với người học, chăm lo cho thế hệ trẻ và bảo đảm an sinh xã hội.

Ủy ban đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo rà soát nội dung Tờ trình về kinh phí thực hiện miễn, hỗ trợ đóng học phí cho người học Chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục thường xuyên, cơ sở giáo dục khác với nội dung các phụ lục thống kê kèm theo Tờ trình để bảo đảm tính thống nhất.

Về phương thức chi trả hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông tại cơ sở giáo dục dân lập, tư thục, căn cứ ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Ủy ban đề nghị Chính phủ nghiên cứu, quy định việc chi trả hỗ trợ học phí cho nhóm đối tượng này theo phương thức cấp trực tiếp cho người học.

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội cũng đề nghị, cơ quan chủ trì soạn thảo tục rà soát, hoàn thiện kỹ thuật văn bản của dự thảo Nghị quyết; đánh giá kỹ lưỡng khả năng cân đối ngân sách của các địa phương, nhất là các địa phương có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn.

Đánh giá việc bổ sung số kinh phí thực hiện đối với học viên học Chương trình giáo dục phổ thông tại cơ sở giáo dục thường xuyên, cơ sở giáo dục khác vào tổng nhu cầu kinh phí ngân sách nhà nước để thực hiện việc miễn, hỗ trợ học phí từ năm học 2025 - 2026 cho các đối tượng theo dự thảo Nghị quyết.

Ủy ban Văn hóa và Xã hội cũng đề nghị Chính phủ điều chỉnh dự toán ngân sách năm 2025 đối với các nhiệm vụ phát sinh năm 2025 gắn với việc triển khai Nghị quyết này.