Trung Quốc từ chối đóng góp cho quỹ khí hậu của Brazil, viện dẫn nguyên tắc “trách nhiệm chung nhưng khác biệt”
Trung Quốc được cho là từ chối đóng góp tài chính cho Quỹ Rừng Nhiệt đới Vĩnh cửu (TFFF) — sáng kiến do Brazil khởi xướng nhằm bảo vệ các khu rừng mưa nhiệt đới với lý do các quốc gia phát triển cần đi đầu trong việc tài trợ cho khí hậu toàn cầu.
Theo báo Folha de S. Paulo (Brazil), động thái này đã dập tắt kỳ vọng ở Brasilia rằng Trung Quốc – nền kinh tế lớn thứ hai thế giới sẽ trở thành nhà tài trợ chính cho quỹ. Các nhà đàm phán Trung Quốc khẳng định Bắc Kinh ủng hộ sáng kiến về mặt nguyên tắc, nhưng nhấn mạnh quan điểm “trách nhiệm chung nhưng có sự khác biệt”.

Khái niệm này, được ghi nhận trong Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu từ năm 1992, cho rằng các quốc gia phát triển phải chịu phần lớn trách nhiệm tài chính và giảm phát thải, vì đã đạt thịnh vượng từ nhiên liệu hóa thạch. Đây cũng là lập trường lâu nay của Trung Quốc trong các cuộc đàm phán khí hậu quốc tế, từ Hội nghị Thượng đỉnh Trái đất tại Rio (1992) đến COP30 năm nay ở Belém (Brazil).
Phát biểu tại hội nghị, Phó Thủ tướng Trung Quốc Đinh Tiết Tường nhấn mạnh: “Các nước phát triển cần đi đầu trong việc cắt giảm khí thải, tôn trọng cam kết tài chính, cung cấp hỗ trợ kỹ thuật và nâng cao năng lực cho các nước đang phát triển.”
Quỹ Rừng Nhiệt đới Vĩnh cửu (TFFF), được Brazil giới thiệu tại COP30, nhằm chi trả cho các quốc gia gìn giữ rừng nhiệt đới nguyên vẹn, kết hợp vốn đầu tư công và tư. Brazil, Indonesia, Na Uy, Bồ Đào Nha và Pháp là những quốc gia đóng góp đầu tiên, với mục tiêu huy động 125 tỷ USD, trong đó 5,5 tỷ USD đã được cam kết.
Dù hoan nghênh sáng kiến, Trung Quốc vẫn chưa đưa ra cam kết tài chính cụ thể. Theo Bộ trưởng Tài chính Brazil Fernando Haddad, việc Trung Quốc chưa công bố mức đóng góp “là điều dễ hiểu”, bởi “mỗi quốc gia có tốc độ riêng, và dự án vẫn đang trong giai đoạn đầu”.
Ông Haddad khẳng định sự quan tâm của Trung Quốc “là chân thành”, song việc tham gia một cơ chế tài chính khí hậu quốc tế như TFFF “không phải là chuyện nhỏ”.
Trong khi đó, Đại sứ quán Trung Quốc tại Brazil chưa phản hồi yêu cầu bình luận.
Trước đó vài ngày, Quốc vụ viện Trung Quốc công bố Sách trắng “Đạt đỉnh carbon và trung hòa carbon: Kế hoạch và giải pháp của Trung Quốc”, trong đó tái khẳng định mục tiêu đạt đỉnh phát thải trước năm 2030 và trung hòa carbon vào năm 2060, đồng thời nhấn mạnh cam kết hành động “theo nguyên tắc công bằng và trách nhiệm chung nhưng khác biệt”.




