35 năm sự kiện Gạc Ma: Mãi mãi khắc ghi những người nằm lại phía chân trời

Thời gian thấm thoắt trôi nhưng trận chiến Gạc Ma không bao giờ quên trong tâm khảm người Việt Nam. Ngày nay, truyền thống anh dũng, kiên cường tiếp tục được vun đắp, các thế hệ hôm nay và mai sau sẵn sàng hy sinh để bảo vệ từng tấc đất, bãi biển của Tổ quốc.

Khí phách người làm chủ biển đảo quê hương

Cuộc chiến đấu bảo vệ chủ quyền của Tổ quốc trên đảo đá Gạc Ma, Cô Lin, Len Đao ngày 14/3/1988 là cuộc chiến không cân sức. Nơi đầu sóng, ngọn gió, phương tiện vũ khí hạn chế, không có bờ đất, công sự che thân, nhưng với tình yêu đất nước, quyết tâm bảo vệ chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc, cán bộ, chiến sỹ các lực lượng trên 3 con tàu HQ 604, HQ 605 và HQ 505 và lực lượng bảo vệ Gạc Ma, Cô Lin, Len Đao đã nêu cao ý chí kiên cường, tinh thần dũng cảm, quyết tâm đến cùng để bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc.

Sau khi uy hiếp nhưng không làm lay chuyển được tinh thần cán bộ chiến sỹ của ta, các tàu chiến của Trung Quốc đã dùng súng, pháo bắn thẳng vào tàu của chúng ta, làm tàu HQ 604 bốc cháy và chìm rất nhanh.

Tại đảo đá Gạc Ma, các cán bộ chiến sĩ đã nắm chặt tay nhau tạo thành vòng tròn bảo vệ lá cờ Tổ quốc, lấy thân mình quyết tâm giữ đảo.

“Không được lùi bước. Phải để cho máu mình tô thắm lá cờ Tổ quốc và truyền thống vinh quang của Quân chủng” - câu nói của Anh hùng liệt sỹ, thiếu úy Trần Văn Phương, Phó chỉ huy trưởng đảo đá Gạc Ma lúc ấy không chỉ thể hiện khí phách anh hùng, mà còn là tư thế của người làm chủ thực sự biển đảo dù trong bất cứ hoàn cảnh nào.

Các cán bộ chiến sỹ Hải quân đã chiến đấu đến hơi thở cuối cùng để bảo vệ chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc.

Sự kiện lịch sử Gạc Ma đã minh chứng một cách đầy đủ, rõ nét phẩm chất những chiến sỹ cách mạng kiên trung, những người con ưu tú của đất nước, sẵn sàng xả thân, không lùi bước, quyết lấy máu mình để bảo vệ biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc.

64 người lính bảo vệ đảo đá Gạc Ma, trong cuộc chiến không cân sức ngày 14/3/1988 đã vĩnh viễn nằm xuống dưới làn mưa đạn nhưng tên tuổi các anh và trận chiến Gạc Ma không bao giờ quên trong tâm khảm người Việt Nam.

Chủ quyền quốc gia là tối thượng, bất khả xâm phạm. Các thế hệ người Việt Nam đã đổ biết bao công sức, máu xương để xác lập chủ quyền, giữ gìn lãnh thổ, các vùng biển và hải đảo thiêng liêng của Tổ quốc.

Cách đây hàng trăm năm, những người con ưu tú của nước Việt Nam đã vượt muôn vàn khó khăn, gian khổ, xả thân giữa biển khơi mênh mông vì chủ quyền đất nước. Những câu ca lưu truyền trong dân gian tới hôm nay, như: "Hoàng Sa đi có về không-Lệnh vua sai phái quyết lòng ra đi" là minh chứng cụ thể nhất cho sự quả cảm, các kỳ tích mà họ đã lập nên.

Được biết trước khi thuyền nhổ neo, mỗi người chuẩn bị một đôi chiếu, bảy sợi dây mây, bảy đòn tre để nếu hy sinh thì đồng đội bó lại, gắn tấm thẻ tre ghi tên tuổi, quê quán rồi thả xuống biển, cầu mong nếu thân xác may mắn dạt được vào bờ, người trong đất liền biết đó là ai. Điều này thể hiện trong câu ca: "Hoàng Sa lắm đảo nhiều cồn-Chiếc chiếu bó tròn mấy sợi dây mây".

Chính vì điều này mà trong nhiều thế kỷ trước, triều đình đã có sắc truy phong một số cai đội Hoàng Sa kiêm quản Trường Sa là "Thượng đẳng thần" và những người lính Hoàng Sa kiêm quản Trường Sa là "hùng binh Hoàng Sa."

Tinh thần quả cảm, quyết tâm vô hạn, dũng cảm phi thường của người lính đảo được thế hệ sau cứ thế nối tiếp. Ngày 14/3/1988, 64 người lính bảo vệ đảo đá Gạc Ma, trong cuộc chiến không cân sức, đã vĩnh viễn nằm xuống dưới làn mưa đạn.

Tri ân “những người nằm lại phía chân trời”

Năm 2017, Khu tưởng niệm các chiến sĩ Gạc Ma với tên gọi “Những người nằm lại phía chân trời” đã được khánh thánh tại xã Cam Hải Đông, huyện Cam Lâm, Khánh Hòa. hu Tưởng niệm chiến sĩ Gạc Ma do Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam phát động đồng bào trong và ngoài nước đóng góp xây dựng, khởi công từ tháng 3/2015, giai đoạn 1 được hoàn thành, đi vào hoạt động từ tháng 7/2017. Khu tưởng niệm rộng hơn 2,5 ha nằm trên đồi cao nhìn ra Biển Đông với 4 cụm công trình chính là cụm tượng đài, khu mộ gió, khu quảng trường và bảo tàng Gạc Ma…

Giữa Khu tưởng niệm, nổi bật là hình ảnh cụm tượng đài “Vòng tròn bất tử”, tái hiện hình ảnh ngày 14/3/1988, các chiến sĩ với cuốc xẻng trên tay đã anh dũng chống trả quyết liệt, đánh bật đối phương ra nhiều lần để bảo vệ đảo Gạc Ma. Địch sau đó dùng hỏa lực mạnh tấn công làm 64 cán bộ, chiến sĩ hy sinh.

Đến nay, Khu tưởng niệm đã đón hơn 2.350 đoàn với hơn 219.000 lượt người đến viếng, tri ân các anh. Nhiều đơn vị, đoàn thể, trường học đã tổ chức lễ kết nạp đảng viên, đoàn viên, sinh hoạt truyền thống, giáo dục lịch sử… tại khu tưởng niệm.

Ông Đặng Ngọc Tùng, nguyên Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao Động Việt Nam cho biết, mỗi lần đi công tác tại quần đảo Trường Sa, thả những vòng hoa tưởng niệm sự kiện Gạc Ma, ông cứ đau đáu, thân xác các anh hùng liệt sĩ phải nằm lại biển cả, gia đình người thân vẫn mong muốn đưa con em về lại đất mẹ. Hình ảnh đó cứ day dứt để rồi ông đề xuất với Ban Chấp hành Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam ý tưởng xây dựng Khu tưởng niệm Chiến sĩ Gạc Ma.

“100% thành viên Ban Chấp hành Công đoàn Việt Nam đều tán thành ủng hộ chủ trương đó, tổ chức cuộc vận động nhân dân cả nước đóng góp xây dựng Khu tưởng niệm Gạc Ma. Riêng cá nhân tôi, dịp vào Khánh Hòa và đặc biệt vào dịp 14/3 đều ra Khánh Hòa tổ chức lễ viếng các chiến sỹ. Mỗi lần ghé thăm cảm xúc đều bồi hồi, xúc động", ông Đặng Ngọc Tùng nhớ lại.

Từ đầu tháng 3 đến nay, mỗi ngày, Khu tưởng niệm này đón trên 10 đoàn khách là các đơn vị, trường học đến dâng hương. Hiện nay, tỉnh Khánh Hòa chuẩn bị xây dựng Bảo tàng Trường Sa nằm bên cạnh Khu tưởng niệm Chiến sĩ Gạc Ma.

Ông Võ Duy Trúc, Trưởng Ban quản lý Khu tưởng niệm chiến sĩ Gạc Ma, Liên đoàn Lao động tỉnh Khánh Hòa cho biết, tại đây sẽ hình thành một cụm công trình văn hóa đậm chất biển đảo, ghi nhớ công ơn những thế hệ người Việt đã anh dũng chiến đấu bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc.

“Những đoàn khách, đoàn thanh niên, trường học, các thế hệ trẻ, các đoàn cá nhân khi biết địa điểm này họ đến viếng rất đông, việc dâng hương tưởng niệm được tổ chức rất trang trọng. Nơi đây thực sự trở thành địa chỉ đỏ cho các thế hệ người Việt Nam, thông qua việc tưởng niệm, các bài học lịch sử tại Khu tưởng niệm, hun đúc tinh thần, ý chí bảo vệ về chủ quyền biển, đảo của đất nước", ông Võ Duy Trúc cho biết.

64 người lính bảo vệ đảo đá Gạc Ma đã gác lại bao ước mơ hoài bão và dâng hiến tuổi thanh xuân của mình để bảo vệ những cột mốc tiền tiêu. Máu của các anh lẫn vào biển xanh, xương của các anh đã thấm vào lòng đảo, tên các anh được đời đời thế hệ hôm nay và mai sau ghi nhớ.

"Không một ai bị lãng quên và không ai được phép quên lãng." Đó chính là lời mà những người cựu binh Gạc Ma luôn tự nhắc nhở mình và đồng đội suốt nhiều năm qua.

Giờ đây, mỗi tàu ra Trường Sa đều thực hiện nghi thức thả hoa để tưởng niệm những liệt sỹ đã ngã xuống trong trận chiến ngày 14/3/1988.

Từ mái đầu bạc đến mái đầu xanh; từ những người vào sinh ra tử qua hai cuộc kháng chiến đến các bạn trẻ chưa một lần mặc áo lính; từ những người lăn lộn với biển, đảo sống sót trở về đến những người lần đầu tiên đến đây đều không cầm được nước mắt, khi thắp hương tưởng nhớ các liệt sỹ. Nghi thức tưởng niệm ấy có cả bi thương xen lẫn tự hào. Nhưng cuộn gói tất cả trong đó là nghĩa cử tri ân, là lời khẳng định không ai quên khúc bi tráng Gạc Ma, không ai quên những người lính đã kiên cường bảo vệ một phần lãnh thổ thiêng liêng của Tổ quốc trên Biển Đông.

Sóng biển có thể xóa nhòa mọi dấu vết nhưng không thể xóa được ký ức bi tráng của người dân Việt Nam về những con người quả cảm mà sự hy sinh của họ được dựng thành những tượng đài bất tử về tình yêu Tổ quốc. Tinh thần chiến đấu của các anh là một nốt son trong lịch sử dân tộc mà thế hệ hôm nay và mai sau phải khắc cốt ghi tâm.