Cụm công nghiệp (CCN) Phú Lâm hiện có 30 cơ sở đang hoạt động sản xuất, trong đó, 25 cơ sở sản xuất giấy và 5 cơ sở sản xuất hơi thương phẩm. Hàng năm, các cơ sở đóng góp vào ngân sách Nhà nước gần 6 tỷ đồng, tuy nhiên đây cũng là một trong những điểm gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, cần phải xử lý dứt điểm.
Trong 2 năm (2021 - 2022), UBND tỉnh Bắc Ninh đã ban hành 24 văn bản, thông báo, kết luận về công tác quản lý, xử lý vi phạm về ô nhiễm môi trường; UBND huyện kiểm tra, xử phạt 18 cơ sở với tổng số tiền hơn 4,8 tỷ đồng.
Đồng thời, thực hiện nhiều giải pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường về khí thải, nước thải, chất thải rắn, như: Yêu cầu các cơ sở thực hiện mua hơi thương phẩm; thường xuyên, kiểm tra phát hiện, xử lý kịp thời đối với các cơ sở sản xuất hơi thương phẩm sử dụng rác thải làm nguyên liệu sản xuất; xây dựng hệ thống xử lý nước thải tuần hoàn; cải tạo hạ tầng đường giao thông, thoát nước trong CCN; thành lập tổ tự quản về môi trường….
Chỉ đạo chủ đầu tư triển khai đầu tư xây dựng Nhà máy xử lý nước thải và thu gom rác tại CCN Phú Lâm, dự kiến cuối tháng 3/2023 sẽ đưa hệ thống xử lý nước thải giai đoạn 1, công suất 6.000 m3/ngày, đêm đi vào vận hành. Đối với chất thải rắn, hiện các cơ sở đều ký hợp đồng thu gom, vận chuyển với đơn vị có chức năng để xử lý theo định kỳ; 12/17 cơ sở sản xuất đã tháo dỡ xong các công trình trên đất vi phạm.
Trực tiếp kiểm tra, khảo sát thực tiễn tại Công ty Cổ phần giấy Liên Việt; Công ty giấy và bao bì Phú Giang và Nhà máy xử lý nước thải và thu gom rác tại CCN Phú Lâm, Bí thư Tỉnh ủy Bắc Ninh Nguyễn Anh Tuấn đánh giá cao nỗ lực, cố gắng của huyện Tiên Du trong việc chủ động vào cuộc, xử lý quyết liệt các vi phạm, góp phần cải thiện ô nhiễm môi trường tại CCN Phú Lâm thời gian qua.
Bí thư Tỉnh ủy nhấn mạnh giải pháp căn cơ, lâu dài để giải quyết dứt điểm tình trạng ô nhiễm môi trường tại đây là phải thực hiện chuyển đổi CCN thành khu đô thị. Vì vậy, trên cơ sở quy hoạch chung đô thị tỉnh Bắc Ninh và các quy hoạch phân khu, huyện Tiên Du cần nghiên cứu, lập Đề án chuyển đổi CCN Phú Lâm thành khu đô thị; gửi văn bản thông báo tới các doanh nghiệp về chủ trương chuyển đổi để các doanh nghiệp nhận thức và có giải pháp sản xuất trong thời gian tới.
Giải pháp trước mắt, Bí thư Tỉnh ủy yêu cầu huyện Tiên Du quyết liệt chỉ đạo, đôn đốc Công ty Cổ phần Môi trường xanh Kinh Bắc - chủ đầu tư Nhà máy xử lý nước thải và thu gom rác tại CCN Phú Lâm tiếp tục đẩy nhanh tiến độ, hoàn thiện các thủ tục để đưa vào vận hành giai đoạn 1 trong tháng 3.
Huyện phối hợp với các sở, ngành có giải pháp xử lý cấp bách khu vực lưu chứa của Trạm bơm Phú Lâm 2; xử lý dứt điểm các trường hợp lấn chiếm hành lang đê, đất nông nghiệp. Tăng cường kiểm tra, kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm xả thải ra ngoài môi trường; phát huy vai trò của các Tổ tự quản, thực hiện ký cam kết trong việc giám sát hoạt động của cá doanh nghiệp trong CCN; triển khai lắp đặt hệ thống camera giám sát trong CCN; yêu cầu các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất phải có phương án chữa cháy chạy chỗ, đảm bảo an toàn con người, đáp ứng mục tiêu phát triển kinh tế đi đôi với bảo vệ môi trường của tỉnh.
Mới đây nhất, tại văn bản số 342/UBND-NN.TN, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh Nguyễn Hương Giang yêu cầu xử lý tình trạng ô nhiễm môi trường tại phường Phong Khê, thành phố Bắc Ninh và Cụm công nghiệp Phú Lâm, huyện Tiên Du.
Theo văn bản, trạng ô nhiễm môi trường tại phường Phong Khê, thành phố Bắc Ninh và Cụm công nghiệp Phú Lâm, huyện Tiên Du đang phát sinh diễn biến phức tạp.
Chủ tịch UBND tỉnh giao Chủ tịch UBND thành phố Bắc Ninh và Chủ tịch UBND huyện Tiên Du kiểm tra thực trạng và báo cáo chi tiết tình trạng ô nhiễm môi trường tại phường Phong Khê, thành phố Bắc Ninh và Cụm công nghiệp Phú Lâm, huyện Tiên Du, báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh trước ngày 25/02/2023.
Giám đốc Công an tỉnh chỉ đạo các phòng, ban, đơn vị liên quan tiến hành các biện pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường tại 02 địa điểm trên; báo cáo kết quả với Chủ tịch UBND tỉnh trước ngày 10/3/2023.
Thực hiện các chủ trương chỉ đạo của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, thời gian qua, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường, Công an tỉnh, UBND thành phố Bắc Ninh và UBND huyện Tiên Du kiểm tra tất cả các cơ sở sản xuất tại phường Phong Khê và Cụm công nghiệp Phú Lâm; yêu cầu các cơ sở dừng hoạt động để đầu tư xây dựng hệ thống xử lý nước thải đạt yêu cầu mới được hoạt động sản xuất trở lại. Các lực lượng chức năng đã xử lý vi phạm hành chính hơn 100 cơ sở sản xuất giấy với tổng số tiền xử phạt hơn 20 tỷ đồng.
Sau chỉ đạo quyết liệt của UBND tỉnh và sự vào cuộc mạnh mẽ của các cơ quan chức năng và địa phương, tình trạng ô nhiễm môi trường tại phường Phong Khê và Cụm công nghiệp Phú Lâm đã có sự thay đổi tích cực, các cơ sở đã đầu tư xây dựng các công trình xử lý môi trường, một số cơ sở nhỏ lẻ đã tháo dỡ nồi hơi và ký kết hợp đồng với các đơn vị cung cấp hơi để mua hơi thương phẩm nhằm hạn chế tình trạng ô nhiễm môi trường không khí trong làng nghề giấy Phong Khê và Cụm công nghiệp Phú Lâm.