Bảo tồn đa dạng sinh học gắn với phát triển bền vững Khu dự trữ Sinh quyển thế giới Cù Lao Chàm

Sáng 26/5, tại xã đảo Tân Hiệp, UBND TP. Hội An, tỉnh Quảng Nam, Viện địa lý thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam tổ chức hội thảo đề tài độc lập cấp Nhà nước “Luận cứ khoa học nhằm hài hòa mối quan hệ giữa bảo tồn đa dạng sinh học với sinh kế bền vững và phát triển kinh tế – xã hội ở Khu dự trữ Sinh quyển thế giới Cù Lao Chàm”.

Giáo sư Nguyễn Hoàng Trí, Ủy ban Quốc gia Chương trình Con người và Sinh quyển (MAB) của UNESCO tại Việt Nam chủ trì hội thảo.

Thông tin nghiên cứu đưa ra tại hội thảo cho thấy: Trước đây từng có những quan điểm chưa chính xác về công tác quản lý, bảo tồn đa dạng sinh học ở các khu bảo tồn, việc thiết lập vùng đệm, vùng phục hồi sinh thái gắn với bảo vệ môi trường, bảo tồn giá trị truyền thống chưa chú trọng đã gây áp lực lên sinh quyển…

Cù Lao Chàm – một điểm sáng trong mối quan hệ giữa khai thác du lịch và bảo tồn thiên nhiên theo hướng bền vững

Cách đây 10 năm, xã đảo Tân Hiệp – Cù Lao Chàm, thuộc TP Hội An, tỉnh Quảng Nam, đã chính thức có tên trong danh sách các Khu Dự trữ sinh quyển thế giới của UNESCO cần được bảo vệ nghiêm ngặt. 10 năm qua, công tác bảo tồn và phát huy các giá trị tài nguyên nơi đây đã được tỉnh Quang Nam chú trọng triển khai.

Đối với Khu dự trữ Sinh quyển thế giới Cù Lao Chàm thì cụm đảo này là số ít đảo của cả nước còn giữ được thảm thực vật có độ che phủ rừng đến 70%. Hệ sinh thái biển phong phú về thành phần loài và đa dạng nhóm thực vật trong hệ san hô, thảm cỏ biển.

Qua khảo sát năm 2018, độ phủ của san hô sống tăng lên nhiều lần so 31% trong năm 2008. Đặc biệt, hệ sinh thái vùng cửa sông ngày càng được bảo vệ, giữ gìn đang mang lại sự trù phú cho cư dân Cù Lao Chàm… Nghiên cứu cũng chỉ ra các áp lực của hoạt động phát triển kinh tế, du lịch tác động lên bảo tồn đa dạng sinh học ở Khu dự trữ Sinh quyển thế giới Cù Lao Chàm thời gian qua.

Tại hội thảo, các chuyên gia đã đưa ra nhiều nghiên cứu độc lập cho rằng, trước đây từng có những quan điểm chưa chuẩn xác về công tác quản lý, bảo tồn đa dạng sinh học ở các khu bảo tồn; cũng như việc thiết lập vùng đệm, vùng phục hồi sinh thái gắn với bảo vệ môi trường, bảo tồn giá trị truyền thống chưa chú trọng đã gây áp lực lên sinh quyển.

Theo các nhà nghiên cứu, hiện tại Khu dự trữ sinh quyển thế giới Cù Lao Chàm là số ít đảo của cả nước còn giữ được thảm thực vật có độ che phủ rừng đến 70%; đây cũng là nơi có hệ sinh thái biển phong phú về thành phần loài và đa dạng nhóm thực vật trong hệ san hô và thảm cỏ biển.

Vẻ đẹp của một góc đảo Cù Lao Chàm nhìn từ trên cao

Qua khảo sát năm 2018, độ phủ của san hô sống tại Khu dự trữ sinh quyển thế giới Cù Lao Chàm tăng lên nhiều lần so 31% trong năm 2008. Đặc biệt, hệ sinh thái vùng cửa sông ngày càng được bảo vệ, giữ gìn đang mang lại sự trù phú cho cư dân Cù Lao Chàm.

Giáo sư Nguyễn Hoàng Trí, đại diện Ủy ban Quốc gia Chương trình Con người và Sinh quyển (MAB) của UNESCO tại Việt Nam cho biết: Qua hội thảo cho thấy vẫn còn rất nhiều vấn đề cần thảo luận, giải đáp, bổ sung hoàn chỉnh.

Kết quả nghiên cứu của đề tài chỉ hữu ích khi có nhiều ý kiến đóng góp và kinh nghiệp nghiên cứu về bảo tồn đa dạng sinh học, về sinh kế, phát triển kinh tế xã hội cũng như các vấn đề liên quan đến công tác quản lý, vận hành tại các khu dự trữ sinh quyển thế giới ở Việt Nam nói riêng, các khu bảo tồn thiên nhiên nói chung được chia sẻ.

Các nhà nghiên cứu cũng chỉ ra những áp lực của hoạt động phát triển kinh tế, du lịch lên bảo tồn đa dạng sinh học ở Khu dự trữ sinh quyển thế giới Cù Lao Chàm…

Sau 3 năm, đề tài nghiên cứu đã mang lại kinh nghiệm về bảo tồn đa dạng sinh học, phát triển kinh tế, ổn định sinh kế cho cộng đồng Cù Lao Chàm nói riêng và các khu bảo tồn thiên nhiên tại Việt Nam nói chung…

Ngọc Ánh (t/h)