Bảo vệ môi trường bằng cải tạo chung cư cũ liệu có khả thi?

(Moitruong.net.vn) – Kế hoạch cải tạo và “đưa xanh” vào chung cư nhằm tiết kiệm năng lượng và bảo vệ môi trường vẫn còn đang gặp nhiều khó khăn trong việc dung hòa lợi ích của Nhà nước, Doanh nghiệp và  người dân.

Theo báo cáo từ chương trình năng lượng sạch USAIS Việt Nam (VCEP), năm đô thị lớn là Hà Nội, Đà Nẵng, Hải Phòng, TP Hồ Chí Minh và Cần Thơ có hơn 3 triệu mét vuông sàn chung cư cũ được xây dựng từ trước năm 1991 với hơn 100 nghìn hộ dân đang sinh sống. Khoảng 10.000 hộ dân sống trong hơn 200 khối nhà chung cư xuống cấp nghiêm trọng, tập trung chủ yếu tại 2 thành phố lớn là Hà Nội và TP Hồ Chí Minh. Hà Nội có khoảng 1155 khối nhà chung cư với tổng diện tích khoảng 1,7 triệu mét vuông cần được cải tạo, xây dựng lại. Ở TP Hồ Chí Minh, 10 nghìn hộ dân đang sinh sống trong 0,5 triệu mét vuông nhà ở xuống cấp nghiêm trọng ở 6 khu chung cư tập trung và rải rác ở 12 quận nội thành.

Các khu nhà ở này đang trong tình trạng điều kiện môi trường, cảnh quan tồi tệ. Những khu nhà chung cư xuống cấp dễ dàng bị đổ sập trước tác động của thiên tai như động đất hay bão tố.

Hiện tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh đã phê duyệt dự án đầu tư nâng cấp các chung cư cũ ngoài nội dung của kế hoạch tổng thể quốc gia. Các địa phương, đặc biệt là Hà Nội và TP Hồ Chí Minh đã lập chương trình, kế hoạch để cải tạo các khu chung cư cũ nhằm cải thiện bộ mặt mỹ quan đô thị và giảm thiểu tác động xấu đến môi trường. Tuy nhiên, phần lớn các dự án liên quan đến tái thiết chung cư cũ đều đang dậm chân tại chỗ.

Nếu quan tâm áp dụng các giải pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm từ công tác quy hoạch, thẩm tra, thẩm định thiết kế tới quá trình nghiệm thu các hệ thống cơ địa của công trình thì tiềm năng chất lượng dự án ở Hà Nội và các đô thị lớn nói chung là khả thi. Tuy nhiên quan trọng hơn là làm thế nào để thực hiện được? Đây là câu hỏi nan giải từ nhiều năm nay. Hà Nội và TP Hồ Chí Minh dù đã tập trung vào câu chuyện tái thiết chung cư cũ nhưng vẫn mang tính chất cải tạo nhỏ lẻ bởi chưa thể dung hòa được lợi ích của ba bên là  Nhà nước, Doanh nghiệp, người dân.

Xét cho cùng, chúng ta cần tìm lời giải cho bài toán này trước tiên rồi mới có thể bàn tiếp đến việc đưa xanh vào cải tạo chung cư cũ.

Thắng Nam