Đề nghị xem xét gói hỗ trợ riêng cho người lao động quay lại làm việc

Tiếp tục Kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XV, sau khi Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung trả lời chất vấn những vấn đề liên quan đến lao động xã hội mà các đại biểu Quốc hội đã nêu và đang được cử tri cùng nhân dân cả nước quan tâm, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam đã giải trình, làm rõ thêm các vấn đề đại biểu Quốc hội nêu.

Khẳng định lao động – xã hội là vấn đề rất rộng, cần phải bàn thấu đáo, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh trước mắt cần tập trung vào vấn đề giải quyết chính sách, quyền lợi với người lao động từ thành phố về quê. Có rất nhiều vấn đề bộc lộ ra qua các đợt dịch COVID-19, trong đó có vấn đề đã tồn tại từ trước như nhà ở của công nhân, các công trình phúc lợi…

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng, về lâu dài phải có chương trình xây dựng nhà ở cho công nhân, xem xét cơ cấu lại sản xuất, lao động. Ảnh: VGP/Đình Nam

Số lao động từ các khu vực dịch chuyển 1,3 triệu người gồm một số đối tượng.

Thứ nhất, người lao động có hợp đồng chính quy, tương đối ổn định và dài hạn, làm việc ở các DN lớn, đặc biệt các khu chế xuất và KCN, về cơ bản số này trong đợt dịch vừa qua ở TP.HCM, Đồng Nai, Bình Dương, 1 phần ở Long An cơ bản các DN vẫn trả 1 phần lương, nên số này quay lại tương đối tốt.

Thứ hai, cũng là lao động, công nhân nhưng làm việc ở xí nghiệp nhỏ, công trường, lao động không dài hạn và có tính thời vụ, số này khi dịch đến thì người thuê lao động không có cam kết dài hạn đến lúc nào quay lại.

Thứ ba, lao động tự do, miền Nam đặc biệt ở TP.HCM rất lớn.

Thứ tư, những người đi theo, có người 50 tuổi, rất nhiều người nhà vào trông con, trông cháu cho người lao động đi lao động. Số này không là lao động chính thức nhưng cũng phải giải quyết.

Cuối cùng, là người lao động khác vào TP.HCM và các tỉnh phía Nam.

Phó Thủ tướng cho rằng, ngoài những người trong khu chế xuất, trong DN lớn thì quan trọng hàng đầu là các đối tượng còn lại. Với những người còn lại này, có 2 vấn đề lớn cần giải quyết.

Thứ nhất, bất di bất dịch phải kiểm soát dịch cho tốt, vì họ tâm lý sợ nhất bây giờ quay lại làm, sau đó dịch bùng phát, lại phong tỏa như cũ.

“Vừa rồi, họ chứng kiến ốm đau, mất mát, rất khổ, phải có kế hoạch chi tiết trong một tháng tới đây để kiểm soát được dịch tốt”, Phó Thủ tướng nói.

Thứ hai, cần mở lại trường học, nhất là mẫu giáo và tiểu học. Vì đa phần công nhân có con học mẫu giáo và tiểu học. Dài hơn thì người lao động muốn được đảm bảo, nếu họ quay lại thì có sự hỗ trợ về đi lại về nhà trọ 1 thời gian nếu cần thiết.

Người lao động mong muốn rằng với sự can thiệp của chính quyền và phối hợp của chính quyền thì nếu có dịch bùng lại vẫn trả 1 phần lương và không hủy hợp đồng.

Các tỉnh vừa qua đều đã làm nhiều việc. Lãnh đạo tỉnh đi xuống từng DN thảo luận, công việc hiện nay đã giải quyết được từng bước.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cũng nêu một số việc cần làm ở T.Ư.

Cụ thể, rà soát lại tất cả các quy định về phòng chống dịch sao cho an toàn nhưng không quá phức tạp, đặc biệt câu chuyện xét nghiệm, xử lý F1, F0 có trong DN phải rất linh hoạt.

“Việc này rất cần sự phối hợp của DN, sao cho DN lo cho công nhân của mình, đừng đưa hết trách nhiệm về phía chính quyền”, Phó Thủ tướng bày tỏ.

Tiếp đó, làm sao đưa ra một số quy định có tính chất tạm thời nhưng thiết thực cho các DN.

Các địa phương cần chủ động kết nối với người dân muốn quay lại nơi cũ làm việc. Qua thăm dò, một nửa người lao động vẫn thích đến tự do, không thích qua kênh kết nối của chính quyền vì họ không thích ràng buộc. Họ vào đó qua người quen mới tính xin việc ở đâu, chỗ nào.

Ngoài một số gói hỗ trợ đã có, Phó Thủ tướng đề nghị Bộ LĐTB&XH xem xét, cùng các địa phương có gói hỗ trợ riêng cho người lao động quay lại làm việc, đặc biệt lưu ý với người nhà đi theo và trông con.

Phó Thủ tướng đề nghị phải có chương trình không chỉ xây dựng nhà ở cho người lao động, mà cũng phải xem xét từng bước để cơ cấu lại sản xuất và lao động. Chúng ta cũng sẽ phải chấp nhận từ bỏ dần lao động giá rẻ.

Sau phần trả lời của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ lưu ý các thành viên Chính phủ khác từ nay đến sáng mai khi kết thúc phiên chất vấn phải trả lời câu hỏi này.

Trong đó, ông lưu ý Chính phủ cần nêu rõ nguyên nhân khách quan, chủ quan, trách nhiệm quản lý nhà nước như thế nào để dân đi về một cách tự phát 3 đợt với số lượng rất đông như vậy.

“Tới đây chúng ta có cam kết không để tái diễn tình trạng như vậy nữa? Trên nghị trường, với bà con cử tri chúng ta phải trả lời phải rõ câu hỏi này. Còn giải quyết thiếu hụt lao động nơi rời đi và sinh kế lao động nơi đến đương nhiên chúng ta phải làm”, Chủ tịch Quốc hội nói.

Thúy Hằng