Dịch Covid – 19: Khai báo gian dối về dịch bệnh có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự

Bị phạt tù từ 5 năm đến 10 năm nếu hành vi trốn tránh khai báo dẫn đến phải công bố dịch thuộc thẩm quyền của Chủ tịch UBND cấp tỉnh hoặc Bộ trưởng Bộ Y tế; Làm chết người.

Tại điều 47 Nghị định số 89 nêu rõ người nhập cảnh phải chủ động khai báo về tình trạng sức khỏe bất thường với tổ chức kiểm dịch y tế biên giới nơi nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh và phải thực hiện khai báo đầy đủ, chịu trách nhiệm về nội dung khai báo y tế, không được làm, sử dụng tờ khai y tế giả mạo.

Trong trường hợp vi phạm quy định về khai báo y tế, người vi phạm có thể bị xử phạt hành chính theo Nghị định số 176/2013/NĐ-CP ngày 14 tháng 11 năm 2013 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế.

Cụ thể, Điều 12 Nghị định này quy định Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với hành vi không thực hiện khai báo về kiểm dịch y tế biên giới theo quy định.

Ngoài ra, đối với người biết bản thân mắc bệnh truyền nhiễm nhưng không khai báo hoặc khai báo không trung thực dẫn đến lây lan dịch bệnh cho người khác có thể bị xử lý hình sự về tội “làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho người” theo Điều 240 Bộ luật hình sự với mức phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 1-5 năm.

Ngoài ra, người mắc bệnh cố tình che giấu tình trạng bệnh là hành vi vi phạm các quy định về giám sát bệnh truyền nhiễm được quy định tại Nghị định 176/2013/NĐ-CP ngày
14/11/2013 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế có quy định hành vi vi phạm quy định về giám sát bệnh truyền nhiễm.

Theo đó, cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 200.000 đồng đến 500.000 đồng đối với hành vi không khai báo khi phát hiện người mắc bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A. Phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau như: Che giấu hiện trạng bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A của bản thân hoặc của người khác mắc bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A. Không thực hiện việc xét nghiệm phát hiện bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền…

Mặt khác, Bộ Y tế đã bổ sung bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus Corona gây ra vào danh mục các bệnh truyền nhiễm nhóm A. Đây là các bệnh đặc biệt nguy hiểm, có khả năng lây lan rất nhanh, phát tán rộng và tỉ lệ tử vong cao hoặc chưa rõ tác nhân gây bệnh.

Theo Điều 240, Bộ Luật hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 quy định về tội làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho người quy định cụ thể như người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây, làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho người, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 1 năm đến 5 năm: Đưa ra hoặc cho phép đưa ra khỏi vùng có dịch bệnh động vật, thực vật, sản phẩm động vật, thực vật hoặc vật phẩm khác có khả năng lây truyền dịch bệnh nguy hiểm cho người, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác; Đưa vào hoặc cho phép đưa vào lãnh thổ Việt Nam động vật, thực vật hoặc sản phẩm động vật, thực vật bị nhiễm bệnh hoặc mang mầm bệnh nguy hiểm có khả năng lây truyền cho người; Hành vi khác làm lây lan dịch bệnh nguy hiểm cho người.

Ảnh minh họa

Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 5 năm đến 10 năm: Dẫn đến phải công bố dịch thuộc thẩm quyền của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh hoặc Bộ trưởng Bộ Y tế; Làm chết người.

Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 10 năm đến 12 năm: Dẫn đến phải công bố dịch thuộc thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ, làm chết 2 người trở lên.

Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Bởi vậy, hành vi che giấu tình trạng sức khỏe đến mức phải thực hiện kiểm dịch y tế biên giới cửa khẩu hàng không, che giấu thông tin về việc đã từng tiếp xúc với người nhiễm bệnh và hành vi vi phạm pháp luật có thể xử phạt đến 10.000.000 đồng; Vì vậy, bệnh nhân N.H.N ít nhất sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định pháp luật sau khi đã điều trị khỏi bệnh.

Trong trường hợp khỏi bệnh thì N .vẫn phải chịu các chế tài của pháp luật, trong đó có cả nguy cơ bị xem xét trách nhiệm hình sự và phải bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật đối với những người mà người này đã gây ra thiệt hại đến sức khỏe, tài sản, tính mạng của họ.

Trong trường hợp có căn cứ cho thấy N.H.N nhận thức được mình có thể nhiễm bệnh nhưng cố tình trốn tránh việc khai báo y tế, kiểm tra xử lý y tế dẫn đến việc gây bệnh cho người khác thì N. còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội làm dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho người theo Điều 240 Bộ luật hình sự năm 2015, với mức hình phạt có thể lên đến 12 năm tù. Cụ thể, tội danh và hình phạt được quy định như sau: Điều 240. Tội làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho người.

Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây, làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho người, sẽ bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 1 năm đến 5 năm.

>>>Xem thêm: Hà Nội: Các bệnh viện sẵn sàng tiếp nhận bệnh nhân COVID-19

Cơ quan chức năng sẽ tích cực điều trị, chữa trị cho bệnh nhân và sau khi bệnh nhân này khỏi bệnh thì sẽ xác minh làm rõ hành vi, làm rõ nhận thức, ý thức chủ quan và làm rõ hậu quả của việc trốn tránh kiểm dịch ý tế biên giới, để xử lý hành chính hoặc xử lý hình sự đối với người phụ nữ này theo quy định của pháp luật nêu trên.

Còn trường hợp, những ca bị người này lây bệnh bị tổn hại đến tính mạng, sức khỏe, tài sản và có căn cứ rõ ràng cho thấy người phụ nữ này đã có lỗi dẫn đến những thiệt hại đó thì những người bị nhiễm bệnh, lây bệnh từ người phụ nữ này hoàn toàn có quyền yêu cầu người này phải bồi thường thiệt hại, theo quy định của pháp luật Việt Nam về bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng.

Ngọc Ánh (t/h)