Theo báo cáo, Cục Đường sắt Việt Nam thể hiện quan điểm nhất quán với chỉ đạo của Bộ GTVT tại công văn số 9337/BGTVT-ATGT ngày 3/10/2019 về việc khẩn trương xử lý vi phạm TTATGT đường sắt trên địa bàn các quận Hoàn Kiếm, Ba Đình, Đống Đa và Hai Bà Trưng, TP Hà Nội. Trong đó nhiệm vụ trọng tâm là kiên quyết xử lý dứt điểm đối với các hành vi vi phạm TTATGT đường sắt theo quy định của Luật Đường sắt (Điều 48) và quy định pháp luật khác liên quan. Thực hiện các biện pháp ngăn chặn, giải tán các điểm tụ tập đông người quay phim, chụp ảnh trên đường sắt, tiềm ẩn nguy cơ cao xảy ra tai nạn giao thông đường sắt nghiêm trọng.
Riêng đối với khu vực chắn ở phố Trần Phú, thời gian qua, Cục đã tổ chức phối hợp kiểm tra, xử lý vi phạm hành chính, đồng thời có nhiều văn bản đề nghị UBND TP Hà Nội chỉ đạo các đơn vị chức năng xử lý, giải tỏa các vi phạm. Tuy nhiên, tình trạng vi phạm TTATGT đường sắt khu vực này lại tái diễn từ tháng 4/2022.
Được biết khu vực đường tàu ở chắn đường ngang Trần Phú (Km 0+750) - đoạn đường Phùng Hưng (1+200) thuộc địa bàn hai phường Cửa Đông, Hàng Bông (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội), từ những năm 2018-2019, đã trở thành tụ điểm cà phê thu hút đông khách du lịch trong và ngoài nước đến quay phim, chụp ảnh.
Sau 2 năm gián đoạn vì dịch bệnh covid-19, gần đây, tình hình kinh doanh buôn bán và người dân, nhất là giới trẻ và khách du lịch đến đây chụp ảnh lại rộ lên. Hình ảnh nhiều người ngang nhiên ra đứng giữa đường ray chụp ảnh, khách ngồi lấn chiếm hàng lang an toàn giao thông,... cảnh báo về nguy cơ mất an toàn giao thông ở khu vực này.
Ngay sau khi nhận được văn bản của Tổng công ty Đường sắt Việt Nam ngày 12/9 về việc kiến nghị xử lý dứt điểm tình trạng bán hàng ở ‘phố đường tàu’,nNgày 15/9/2022, quận Hoàn Kiếm đã triển khai các biện pháp cứng rắn nhằm đóng cửa các hộ kinh doanh và ngăn không cho du khách đi vào khu vực cà phê đường tàu nhằm đảm bảo an toàn.
Ngay sau đó, các hộ kinh doanh tại đây đã có đơn gửi các cấp có thẩm quyền, kiến nghị các cơ quan chức năng có giải pháp phù hợp giúp người dân có đời sống ổn định, có cơ hội cải thiện thu nhập, tạo được điểm nhấn cho du lịch. Đồng thời các hộ dân cũng đề xuất các giải pháp để đảm bảo an toàn cho khách du lịch khi kinh doanh cà phê, du lịch tại đây.
“Tuy vậy trưa ngày 18/9 vừa qua, vẫn xảy ra vụ khách nước ngoài va quệt nhẹ vào tàu khi cố tình đi vào khu vực cấm để quay phim, chụp ảnh. May mà, khách chỉ bị xây sát nhẹ. Rõ ràng nguy cơ mất an toàn rất cao. Việc này không chỉ ảnh hưởng đến người dân, khách du lịch mà còn ảnh hưởng đến tâm lý người lái tàu khi mà phía trước đoàn tàu rất đông người lô nhô sát đường tàu như vậy...”, đại diện Tổng công ty Đường sắt Việt Nam nói trong cuộc họp ngày 29/9 với chính quyền địa phương về kiến nghị của người dân khu vực cà phê đường tàu.
Tại cuộc họp này, ông Nguyễn Vũ Linh, Chủ tịch UBND phường Hàng Bông cho biết, tại khu vực này thuộc địa bàn phường quản lý có 51 hộ dân với 251 nhân khẩu. Trong 15 hộ kinh doanh cà phê, giải khát, có 4 hộ có đăng ký kinh doanh. Theo quy định pháp luật đường sắt hiện hành, tất cả các hộ kinh doanh này đều nằm trên đất hành lang đường sắt, vi phạm pháp luật. Do đó, phường đã tiến hành rút giấy phép đăng ký kinh doanh với 4 hộ có giấy phép và yêu cầu đóng cửa toàn bộ các hộ kinh doanh. Cùng đó, để tránh tái diễn tình trạng vi phạm phức tạp, phường đã tổ chức lực lượng cắm chốt trực tại 3 vị trí, ngăn chặn, tuyên truyền để khách du lịch không đi vào khu vực cấm. Ngoài ra, phường đã lắp camera giám sát tại các lối ngõ có thông ra đường tàu.
Bà Nguyễn Thanh Thủy, Chủ tịch UBND phường Cửa Đông cho biết, khu vực này, phường quản lý 41 hộ dân với hơn 100 nhân khẩu. Trong 7 hộ kinh doanh, có 2 hộ có giấy phép. UBND phường đã có quyết định thu hồi đăng ký kinh doanh với 2 hộ này. Đối với các hộ khác, phường cũng ra thông báo, yêu cầu đóng cửa, lập 2 chốt ngăn chặn trực 3 ca từ 6h00 đến 22h30.
“Chúng tôi không đồng ý cho phép tiếp tục kinh doanh ở khu vực này vì như vậy là vi phạm quy định pháp luật đường sắt. Hơn nữa các đề xuất về đảm bảo an toàn mà các hộ dân đưa ra rất khó thực hiện, do khoảng cách từ đường sắt đến các hộ dân rất hẹp, rủi ro nguy hiểm không lường hết được. Nếu sơ sẩy xảy ra tai nạn tàu đâm va khách du lịch, hậu quả khôn lường”, Chủ tịch UBND phường Cửa Đông nói.
Ông Nguyễn Anh Quân, Phó Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm nhấn mạnh, diện tích công trình nhà ở của các hộ dân tại khu vực này đều nằm trên hành lang đường sắt. Do vậy, những công trình hiện hữu này hiện chưa thể xử lý được nhưng mọi hoạt động khác phát sinh vi phạm pháp luật đường sắt đều phải xử lý. “Phải thượng tôn pháp luật, lấy an toàn của người dân là trên hết, không đổi lợi ích kinh tế của bất kì tổ chức, cá nhân nào, kể cả việc thu ngân sách của chính quyền từ dịch vụ du lịch, thương mại”, ông Quân nhấn mạnh.
Thống nhất với các ý kiến của các đại biểu, Phó Cục trưởng Cục Đường sắt VN Trần Thiện Cảnh cho biết sẽ ghi nhận và báo cáo Bộ GTVT, các cấp có thẩm quyền. Theo đó, đồng thuận quan điểm thượng tôn pháp luật, với mục tiêu đảm bảo an toàn của người dân, người tham gia giao thông là trên hết. Phó Cục trưởng ghi nhận kiến nghị của các hộ dân, tuy nhiên các đề xuất này chưa giải quyết triệt để các vi phạm, đảm bảo an toàn. Do đó cần có giải pháp căn cơ, bền vững.
“Nhu cầu mưu sinh của người dân là chính đáng. Tuy nhiên, không chỉ khu vực chắn Trần Phú, còn nhiều khu vực đường sắt khác trên cả nước. Nếu khu vực nào cũng kiến nghị, đề xuất và được chấp thuận thì tính hiệu lực của pháp luật Nhà nước sẽ thế nào? Hơn nữa, nguy cơ mất an toàn cao, các lực lượng chức năng không thể suốt ngày canh chừng, ngăn chặn người dân, khách du lịch từ sáng đến tối được.”, ông Cảnh nói.