Khánh Hòa: Ban quản lý nói gì về hình ảnh khu bảo tồn biển Hòn Mun xác xơ?

Trước đó, tài khoản N.S đăng bài viết trên Facebook với tiêu đề ‘Vì sao khu bảo tồn biển Hòn Mun xác xơ?’ gây chú ý trong cộng đồng.

Bài viết của tài khoản N.S có nhiều thông tin cụ thể về thực trạng các rạn san hô, thảm thực vật tại khu bảo tồn biển Hòn Mun bị tàn phá nghiêm trọng: “Hơn một năm rưỡi mình quay lại lặn ở Hòn Mun kể từ tháng 10-2020. Những tưởng phải nhìn thấy biển hồi sinh và đẹp, phong phú hơn trước dịch nhiều lần. Nhưng không! Dưới đáy biển giờ tan hoang: không còn những đàn cá, không còn nhiều san hô, hải quỳ và tất nhiên không còn nhiều sinh vật biển. Đến những chú cá hề bình thường làm tổ ở những bụi hải quỳ khắp nơi thì 3 ngày lặn chỉ ở 3 bãi Madonna rock, Mama Hạnh và Moray beach trước mặt Hòn Mun, tìm đỏ mắt không ra. Đáy biển đen ngòm, xơ xác”.

Rạn san hô trong Khu bảo tồn biển vịnh Nha Trang xơ xác. Ảnh kèm bài viết của tài khoản N.S.

Chủ tài khoản cũng thắc mắc về công tác quản lý của cơ quan chức năng: “Mình không hiểu, ban quản lý khu bảo tồn biển Hòn Mun làm gì để giờ biển xơ xác đến vậy? Không phải tự nhiên dân đi tàu ở Nha Trang có những lời đồn đại về chuyện “bán bãi” cho tàu cá vào khu bảo tồn đánh bắt từ rất lâu rồi.

Có những lời đồn đại về chuyện đánh bắt tuyệt diệt kiểu như lặn xuống bơm cyanua vào hang cá, hang tôm để chúng nổi lờ đờ rồi vớt hết. Mà không chỉ là đồn đại vì những tấm ảnh được tàu du lịch mới chụp gần đây cho thấy những chiếc tàu cá thả lưới đánh bắt quanh Hòn Mun. Và lạ kỳ là chúng diễn ra ngay trước mũi tàu tuần tra của ban quản lý”.

Ông Huỳnh Bình Thái, Trưởng Ban quản lý vịnh Nha Trang thừa nhận có tình trạng san hô chết hàng loạt xảy ra ở các đảo trong vịnh Nha Trang chứ không riêng gì khu vực Hòn Mun.

Về góc độ ban quản lý, ông Thái cho biết có nhiều nguyên nhân dẫn đến san hô chết ở vịnh Nha Trang, trong đó chủ yếu là do thiên tai. Cụ thể là cơn bão số 12 vào cuối năm 2017 và bão số 9 năm 2021.

“Sau cơn bão số 12 năm 2017, các rạn san hô có dấu hiệu phục hồi tốt. Tuy nhiên, đến cuối năm 2021, cơn bão số 9 đã đánh bay san hô lên bờ. Không chỉ nằm chết ở dưới biển mà san hô còn bị đánh bay lên bờ thành một bãi san hô chết trắng. Các rạn san hô ở các đảo trong toàn vịnh Nha Trang bị bão số 9 làm hư hại. Trong đó, các rạn san hô ở mặt phía Tây bị bão số 9 làm hư hại nhiều hơn phía Đông” – ông Thái nói.

Bên cạnh đó, hiện tượng san hô chết còn do ảnh hưởng của một số loài địch hại san hô là sao biển gai. Năm 2020, 2021 loài này phát triển nhiều. Ban quản lý vịnh cũng phối hợp với các doanh nghiệp được cấp phép hoạt động du lịch trong vịnh thường xuyên tổ chức nhặt rác, bắt sao biển gai. Nhờ đó, sự tàn phá san hô do sao biển gai rất ít xảy ra.

“Về mặt quản lý tài nguyên và các nguyên nhân khác do con người tác động cũng ảnh hưởng ít nhiều đến san hô. Tuy nhiên, đa phần là do thiên tai gây ra” – ông Thái cho biết.

Còn về hình ảnh tàu cá đánh bắt trong Khu bảo tồn biển, ông Thái cho hay hình ảnh này đã được một đơn vị lặn chụp lại và gửi cho ban quản lý vào khoảng tháng 5/2022. Sau đó, Ban quản lý vịnh đã lập biên bản xử phạt hành chính và đề nghị cấp trên ra quyết định xử phạt. Lúc này, lực lượng tuần tra của vịnh đã phát hiện và di chuyển tới để xử lý nhưng do góc chụp đã gây hiểu nhầm cho người xem.

Đối với vấn đề liên quan đến lời đồn “bán bãi, đánh bắt tận diệt”, ông Thái khẳng định đơn vị luôn cương quyết xử lý triệt để tất cả các hành vi không được phép thực hiện trong khu bảo tồn biển.

“Mức xử phạt khi khai thác ở khu bảo tồn thiên nhiên rất cao (hơn 100 triệu đồng), người dân khó có thể đóng phạt. Với mức phạt đầy tính răn đe này, chúng tôi thường xuyên tuyên truyền pháp luật cho bà con biết không được đánh bắt trong vùng cấm”, ông Thái nói.

Lãnh đạo Ban quản lý vịnh Nha Trang cũng cho biết sẽ làm việc với chủ tài khoản N.S. trong thời gian tới vì bài viết có nhiều thông tin tiêu cực, khiến người đọc hiểu lầm do công tác bảo tồn chứ không phải do thiên nhiên. Hình ảnh trong bài viết không phải của chủ tài khoản mà sử dụng hình ảnh từ một đơn vị lặn.

Anh Mai Hoàng Kiên Kha, một thợ lặn có hơn 10 năm kinh nghiệm ở TP Nha Trang, cho biết thực tế san hô tại Hòn Mun chết hàng loạt phủ trắng hàng trăm mét vuông. “Vịnh Vân Phong là điểm đón gió trước, nhưng san hô vẫn khỏe mạnh và phát triển. Còn khu vực đảo Hòn Mun kín gió thì lại tan hoang như thế này, nếu san hô chết nhiều do bão thì quá vô lý”, anh Kha nói.

Về việc bảo vệ khu bảo tồn Hòn Mun, ông Nguyễn Tấn Tuân, chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa, cho biết đã chỉ đạo TP Nha Trang thực hiện tăng cường lực lượng kiểm tra, khi phát hiện tàu đánh bắt hải sản xâm phạm khu bảo tồn, sẽ xử lý nghiêm. Đồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền đối với du khách về vấn đề vệ sinh khi đi du lịch, tránh tình trạng xả rác.

“Thời gian tới Ban quản lý vịnh Nha Trang phối hợp với Viện Hải dương học và các tổ chức liên quan nghiên cứu để cấy nuôi trồng phục hồi rạn san hô dưới đáy biển”, ông Tuân nói.

Bảo An