Lễ mít tinh hưởng ứng Ngày Quốc tế giảm nhẹ rủi ro thiên tai 13/10 – Kêu gọi đầu tư cho khả năng chống chịu cộng đồng

Năm nay, chủ đề được Liên Hợp Quốc lựa chọn là “Đầu tư tăng cường khả năng chống chịu để giảm thiểu rủi ro thiên tai”. Thông điệp đặt ra một hướng đi rõ ràng: Thay vì chỉ tập trung xử lý hậu quả khi thiên tai xảy ra, cần ưu tiên các khoản đầu tư sớm, chủ động, nhằm nâng cao năng lực chống chịu của cộng đồng và hạ tầng xã hội. Báo cáo Đánh giá Toàn cầu năm 2025 của Liên Hợp Quốc cho thấy, thiên tai gây thiệt hại trung bình khoảng 2.300 tỷ USD mỗi năm trên toàn cầu, một con số khổng lồ, cho thấy tính cấp bách của việc đầu tư có chiến lược để giảm thiểu rủi ro.

Phát biểu tại buổi lễ, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp nhấn mạnh rằng những thiệt hại nặng nề mà Việt Nam đang phải hứng chịu do mưa lũ, bão lớn thời gian qua là minh chứng cho việc thiên tai ngày càng khó lường và khốc liệt. Ông kêu gọi các cấp chính quyền, người dân và các tổ chức cùng hành động, từ việc nâng cao nhận thức đến thay đổi tư duy trong ứng phó với biến đổi khí hậu và thiên tai. “Chúng ta có mặt hôm nay để hành động vì khả năng chống chịu của ngày mai. Đây không chỉ là một buổi lễ, mà là lời cam kết mạnh mẽ về tinh thần chủ động, trách nhiệm và đoàn kết.” - Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp khẳng định.

Ông Ziad Nabulsi, Quyền Trưởng đại diện UNICEF tại Việt Nam, chia sẻ về chuyến đi thực tế của đoàn công tác UNICEF đến các vùng bị ảnh hưởng nặng nề sau cơn bão Matmo. Nhiều xã tại các tỉnh miền núi phía Bắc bị ngập sâu trong nhiều ngày, học sinh không thể đến trường, nhiều hộ gia đình mất sinh kế. Ông nhấn mạnh rằng trong bối cảnh thiên tai diễn biến phức tạp, đầu tư vào giáo dục và trang bị kỹ năng ứng phó cho trẻ em chính là đầu tư dài hạn và hiệu quả nhất. Một Việt Nam kiên cường, theo ông, là nơi mà trường học vẫn duy trì hoạt động trong hoàn cảnh khẩn cấp, nơi tiếng nói của trẻ em được lắng nghe trong chính sách khí hậu, và nơi giáo viên có đủ năng lực để hướng dẫn học sinh bảo vệ bản thân trước thiên tai.

Từ góc độ giáo dục, PGS.TS Nguyễn Văn Hiền – Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Sư phạm Hà Nội nhấn mạnh vai trò của giáo viên và sinh viên sư phạm trong việc lan tỏa kiến thức phòng chống thiên tai. Ông cho rằng các chương trình đào tạo sư phạm cần tích hợp nội dung giảm nhẹ rủi ro thiên tai để giúp sinh viên có thể vừa giảng dạy, vừa truyền cảm hứng về thích ứng khí hậu cho thế hệ trẻ.

Năm nay, hàng loạt hoạt động hưởng ứng diễn ra với trọng tâm là giáo dục và nâng cao nhận thức cộng đồng. Các cuộc thi như “Rung chuông vàng – Cùng em phòng, chống thiên tai”, “Giáo án xanh – Tương lai an toàn”, diễn đàn “Nhà giáo tương lai với hành trang phòng, chống thiên tai”, và chương trình nghệ thuật “Tái sinh sau bão – Kết nối ký ức, gửi gắm tương lai” đã tạo cơ hội để học sinh, sinh viên và giáo viên tiếp cận kiến thức thiên tai một cách gần gũi, sáng tạo và hiệu quả. Các sáng kiến này đều nhằm mục tiêu hình thành một thế hệ công dân có ý thức, có hiểu biết và có khả năng hành động trước những rủi ro từ thiên nhiên.

Tại nhiều địa phương, như xã Khánh Lâm (tỉnh Cà Mau), mô hình “Cộng đồng an toàn, sạch và xanh” đã được triển khai, với các sáng kiến như lắp đặt đèn năng lượng mặt trời, xây dựng biển cảnh báo thiên tai, thư viện xanh, trồng cây ven đường và vẽ tranh tường về môi trường và biến đổi khí hậu. Những mô hình này không chỉ giúp nâng cao nhận thức mà còn tạo ra không gian sinh hoạt cộng đồng an toàn và thân thiện hơn.

Lễ mít tinh năm nay diễn ra trong bối cảnh thiên tai tại Việt Nam diễn biến ngày càng cực đoan và bất thường. Các phát biểu, hoạt động và cam kết tại sự kiện đều hướng tới một mục tiêu chung: xây dựng một xã hội bền vững, nơi mỗi người dân đều có khả năng thích ứng và vượt qua thiên tai, nhờ vào sự chuẩn bị từ sớm, đầu tư đúng chỗ và sự chung tay của toàn cộng đồng.

Đầu tư tăng cường khả năng chống chịu để giảm thiểu rủi ro thiên tai