Nguy cơ “vỡ trận” cá tra vì thương lái Trung Quốc

(Moitruong.net.vn) – Trước tình trạng mở rộng diện tích nuôi cá tra diễn ra ồ ạt tại Đồng bằng sông Cửu Long, Tổng cục Thủy sản vừa phát đi một cảnh báo đến các tỉnh tại đây về tình trạng tự phát đào ao thả cá tra dễ kéo theo nhiều hệ lụy về nguy cơ dịch bệnh và ô nhiễm môi trường…

>>>ĐBSCL thiếu hụt trầm trọng cá tra giống

Giá cá tra tại Đồng bằng sông Cửu Long đang tăng như “lên đồng”

Những ngày giữa tháng 4 và kéo dài sang tháng 5, tại các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long, thương lái Trung Quốc tìm vào tận các ao nuôi cá tra của người dân để thu gom, từ cá tra non đến cá tra đã đến kỳ thu hoạch. Đáng nói, các thương lái này gom cá tra để xuất tiểu ngạch và không yêu cầu cao về mặt chất lượng, chủng loại.

Cũng bởi tình trạng này mà giá cá tra tại các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long những ngày qua nhảy múa không ngừng.

Trước thực trạng này, Tổng cục Thủy sản, Bộ NN&PTNT đã phải cảnh báo đến các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long về tình trạng ồ ạt, tự phát đào ao thả cá tra dễ kéo theo nhiều hệ lụy: Nguy cơ dịch bệnh, ô nhiễm môi trường, giảm hiệu quả sản xuất, gây mất cân đối cung cầu và sẽ ảnh hưởng đến phát triển bền vững của ngành cá tra.

Ông Võ Hùng Dũng, Phó Chủ tịch Hiệp hội Cá tra Việt Nam thông tin, khoảng 18 tháng qua, giá cá gần như tăng liên tục. Hiện nay, giá cá nguyên liệu ở mức 32.000 – 33.000 đồng/kg, cao gấp 1,5 lần cùng kỳ năm trước; còn cá giống loại lớn cũng lên 60.000 – 70.000 đồng/kg, gấp hơn 3 lần so với năm trước.

“Mức giá này cho lời cao khiến nông dân không thể cưỡng lại được, ồ ạt đào ao thả cá”, ông Dũng cho hay. Đồng thời, ông Dũng cũng cho rằng, nếu ồ ạt đào ao thả cá tra, sẽ gây áp lực lên môi trường .

“Cứ mỗi kg cá thịt, sẽ mất khoảng hơn 1,5kg thức ăn. Những thứ đó thải đi đâu, xử lý thế nào. Đây là vấn đề băn khoăn khi sản lượng có thể tăng lên 2 triệu tấn, chứ không còn 1,2 triệu tấn/năm như hiện nay”.

Hiệp hội Cá tra đã khuyến cáo từ năm ngoái: Nếu giá cá cứ tăng, một lúc nào đó người mua sẽ ngần ngại, thậm chí chậm mua, hoặc ngưng mua sẽ dẫn tới dư thừa.

Việc phát triển tự phát, sẽ dư cung, ảnh hưởng đến chất lượng, dịch bệnh, môi trường, chính người dân nuôi cá tra sẽ bị thiệt hại lớn

Gia công chế biến rồi xuất tiểu ngạch sang Trung Quốc

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Vũ Văn Tám cho biết, tình hình đang rất nóng, nhất là tại Long An, An Giang, Đồng Tháp. Đây là vấn đề cần chấn chỉnh ngay.

Theo ông Tám, hiện về quy hoạch, sản xuất giống tổng thể đã đảm bảo cho nhu cầu sản xuất. Tuy nhiên, do giá cá nguyên liệu tăng mạnh, nhiều nơi người nuôi thả giống cùng lúc, có thời điểm không điều tiết kịp nên giá cá giống tăng cao. Việc phát triển tự phát, sẽ dư cung, ảnh hưởng đến chất lượng, dịch bệnh, môi trường, chính người dân sẽ bị thiệt hại lớn.

Lãnh đạo Bộ NN&PTNT cho rằng, cá tra là sản phẩm quốc gia, các thị trường đang yêu cầu rất cao về tiêu chuẩn kỹ thuật. Do vậy, việc này các địa phương phải quyết liệt, nếu không sẽ rất nguy hiểm.

“Lo ngại nhất là địa phương có cách nhìn cục bộ, ngắn hạn. Có thể một hai lứa cá thì có lợi…Vẫn còn lãnh đạo nhiều huyện, tỉnh nghĩ rằng việc nuôi cá chỉ trong địa phương mình, chứ chưa nhìn nhận ở quan hệ cung cầu vì thiếu thông tin”, ông Tám nhìn nhận.

Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (Vasep) cũng đã phải vào cuộc trước sự “bất thường” từ các thương lái Trung Quốc cũng như diện tích cá tra tăng chóng mặt. Theo đó, Vasep kiến nghị Bộ NN&PTNT kiểm soát chất lượng cá tra xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc qua việc cấp và kiểm tra chứng thư xuất khẩu.

Theo Vasep, việc xuất khẩu sản phẩm cá tra qua đường tiểu ngạch gặp một số các vấn đề đáng lo ngại. Giá xuất khẩu giữa sản phẩm chính ngạch chênh lệch hơn 1 USD/kg so với sản phẩm tiểu ngạch. Trong khi hiện có 9 cá nhân đại diện xuất hàng qua biên giới, nhưng đã chiếm đến 47% khối lượng nhưng kim ngạch chỉ đạt 23% so với 73% từ các nhà máy chế biến.

Đáng lo ngại hơn, thời gian qua, thương lái Trung Quốc ra sức thu mua cá tra, bất kể chất lượng, đem gia công và tăng trọng… để xuất khẩu qua biên giới. “Việc không quản lý chặt chẽ chất lượng cá tra xuất khẩu đi Trung Quốc đang được gia công chế biến tràn lan sẽ gây tổn hại đến uy tín chất lượng cá tra Việt Nam tại các thị trường xuất khẩu khác”, ông Trương Đình Hòe, Tổng thư ký Vasep cho hay.

Theo ông Hòe, Trung Quốc không còn là thị trường hàng chất lượng thấp mà là một thị trường phát triển và nhạy cảm với các vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm. Cuối năm 2017, trên một trang báo điện tử chuyên ngành thuỷ sản của Trung Quốc đã đặt ra quan ngại về chất lượng cá tra Việt Nam đồng thời đề cập đến hiện tượng nhiều cá nhân người Trung Quốc liên quan đến hoạt động buôn lậu cá tra.

Theo ANTD.VN