Thiếu nước ngọt, dân đảo Lý Sơn ồ ạt khoan giếng không phép

Hằng năm, khi bước vào mùa khô cũng là lúc huyện đảo Lý Sơn phải đối mặt thực trạng thiếu hụt trầm trọng nước ngọt phục vụ sản xuất. Trữ lượng các mạch nước ngầm cạn kiệt dần, túi nước ngọt bị xâm nhập mặn mà nguyên nhân chính là do việc đào, khoan giếng vượt kiểm soát.

Dù chính quyền địa phương đã tăng cường công tác quản lý, triển khai nhiều biện pháp cứng rắn nhằm bảo vệ các mạch nước ngầm, nhưng tình trạng khoan giếng trái phép lấy nước phục vụ tưới tiêu các cánh đồng tỏi, hành vẫn đang tiếp diễn. Một số người dân lén lút đào, khoan giếng vào ban đêm. Đồng thời dùng các thùng xốp, bao, bì, cành cây ngụy trang cho máy bơm nước từ những giếng khoan chưa được cơ quan chức năng cấp phép ngay trên ruộng tỏi, hành.

Số giếng nước ngày càng tăng, khai thác quá mức dẫn đến nguy cơ nguồn nước ngọt ở trên đảo cạn kiệt. Theo thống kê, năm 2014 toàn huyện có 546 giếng, đến cuối tháng 4/2020 tăng lên 2.150 giếng. Ước tính, tổng trữ lượng nước khai thác thực tế mỗi ngày ở Lý Sơn gần 23.000m3.

Trong khi đó, lượng nước được phép sử dụng theo khuyến cáo chỉ ở mức 16.000 m3/ngày.

Theo một số người dân, nếu không được phép khoan giếng thì bắt buộc họ phải giảm diện tích trồng hành, tỏi. Điều này đồng nghĩa với việc sản lượng cũng sụt, kéo theo thu nhập của họ giảm đáng kể.

Người dân đảo Lý Sơn đào giếng lấy nước ngọt tưới hoa màu

Theo thống kê, huyện Lý Sơn có hơn 2.000 giếng nước phục vụ sinh hoạt và sản xuất nông nghiệp. Giếng nước ở địa phương này thường có độ sâu trên 15 m. Nhiều giếng đào có đường kính từ 5- 5,5 m.

Ông Nguyễn Út (trú huyện đảo Lý Sơn) cho biết, giếng nước ở Lý Sơn thường xuyên cạn trơ đáy nên người dân phải tìm nơi khoan giếng mới. Dù bị chính quyền cấm nhưng người dân vẫn lén lút đào giếng vào ban đêm để lấy nước sản xuất.

“Có người lén khoan giếng tốn khoảng 15 triệu đồng, được vài hôm thì bị chính quyền phát hiện xử phạt, buộc phải lấp. Tuy vậy nhiều người vẫn tiếp tục khoan giếng lấy nước tưới”, ông Út cho biết.

Việc khai thác nguồn nước ngầm quá mức khiến túi nước ngọt bị nước mặn “uy hiếp”. Kết quả điều tra do Sở TN&MT tỉnh Quảng Ngãi thực hiện cho thấy, hơn 10 năm trước, vùng trung tâm đảo Lý Sơn nhiễm mặn ở độ sâu 40- 45 m thì hiện chiều sâu gặp nước nhiễm mặn chỉ từ 30 – 35 m. Trong 5 năm (2012 – 2017), túi nước ngọt trên đảo tụt 5 m, thì từ 2017 đến 2019 túi nước tụt gần bằng 5 năm trước.

Ông Đặng Tấn Thành, Phó Chủ tịch UBND huyện Lý Sơn cho biết, đảm bảo nước ngọt cho sinh hoạt và sản xuất luôn là vấn đề nan giải vào mùa nắng. Để có thể giải quyết được vấn đề này, chính quyền địa phương tuyên truyền cho người dân sử dụng nước tiết kiệm. Đồng thời kiểm tra, xử lý nghiêm những trường hợp đào giếng trái phép.

Huyện Lý Sơn cũng tăng cường trồng rừng, xin đầu tư xây dựng các hồ chứa nước Giếng Tiền, An Bình nhằm dự trữ nước mưa để phục vụ sản xuất.

Tuệ Nhi