Thủ tướng mong các đại biểu “hiến kế” để ngành du lịch "cất cánh".

Sáng nay, ngày 15/3, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc về du lịch năm 2023 với chủ đề “Đẩy nhanh phục hồi – Tăng tốc phát triển”. Cùng dự có Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, lãnh đạo các bộ, ngành, 63 tỉnh, thành phố và các hiệp hội, doanh nghiệp về du lịch, các hãng hàng không.

Mức độ cải thiện cao nhất thế giới

Báo cáo tại hội nghị, Bộ tưởng Văn hóa Thể thao Du lịch Nguyễn Văn Hùng cho biết, trong năm 2020 và 2021, mặc dù chịu tác động nặng nề bởi đại dịch; nhưng chỉ số năng lực phát triển du lịch của Việt Nam vẫn tăng, nằm trong số 3 quốc gia có mức độ cải thiện cao nhất thế giới.

Từ tháng 11/2021, Việt Nam đã thí điểm đón khách du lịch quốc tế và chính thức mở cửa hoàn toàn du lịch từ 15/03/2022, là bước ngoặt quan trọng thúc đẩy du lịch phục hồi mạnh mẽ và sôi động trở lại, cả du lịch nội địa. Đây là những minh chứng sinh động cho sự phát triển của du lịch Việt Nam, củng cố niềm tin về sự phục hồi và phát triển mạnh mẽ trong giai đoạn tới. Du lịch đã ngày càng khẳng định được vị trí quan trọng trong phát triển KTXH; góp phần tạo việc làm, xóa đói, giảm nghèo, đảm bảo an sinh xã hội; bảo tồn và phát huy giá trị văn hoá; bảo vệ môi trường; giữ vững quốc phòng, an ninh quốc gia và khẳng định hình ảnh, vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế.

Tuy nhiên, ngành du lịch vẫn tồn tại những hạn chế như việc khách quốc tế đến Việt Nam giai đoạn trước COVID-19 tuy có sự tăng trưởng nhanh nhưng lượng khách đến vẫn thấp hơn một số nước trong khu vực; tỷ lệ khách du lịch quốc tế quay trở lại chưa cao.

Dù là nước mở cửa du lịch từ sớm nhưng tỷ lệ khách quốc tế năm 2022 so với năm 2019 của Việt Nam thấp hơn các nước trong khu vực. Theo báo cáo của Hội đồng tư vấn du lịch, chỉ số phục hồi du lịch sau COVID-19 của Việt Nam mới đạt 18,1%, thấp nhất trong khu vực.

Nhìn chung ngành du lịch Việt Nam phát triển chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế, chưa bền vững, tính cạnh tranh chưa cao và phải đối mặt với nhiều thách thức lớn như xu hướng toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế sâu rộng, đặc biệt là cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đặt ra nhiều thách thức, khó khăn mới, đòi hỏi phải có tư duy đổi mới, cách tiếp cận mới, cách làm mới để phát triển ngành du lịch.

Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, đây là hội nghị có ý nghĩa rất quan trọng và được chỉ đạo chuẩn bị từ sớm với rất nhiều kỳ vọng về những bước phục hồi, phát triển đột phá của du lịch và qua đó, góp phần tích cực vào phát triển các ngành, lĩnh vực trực tiếp liên quan, cũng như phát triển KTXH đất nước nói chung.

Thủ tướng cho biết, kể từ sau hội nghị toàn quốc về du lịch năm 2020, ngành Du lịch đã trải qua 02 năm khó khăn, chịu thiệt hại nặng nề do tác động của dịch COVID-19. Trước tác động nặng nề đó, Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách và có những biện pháp hỗ trợ kịp thời nhằm giảm bớt khó khăn, thiệt hại cho doanh nghiệp và người lao động; nhất là phương châm thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch bệnh.

Đúng 01 năm trước, ngày 15/3/2022, khi dịch COVID-19 được kiểm soát khá vững chắc, chúng ta đã quyết định mở lại hoàn toàn các hoạt động du lịch, dỡ bỏ hoàn toàn hạn chế nhập cảnh, đón khách quốc tế sớm hơn so với rất nhiều quốc gia trong khu vực Đông Nam Á. Đây là bước ngoặt quan trọng để phục hồi kinh tế - xã hội.

Với những nỗ lực, cố gắng rất lớn của ngành du lịch, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý, điều hành của Nhà nước, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự đồng hành, ủng hộ của cộng đồng doanh nghiệp và Nhân dân, năm 2022, thị trường du lịch Việt Nam đã từng bước được khôi phục.

Tuy nhiên, nhiều nước, thị trường, đối tác du lịch lớn, truyền thống của ta diễn biến dịch bệnh còn phức tạp và phải thực hiện các biện pháp hạn chế xuất nhập cảnh. Bên cạnh đó, tác động tiêu cực bởi xung đột Nga-Ukraine đã làm cho du lịch nước ta gặp nhiều khó khăn, nhất là trong thu hút khách du lịch quốc tế.

Thủ tướng chỉ rõ, năm 2023 và thời gian tới, các rào cản xuất nhập cảnh do COVID-19 sẽ được xóa bỏ. Động thái này sẽ mang lại những cơ hội, thuận lợi nhưng cũng rất nhiều khó khăn, thách thức, cạnh tranh giữa ta và các thị trường du lịch khác.

Để phát triển du lịch thực sự trở thành ngành kinh tế mũi nhọn như Nghị quyết 08 của Bộ Chính trị đề ra đòi hỏi chúng ta phải tìm được lời giải cho các bài toán ngắn hạn, dài hạn; Thủ tướng đề nghị đưa ra những câu trả lời cho những câu hỏi như: Phát triển du lịch đã đi đúng hướng chưa? Chúng ta đã tận dụng hết những tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh của từng địa phương, từng vùng chưa? Bên cạnh những nguyên nhân khách quan như dịch COVID-19, xung đột Nga – Ukcraine…, đâu là những nguyên nhân chủ quan làm cho du lịch chưa thực sự có bước bứt phá?

Mở cửa du lịch trở lại từ ngày 15/3/2022, Việt Nam được Tổ chức Du lịch thế giới (UNWTO) nhận định là một trong những nước có chính sách mở cửa cởi mở trên thế giới. Toàn ngành đã có cơ hội lớn để thúc đẩy du lịch phục hồi sau COVID-19. Số lượng khách quốc tế đến Việt Nam năm 2022 đạt gần 3,7 triệu lượt người, tổng thu từ khách du lịch đạt 495 nghìn tỷ đồng (vượt trên 23% so với kế hoạch năm 2022).

Chỉ số về năng lực phát triển du lịch của Việt Nam tăng 8 bậc so với năm 2019, xếp hạng 52/117 nền kinh tế. Với 6/17 chỉ số trụ cột được xếp vào nhóm dẫn đầu thế giới, du lịch Việt Nam là một trong ba nước có mức tăng trưởng cao nhất. Tuy vậy, lượng khách quốc tế đến Việt Nam vẫn chưa đạt được như kỳ vọng, vẫn còn nhiều hạn chế, khó khăn cần khắc phục.

Làm rõ nguyên nhân "đi trước về chậm"

Tại Hội nghị, các đại biểu sẽ cùng thảo luận các tình hình ngành du lịch, các khó khăn, vướng mắc, nguyên nhân và đề ra các giải pháp để ngành du lịch "cất cánh".

Trên cơ sở nghiên cứu, tham khảo kinh nghiệm quốc tế phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh Việt Nam nhằm phát huy tiềm năng, cơ hội, lợi thế cạnh tranh của đất nước và của ngành du lịch, Thủ tướng đề nghị các đại biểu tập trung suy nghĩ, nghiên cứu, đánh giá việc phát triển ngành du lịch đi đúng hướng chưa, đã tận dụng tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh của từng địa phương, từng vùng, cả nước chưa.

Thủ tướng nhấn mạnh, chúng ta cần triển khai Nghị quyết 08 của Bộ Chính trị để du lịch thực sự là ngành kinh tế mũi nhọn. Bên cạnh những nguyên nhân khách quan như đại dịch COVID-19, xung đột Nga - Ukraine, những khó khăn mà cả thế giới phải đối mặt, thì đâu là nguyên nhân chủ quan khi mà du lịch Việt Nam mở cửa sớm nhưng lại "đi trước về chậm"? Tại sao tỷ lệ khách du lịch quốc tế trở lại Việt Nam còn thấp? Các giải pháp đúng và trúng chưa? Tại sao vẫn có tình trạng manh mún trong du lịch? Chúng ta đã làm tốt công tác quảng bá, xúc tiến du lịch chưa? Vì sao thông tin cho khách du lịch còn thiếu, yếu mặc dù đã thúc đẩy kinh tế số, chuyển đổi số?

Thủ tướng đề nghị tập trung thảo luận, đề xuất các giải pháp đột phá trong thời gian tới, nhất là vấn đề hạ tầng, xúc tiến và quảng bá như thế nào? Cùng với đó là vấn đề vệ sinh môi trường, vấn đề huy động nguồn lực hợp tác công tư để phát triển du lịch, chính sách visa…

Thủ tướng khẳng định cần phát triển du lịch gắn với công nghiệp văn hoá, công nghiệp giải trí, du lịch không thể phát triển một mình, du lịch không thể phát triển nếu hạ tầng, văn hóa không phát triển, du lịch không thể phát triển mạnh nếu công nghiệp văn hóa không phát triển mạnh, bền vững.

Thủ tướng nhấn mạnh Chính phủ, các bộ, ngành, doanh nghiệp, hiệp hội, người dân phải chung tay phát triển ngành du lịch, tìm ra hướng đi phù hợp trên cơ sở điều kiện, hoàn cảnh đặc thù của đất nước, linh hoạt, không máy móc. Thủ tướng gợi ý nên chăng có phong trào chung tay xây dựng đất nước xanh, sạch, đẹp để phát triển kinh tế-xã hội và du lịch nhanh, bền vững.

Thủ tướng cho biết, sau hội nghị này, Chính phủ dự kiến ban hành một Nghị quyết để tháo gỡ khó khăn cho ngành du lịch, tương tự như các nghị quyết sau các hội nghị của Chính phủ tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản, việc bảo đảm thuốc, vật tư y tế… Chính phủ sẽ triển khai các công việc thuộc thẩm quyền, nếu vượt thẩm quyền thì đề xuất, báo cáo các cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.

Thủ tướng mong các đại biểu hiến kế để chọn việc trọng tâm, trọng điểm, bố trí nguồn lực, sự lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện hiệu quả, làm việc nào dứt việc đó.