TP. HCM đề xuất ưu tiên đầu tư thêm 6 tuyến metro

Ngày 7.11, Sở GTVT TP. HCM có văn bản gửi UBND TP. HCM về đầu tư xây dựng hoàn thiện hệ thống đường sắt đô thị của TP. HCM gắn với phát triển đô thị theo mô hình TOD.

TOD (Transit Oriented Development) là mô hình lấy định hướng phát triển giao thông làm cơ sở cho phát triển, quy hoạch đô thị, đặc biệt phù hợp với những TP lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh. TOD không chỉ giải được bài toán kết nối giao thông cho vùng lõi trung tâm mà còn làm gia tăng giá trị đất đai, không gian đô thị.

Theo quy hoạch, TP. HCM có 8 tuyến metro và 3 tuyến xe điện mặt đất hoặc đường một ray với tổng chiều dài 220 km, tổng mức đầu tư gần 25 tỉ USD.

Nhưng đến nay TP. HCM mới đang triển khai 2 dự án là tuyến metro số 1 (Bến Thành – Suối Tiên) hơn 43.700 tỉ đồng và metro số 2 (Bến Thành – Tham Lương) gần 47.900 tỉ đồng.

Do đó, Sở GTVT TP. HCM đề xuất ưu tiên đầu tư thêm 6 tuyến metro giai đoạn từ nay đến 2035 với tổng nhu cầu vốn hơn 200.000 tỉ đồng.

Cụ thể, tuyến metro số 5 (giai đoạn 1 dài 8,9 km từ ngã tư Bảy Hiền - cầu Sài Gòn) với tổng vốn hơn 38.700 tỉ đồng, trong đó vốn ODA hơn 28.000 tỉ đồng, còn lại là vốn đối ứng của TPHCM.

Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án đã được UBND TP. HCM trình Thủ tướng hai lần vào năm 2017 và 2020 nhưng chưa được thông qua. Dự án dự kiến được trình Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư trong năm 2023.

5 tuyến còn lại gồm: Số 3a (giai đoạn 1 từ Bến Thành – Bến xe Miền Tây) dài gần 10km với tổng vốn 41.800 tỉ đồng; số 4 (giai đoạn 1 từ Thạnh Xuân – Nguyễn Văn Linh) dài gần 21 km, tổng vốn 58.185 tỉ đồng; Số 2 (giai đoạn 2 đoạn Bến Thành – Thủ Thiêm và Tham Lương – Bến xe Tây Ninh) dài 9,1 km, tổng vốn 32.604 tỉ đồng; Số 3b (Ngã 6 Cộng Hòa – Hiệp Bình Phước) dài 12,1 km, tổng vốn 41.140 tỉ đồng và số 4b (công viên Gia Định – Lăng Cha Cả) dài 5,2 km, tổng vốn 24.200 tỉ đồng.

Huy động vốn mới để đầu tư phát triển hạ tầng,

Theo Sở GTVT TP. HCM, trong điều kiện vốn ngân sách còn khó khăn, ODA là nguồn vốn quan trọng để đầu tư các dự án đường sắt đô thị. Tuy nhiên, hiện nay việc thu hút nguồn vốn ODA rất khó khăn khi Việt Nam trở thành quốc gia có thu nhập trung bình, đồng thời việc quản lý, sử dụng vốn ODA để xây dựng cơ sở hạ tầng vẫn còn một số vướng mắc, bất cập.

Sở GTVT nhìn nhận cần đề xuất phương thức huy động vốn mới để đầu tư phát triển hạ tầng, đặc biệt là phương án khai thác quỹ đất khu vực xung quanh các nhà ga metro gắn với phát triển đô thị theo mô hình TOD, nâng cao giá trị sử dụng đất trong khu vực bán kính 500 m từ các nhà ga đường sắt đô thị; điều này giúp tối ưu hóa nguồn lực từ khai thác quỹ đất để đầu tư phát triển hệ thống metro.

Do đó, Sở GTVT kiến nghị UBND TP.HCM giao Sở Quy hoạch - Kiến trúc khẩn trương nghiên cứu về quy hoạch phát triển đô thị theo định hướng TOD, cập nhật vào đồ án điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng TP. HCM đến năm 2040 và tầm nhìn đến năm 2060; giao Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp các sở ngành liên quan nghiên cứu, tham mưu UBND TP phương án, kế hoạch huy động nguồn vốn để đầu tư 6 dự án metro như trên; đồng thời khai thác quỹ đất vùng phụ cận xung quanh các nhà ga để tạo nguồn vốn cho ngân sách.