UNICEF: Cảnh báo trẻ em Đông Nam Á suy dinh dưỡng vì lạm dụng mì ăn liền

Trẻ em nhiều nước ở Đông Nam Á đang bị suy dinh dưỡng hoặc thừa cân không lành mạnh vì lạm dụng thực phẩm tiện dụng, hợp túi tiền như mì ăn liền là một trong các nội dung của báo cáo Tình hình trẻ em thế giới năm 2019 công bố ngày 15.10 bởi Quỹ Nhi đồng Liên Hiệp Quốc (UNICEF). Cũng theo đó, trên thế giới, cứ 3 trẻ dưới 5 tuổi thì có 1 trẻ không nhận được dinh dưỡng cần thiết để phát triển khỏe mạnh.

Tình trạng suy dinh dưỡng trẻ em xảy ra trong bối cảnh thay đổi đang diễn ra nhanh chóng như tăng dân số thành thị, toàn cầu hóa hệ thống thực phẩm, từ đó dẫn đến thực phẩm có lượng calo cao nhưng kém dinh dưỡng ngày càng nhiều.

Một em bé người Trung Quốc được mẹ đút ăn mì gói 

Cụ thể, Philippines, Indonesia và Malaysia đang bùng nổ về kinh tế, nhưng nhiều cha mẹ do bận rộn đi làm, không có thời gian nấu ăn, thiếu tiền hoặc thiếu hiểu biết nên đã để con ăn những thực phẩm nghèo dinh dưỡng.

Tại ba nước trên, tỉ lệ trẻ em dưới năm tuổi bị suy dinh dưỡng trung bình là 40%, cao hơn mức trung bình toàn cầu là khoảng hơn 33%. Quy mô của tình trạng thiếu dinh dưỡng ở trẻ em dưới 5 tuổi tại Indonesia là 24,4 triệu, Philippines là 11 triệu trẻ và Malaysia là 2,6 triệu trẻ.

Hasbullah Thabrany, chuyên gia sức khỏe cộng đồng ở Indonesia cho biết: “Một số phụ huynh tin rằng cho con ăn no là đủ. Họ không thực sự nghĩ phải bổ sung đầy đủ protein, canxi hoặc chất xơ”. UNICEF cho biết tình trạng suy dinh dưỡng trẻ em vừa cho thấy sự thiếu thốn trong quá khứ vừa là yếu tố dự báo về nghèo đói trong tương lai. Thiếu sắt làm giảm khả năng học hỏi của trẻ và làm tăng nguy cơ tử vong của phụ nữ trong hoặc ngay sau khi sinh con.

Mueni Mutunga, chuyên gia dinh dưỡng của UNICEF châu Á, cho rằng điều này bắt nguồn từ xu hướng của các gia đình là từ bỏ chế độ ăn truyền thống để có những bữa ăn “hiện đại” với giá cả phải chăng, dễ tiếp cận và dễ dàng. Mutunga cho biết: “Mua mì ăn liền rất dễ. Mì rẻ tiền. Mì chế biến rất nhanh và dễ dàng thay thế cho chế độ ăn uống cân bằng. Ở Manila (Philippines), mì chỉ có giá 0,23 USD/gói, ít chất dinh dưỡng và vi chất thiết yếu như sắt và cũng thiếu protein trong khi có hàm lượng chất béo và muối cao”.

Lạm dụng mì ăn liền có thể giúp no bụng nhưng thiếu các chất dinh dưỡng.

Theo UNICEF, các khu vực đô thị không chỉ cung cấp quyền truy cập tốt hơn vào các dịch vụ giáo dục và chăm sóc sức khỏe, họ còn cung cấp các chuỗi siêu thị dự trữ nhiều loại thực phẩm. Mặc dù có giá rẻ và tiện lợi, nhưng không phải tất cả chúng đều hoàn toàn bổ dưỡng. Một trong những thực phẩm này – chẳng hạn như mì ăn liền, bánh quy hoặc bánh quy giòn – có thể rất đầy bụng. Chúng có thể làm giảm sự thèm ăn của trẻ đối với các loại trái cây và rau quả đậm đặc dinh dưỡng, sau đó có thể dẫn đến hệ thống miễn dịch yếu, khiếm thị và khiếm thính.

UNICEF cho biết tác hại đối với trẻ em vừa là triệu chứng của sự thiếu thốn trong quá khứ vừa là yếu tố dự báo về nghèo đói trong tương lai. Việc thiếu sắt sẽ làm suy giảm khả năng học tập của một đứa trẻ và làm cho phụ nữ có nguy cơ tử vong trong hoặc ngay sau khi sinh con.

Để giải quyết cuộc khủng hoảng suy dinh dưỡng đang gia tăng, UNICEF đã đưa ra lời kêu gọi khẩn cấp tới các chính phủ, khu vực tư nhân, các nhà tài trợ, phụ huynh, gia đình và doanh nghiệp để giúp trẻ em phát triển khỏe mạnh bằng cách trao quyền cho gia đình, trẻ em và thanh thiếu niên yêu cầu cung cấp thực phẩm bổ dưỡng. Điều này bao gồm cải thiện giáo dục dinh dưỡng và sử dụng luật pháp – như thuế đường – để giảm nhu cầu đối với thực phẩm không lành mạnh.

Cũng cần thúc đẩy các nhà cung cấp thực phẩm đưa ra thực phẩm lành mạnh, tiện lợi và giá cả phải chăng cũng như xây dựng môi trường thực phẩm lành mạnh cho trẻ em và thanh thiếu niên. Cũng như cần kiểm soát việc tiếp thị thực phẩm không lành mạnh hiện nay. Tất cả các bên liên quan, bao gồm chính phủ, khu vực tư nhân hoặc xã hội cần nỗ lực phối hợp để ưu tiên dinh dưỡng cho trẻ em và hợp tác để giải quyết các nguyên nhân của việc ăn uống không lành mạnh dưới mọi hình thức.

Nhật Lệ (T/h)