MOITRUONG.NET.VN – “70% sản lượng giấy của Việt Nam sản xuất từ nguyên liệu là giấy phế liệu. Trong đó, chỉ gần 40% được thu gom trong nước, còn lại là phải nhập khẩu”, ông Phan Chí Dũng, Nguyên Vụ trưởng Vụ Công nghiệp Nhẹ Bộ Công Thương chia sẻ tại Hội thảo “Giải pháp chính sách hướng tới phát triển bền vững ngành sản xuất Giấy tại Việt Nam” do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp với Hiệp hội Giấy và Bột giấy Việt Nam (VPPA) tổ chức ngày 16/10 tại Hà Nội.

>>>Bắc Bộ chuyển lạnh hơn

>>>Nhà hoạt động môi trường Ấn Độ tuyệt thực đến chết để phản đối ô nhiễm sông Hằng

Hiện nay, có tới 70% sản lượng giấy của Việt Nam sản xuất từ nguyên liệu là giấy phế liệu. (Ảnh: Tạp chí tài chính)

Vấn đề trọng tâm mà nhiều đại biểu đề cập tại Hội thảo đó là tầm quan trọng của giấy tái chế bởi đây là nguyên liệu đầu vào trọng yếu trong ngành công nghiệp tái chế, một ngành có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ môi trường, tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên. Giấy tái chế là nguyên liệu đầu vào trọng yếu trong ngành công nghiệp tái chế, một ngành có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ môi trường, tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên. Tuy nhiên, nguồn cung giấy phế liệu trong nước hiện nay không thể đáp ứng được nhu cầu sản xuất của các doanh nghiệp, dẫn đến nhu cầu nhập khẩu số lượng lớn nhằm phục vụ cho sản xuất trong nước.

Theo ông Phan Chí Dũng, hiện nay, có tới 70% sản lượng giấy của Việt Nam sản xuất từ nguyên liệu là giấy phế liệu. Trong số đó, chỉ gần 40% được thu gom trong nước, còn lại phải nhập khẩu. “Theo ước tính sơ bộ, tỷ lệ thu gom giấy tại Việt Nam hiện nay chỉ đạt dưới ngưỡng trung bình thế giới, khoảng dưới 40% trước khi đưa vào phân loại và xử lý”, ông Phan Chí Dũng thông tin.

Trong thực tế, việc tái sử dụng phế liệu giấy làm nguyên liệu mang lại nhiều lợi ích cho xã hội như: giảm khai thác tài nguyên, giảm đi việc chặt phá rừng. Còn với các doanh nghiệp, việc tận dụng phế liệu để sản xuất giúp giảm chi do giá thành phế liệu thấp, giảm thiểu chi phí để xử lý so với việc phát thải phế liệu ra môi trường.

“Đối với các doanh nghiệp tái chế giấy chuyên nghiệp, có năng lực tái chế tốt như các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, họ rất cần nguồn nguyên liệu giấy và rõ ràng nhập khẩu là một giải pháp bắt buộc trong bối cảnh trong nước không đủ nguyên liệu sản xuất”, ông Phan Chí Dũng nhận định.

Theo tính toán của VPPA, mức tăng trưởng nhu cầu giấy của Việt Nam trong thời gian tới ở mức từ 8-10%/năm, theo đó, hàng năm Việt Nam vẫn phải nhập khẩu gần 2 triệu tấn giấy. Riêng giấy bao bì, tiêu thụ trong nước và xuất khẩu có mức tăng trưởng rất lớn, vì vậy việc tăng năng lực sản xuất đối với giấy bao bì còn nhiều tiềm năng để phát triển. Như vậy, giấy là sản phẩm thiết yếu và là ngành sản xuất có vai trò trọng yếu, đóng góp đáng kể cho phát triển kinh tế xã hội Việt Nam. Thời gian tới, giá trị đóng góp của ngành Giấy dự kiến khoảng 1,5% giá trị GDP, kim ngạch xuất khẩu dự kiến đạt trên 1 tỷ USD.

Việc đẩy mạnh phát triển sản xuất ngành Giấy cũng tạo thêm nhiều việc làm cho hàng vạn lao động tại các doanh nghiệp sản xuất, đồng thời cộng hưởng để phát triển các ngành kinh tế khác: Tối ưu hoá khối lượng lớn gỗ rừng trồng của lâm nghiệp, phủ xanh đất trống đồi trọc và hỗ trợ người trồng rừng; Tạo điều kiện thuận lợi cho các ngành chế biến phát triển. Đối với xã hội, ngành Giấy cung cấp nhiều sản phẩm cho mục đích đa dạng: hoạt động văn hoá xã hội, hoạt động giáo dục hay hoạt động sản xuất, nghiên cứu và cung cấp nhiều sản phẩm cho người tiêu dùng.

Tại hội thảo, nhiều ý kiến tranh luận về Dự thảo sửa đổi Quyết định 73/2014/QĐ-TTg quy định danh mục phế liệu được phép nhập khẩu từ nước ngoài làm nguyên liệu sản xuất tại Việt Nam. Theo đó, đa phần ý kiến đều ghi nhận việc siết chặt quản lý phế liệu này là cần thiết vì đã có một số doanh nghiệp lợi dụng những kẽ hở trong quản lý nhập khẩu phế liệu cho sản xuất để nhập “rác” vào Việt Nam, gây ô nhiễm môi trường. Tuy nhiên, nhiều nhóm phế liệu giấy như giấy hỗn hợp vẫn là nguyên liệu sản xuất quan trọng của các ngành công nghiệp tái chế có khả năng sẽ bị đưa ra khỏi danh mục được phép nhập khẩu trong tương lai gần, dẫn đến nhiều vấn đề tồn đọng cho doanh nghiệp.

Về nguy cơ ô nhiễm môi trường, ông Dũng cho rằng, bất cứ doanh nghiệp giấy nào khi sử dụng phế liệu hay bất cứ nguồn nguyên liệu nào khác, nhập khẩu hay thu mua trong nước để sản xuất đều có nguy cơ tiềm ẩn gây ô nhiễm môi trường nếu không có biện pháp quản lý tốt. Đó là chưa kể quan ngại về việc nhập khẩu phế liệu sẽ biến Việt Nam trở thành bãi rác. Điều này chỉ đúng khi nguyên liệu nhập về không phục vụ cho bất cứ hoạt động sản xuất nào, còn một khi đã là nguyên liệu sản xuất quan trọng, lại là mặt hàng được giao dịch toàn cầu thì cần cẩn trọng xem xét.

Võ Tùng (t/h)