Bảo đảm và phát huy quyền con người trong kỷ nguyên mới của dân tộc

Hội thảo có sự tham dự và chủ trì của GS.TS Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương; ông Trần Lưu Quang, Bí thư Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh; Thượng tướng Lê Quốc Hùng, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an.

Phát biểu tại hội thảo, Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh Trần Lưu Quang khẳng định quyền con người luôn là giá trị xuyên suốt trong tư tưởng Hồ Chí Minh và trong đường lối của Đảng. Là đầu tàu kinh tế của cả nước, TP Hồ Chí Minh nhiều năm qua chú trọng nâng cao chất lượng sống cho người dân, bảo đảm an sinh xã hội và phát huy dân chủ ở cơ sở.

Trong giai đoạn 2021 – 2025, Thành phố đầu tư mạnh cho giáo dục với 435 dự án, xây dựng hơn 2.800 phòng học mới và tiếp tục mở rộng hạ tầng phục vụ chăm sóc sức khỏe nhân dân. Công tác an sinh xã hội được triển khai đồng bộ, đặc biệt đối với các nhóm yếu thế và người chịu ảnh hưởng bởi dịch COVID-19. 100% hộ nghèo, hộ cận nghèo được tiếp cận đầy đủ các dịch vụ xã hội cơ bản; 100% người có công và gia đình chính sách được chăm lo toàn diện, có mức sống từ trung bình khá trở lên tại nơi cư trú.

Ông Trần Lưu Quang nhấn mạnh, trong giai đoạn phát triển mới, TP Hồ Chí Minh cũng như cả nước đang đứng trước nhiều yêu cầu mới về bảo đảm quyền con người trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0, biến đổi khí hậu và hội nhập quốc tế. Đại hội Đảng bộ TP Hồ Chí Minh lần thứ XII, nhiệm kỳ 2025 – 2030, xác định mục tiêu xây dựng Thành phố trở thành đô thị văn minh, hiện đại, trung tâm đổi mới sáng tạo, đi đầu trong công nghiệp hóa, hiện đại hóa.

GS.TS Nguyễn Xuân Thắng cho rằng hội thảo diễn ra trong thời điểm toàn Đảng, toàn dân đang tích cực đóng góp ý kiến cho dự thảo Văn kiện Đại hội XIV. Việt Nam đang triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp theo phương châm liêm chính, kiến tạo, phục vụ nhân dân và doanh nghiệp, với mục tiêu xây dựng một nền hành chính gần dân, vì dân. Việc phát huy nhân tố con người, coi con người là trung tâm tiếp tục là định hướng xuyên suốt.

Theo ông, nhiệm vụ trước mắt là tổng kết toàn diện công tác nghiên cứu, giáo dục, bảo đảm và bảo vệ quyền con người, qua đó làm rõ vai trò của quyền con người trong chiến lược phát triển quốc gia. Công tác nghiên cứu cần chủ động “đón đầu xu hướng”, nhất là các vấn đề mới của kỷ nguyên số như: quyền bảo vệ dữ liệu cá nhân, quyền được bảo vệ khỏi thao túng thông tin, quyền sáng tạo và tiếp cận công nghệ công bằng, cũng như quyền thụ hưởng thành quả chuyển đổi số. Đây không chỉ là vấn đề pháp lý mà còn là thách thức lớn về đạo đức và chính trị.

Một nội dung quan trọng được GS.TS Nguyễn Xuân Thắng nhấn mạnh là yêu cầu xây dựng “hợp đồng xã hội số” – mô hình hợp tác giữa Nhà nước, doanh nghiệp và người dân nhằm bảo vệ quyền riêng tư, dữ liệu cá nhân và an ninh mạng. Ông cho rằng các chủ thể phải cùng chia sẻ trách nhiệm và chủ động ứng phó trước các biểu hiện tinh vi của “chủ nghĩa tư bản giám sát”.

Ngoài ra, ông đề nghị tiếp tục tăng cường trách nhiệm giải trình, minh bạch và liêm chính trong bộ máy công quyền; xóa bỏ tư duy “không quản được thì cấm”; xây dựng môi trường kinh doanh an toàn, minh bạch; đồng thời bảo vệ các nhóm dễ bị tổn thương theo tinh thần Nghị quyết 68/NQ-TW về phát triển kinh tế tư nhân.

Ông cũng nhấn mạnh vai trò của báo chí cách mạng, các tổ chức chính trị - xã hội và cộng đồng dân cư trong giám sát, lan tỏa các giá trị nhân quyền, góp phần quảng bá hình ảnh và thành tựu của Việt Nam trong bảo đảm quyền con người suốt 40 năm đổi mới.

Hội thảo gồm hai phiên thảo luận bàn tròn, tập trung vào định hướng nghiên cứu, giáo dục và bảo đảm quyền con người trong kỷ nguyên mới. Các đại biểu đề xuất nhiều giải pháp chiến lược nhằm đưa giáo dục quyền con người vào hệ thống giáo dục quốc dân, hướng tới xây dựng thế hệ công dân số có tri thức, đạo đức và nền tảng pháp lý vững chắc, đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số và hội nhập sâu rộng của đất nước.

TP HCM: Cần chính sách đột phá để biến rác thành tài nguyên