Đưa OCOP trở thành sáng kiến toàn cầu: Việt Nam chia sẻ mô hình phát triển nông nghiệp bền vững
Thành công của Việt Nam trong việc lồng ghép chương trình OCOP với giá trị văn hóa, tri thức bản địa đã tạo cảm hứng cho nhiều quốc gia đang phải đối mặt với những thách thức về an ninh lương thực, biến đổi khí hậu và phát triển nông thôn.
Chiều 15/7, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã tiếp đoàn các bộ trưởng, quan chức cấp cao về nông nghiệp đến từ nhiều quốc gia châu Phi và châu Á, nhân dịp tham dự Diễn đàn trao đổi kinh nghiệm cấp cao giữa các khu vực về mô hình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP). Diễn đàn do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp cùng Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hợp quốc (FAO) tổ chức.

Tham dự diễn đàn có đại diện của nhiều quốc gia như Bhutan, Cameroon, Bờ Biển Ngà, Cộng hòa Dân chủ Congo, Gabon, Ghana, Ethiopia, Lesotho, Malawi, Mozambique, Nepal, Sierra Leone, Nam Sudan, Tunisia, Zambia và Zimbabwe. Sự kiện được tổ chức trong bối cảnh thế giới đang đối mặt với nhiều biến động, đe dọa đến chuỗi cung ứng và an ninh lương thực toàn cầu.
Từ mô hình quốc gia đến khát vọng toàn cầu
Tại buổi tiếp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh vai trò của OCOP không chỉ là một chương trình phát triển sản phẩm nông nghiệp mà còn là một công cụ hiệu quả trong xây dựng nông thôn mới, xóa đói giảm nghèo và hiện đại hóa nông nghiệp nông thôn.
Đến nay, Việt Nam đã có hơn 16.000 sản phẩm OCOP được xếp hạng từ 1 đến 4 sao. Chính phủ đang nỗ lực nâng cao chất lượng và tiêu chuẩn hóa để các sản phẩm đạt 5 sao, đủ điều kiện xuất khẩu, góp phần thực hiện chương trình giảm nghèo bền vững và nâng tầm thương hiệu quốc gia.
Phó Thủ tướng cho biết, người nông dân vẫn là lực lượng chủ chốt trong mô hình OCOP, nhưng cần được hỗ trợ kết nối với doanh nghiệp, nhà khoa học nhằm đẩy mạnh sản xuất, áp dụng công nghệ mới, phát triển giống cây trồng, kỹ thuật canh tác hữu cơ và sinh thái.
Bên cạnh đó, OCOP còn mở ra hướng phát triển kinh tế mới thông qua du lịch nông nghiệp. Nhiều vùng quê đã tận dụng chính những cánh đồng lúa, mái nhà, làng xóm truyền thống để phát triển các sản phẩm du lịch sinh thái, mang lại giá trị gia tăng cho nông dân.
Việt Nam kêu gọi hợp tác thực chất, lấy nông dân làm trung tâm
Trong bối cảnh toàn cầu có hơn 800 triệu người đối mặt với nạn đói, và 2,8 tỷ người không đủ khả năng chi trả cho một chế độ ăn lành mạnh, Phó Thủ tướng nhấn mạnh rằng đảm bảo an ninh lương thực không thể chỉ dựa vào sản lượng mà cần hướng đến sản xuất bền vững, bảo vệ môi trường và nâng cao chất lượng dinh dưỡng.

Ông kêu gọi các quốc gia cùng nhau hành động, chia sẻ kinh nghiệm và đoàn kết để sản xuất “nhiều hơn, tốt hơn, chất lượng hơn”, đúng với tiêu chuẩn “bốn tốt” do FAO đề xuất: sản xuất tốt, dinh dưỡng tốt, môi trường tốt, đời sống tốt.
Phó Thủ tướng đề xuất FAO đóng vai trò điều phối hợp tác quốc tế, giúp các nước cùng lựa chọn, phát triển và chia sẻ các sản phẩm nông nghiệp chất lượng cao. Đồng thời, ông kêu gọi xây dựng một sáng kiến chung sau Diễn đàn để cụ thể hóa cam kết, thúc đẩy thương mại nông sản công bằng, lấy người nông dân làm trung tâm.
Ngoài OCOP, Việt Nam cũng đang triển khai chương trình 1 triệu ha lúa phát thải thấp, giúp giảm CO₂, tăng năng suất, tiết kiệm chi phí và tạo thêm thu nhập từ tín chỉ carbon – một mô hình phát triển xanh có thể chia sẻ với nhiều nước có điều kiện tương đồng.
FAO đánh giá cao sáng kiến OCOP của Việt Nam
Thay mặt FAO, bà Beth Bechdol – Phó Tổng Giám đốc – đánh giá cao những thành tựu nổi bật của Việt Nam trong phát triển nông nghiệp và chương trình OCOP. Theo bà, OCOP không chỉ giúp đa dạng hóa sản phẩm, nâng cao chất lượng và mở rộng thị trường, mà còn tích hợp các giá trị văn hóa, bản sắc địa phương, thúc đẩy vai trò của phụ nữ, thanh niên và cộng đồng dân cư vùng sâu vùng xa.

FAO cam kết đồng hành cùng Việt Nam trong việc mở rộng sáng kiến OCOP thành một mô hình toàn cầu, góp phần giải quyết các thách thức về an ninh lương thực, biến đổi khí hậu và phát triển nông thôn một cách bền vững.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà kết luận, điều quan trọng nhất sau Diễn đàn là hành động thực chất, chuyển đổi các ý tưởng và cam kết thành những chương trình hợp tác cụ thể, hiệu quả. Việt Nam sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm, công nghệ và hợp tác với các nước cùng chí hướng, nhằm xây dựng một nền nông nghiệp hiện đại, nhân văn và vì con người.