Hải Phòng đối mặt áp lực gia tăng rác thải sinh hoạt

Gia tăng nhanh, áp lực lớn

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường Hải Phòng, trong số hơn 2.000 tấn rác thải mỗi ngày, khu vực đô thị chiếm khoảng 1.030 tấn, chủ yếu được xử lý tại các khu Tràng Cát và Đình Vũ; khu vực nông thôn phát sinh khoảng 980 tấn, trong đó thu gom và xử lý đạt khoảng 970 tấn/ngày. Sự gia tăng dân số và tốc độ đô thị hóa khiến khối lượng chất thải ngày càng lớn, gây áp lực lên hệ thống thu gom, vận chuyển và xử lý hiện có.

Nhằm cải thiện công tác quản lý chất thải, Hải Phòng đã đẩy mạnh tuyên truyền và thực hiện mô hình phân loại rác tại nguồn. Năm 2022, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã tổ chức 16 cuộc tuyên truyền cấp thành phố tại 11 quận, huyện, thu hút khoảng 3.000 cán bộ, đoàn thể và đơn vị liên quan. Đến năm 2023, mô hình phân loại được triển khai điểm tại 57 xã, phường, thị trấn; năm 2024 tăng lên 750 hội nghị, tiếp cận 90.000 lượt người dân. Quý I/2025, tiếp tục tuyên truyền cho 30 đơn vị thu gom với 1.000 lượt người tham dự.

Cùng với đó, Sở đã thiết kế và in 2.500 sổ tay, 25.000 tờ rơi hướng dẫn phân loại rác và chế tài xử phạt để làm tài liệu tuyên truyền cho các địa phương.

Nhiều tồn tại cần khắc phục

Mặc dù đạt kết quả bước đầu, nhưng việc phân loại rác tại nguồn vẫn chưa đồng bộ. Tình trạng xả rác bừa bãi, đốt rác trộm tiếp tục diễn ra, nhất là ở các khu vực giáp ranh, vùng ít dân cư. Phương tiện thu gom ở nông thôn phần lớn là xe tự chế, lạc hậu, không đáp ứng yêu cầu về môi trường.

Đáng chú ý, hình thức xử lý rác chủ yếu vẫn là chôn lấp hợp vệ sinh, chiếm phần lớn tại các khu xử lý Tràng Cát, Đình Vũ và Gia Minh. Tại 67 bãi rác tạm ở nông thôn, việc chôn lấp còn đơn giản, chưa đạt chuẩn, thường xuyên quá tải và chiếm nhiều diện tích đất. Một số dự án cải tạo, nâng cấp bãi rác gặp khó khăn do vướng quy hoạch và vị trí địa lý.

Để nâng cao hiệu quả xử lý chất thải, Sở Nông nghiệp và Môi trường Hải Phòng kiến nghị:

- Xây dựng định mức, đơn giá, định giá dịch vụ thu gom – xử lý rác phù hợp với tình hình thực tiễn;

- Tăng cường tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức và trách nhiệm của chính quyền các cấp, đặc biệt là vai trò người đứng đầu;

- Đẩy nhanh tiến độ đầu tư các nhà máy xử lý chất thải bằng công nghệ hiện đại, thay thế phương pháp chôn lấp lạc hậu;

- Tăng cường hợp tác quốc tế, kêu gọi đầu tư vào hoạt động thu gom, xử lý rác;

- Đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra và xử phạt nghiêm vi phạm, nhất là với hành vi xả rác, đốt rác trái phép;

- Phát huy vai trò giám sát của người dân và các tổ chức chính trị – xã hội trong hoạt động phân loại, thu gom, xử lý rác.

Trong năm 2024 và quý I/2025, lực lượng chức năng đã xử phạt 160 trường hợp vi phạm về môi trường với tổng số tiền hơn 423 triệu đồng – minh chứng cho sự quyết liệt trong công tác kiểm tra, xử lý.