Hàng nghìn người thương vong do động đất ở Afghanistan

Đây là trận động đất chết người lớn thứ ba ở Afghanistan kể từ khi phong trào Taliban lên nắm quyền vào năm 2021.

Thảm họa này sẽ làm gia tăng gánh nặng cho chính quyền Taliban, vốn đang gặp khó khăn từ việc viện trợ nước ngoài giảm mạnh đến việc hàng trăm nghìn người Afghanistan bị các nước láng giềng trục xuất.

Trận động đất mạnh 6 độ xảy ra lúc nửa đêm 31/8 rạng sáng 1/9, với tâm chấn ở độ sâu 10 km ở Afghanistan đã khiến hơn 800 người thiệt mạng và ít nhất 2.800 người bị thương. Chính quyền địa phương cho biết hiện các lực lượng cứu hộ đang phải vật lộn để tiếp cận các khu vực xa xôi do địa hình đồi núi hiểm trở và thời tiết khắc nghiệt.

Theo Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ (USGS), trận động đất mạnh 6 độ xảy ra lúc 11h47 tối 31/8 (2h17 sáng 1/9 giờ Hà Nội). Tâm chấn nằm ở vị trí cách Jalalabad, thủ phủ tỉnh Nangarhar, 27 km về phía đông bắc, ở độ sâu 8 km.

Khoảng 20 phút sau, dư chấn mạnh 4,5 độ xuất hiện tại khu vực, sau đó là một dư chấn mạnh 5,2 độ. Cả hai đều ở độ sâu 10 km. Các khu vực bị ảnh hưởng nằm trong những khu vực hẻo lánh, hạn chế liên lạc.

Ông Sharafat Zaman - người phát ngôn cơ quan y tế Afghanistan - đã kêu gọi viện trợ quốc tế để khắc phục hậu quả sau trận động đất mạnh 6 độ xảy ra lúc nửa đêm 31/8 rạng sáng 1/9, với tâm chấn ở độ sâu 10 km.

“Chúng tôi cần viện trợ vì rất nhiều người ở đây đã mất mạng và nhà cửa”, ông Zaman nói với Reuters.

Trận động đất đã cướp đi sinh mạng của 812 người ở các tỉnh Kunar và Nangarhar phía đông. Các nhân viên cứu hộ đang nỗ lực tiếp cận những khu vực miền núi xa xôi bị cô lập trên biên giới Pakistan.

Theo ông Sharafat Zaman, người phát ngôn Bộ Y tế Công cộng Afghanistan, Kunar là một khu vực miền núi nghèo đói. Những ngôi nhà ở đó không chắc chắn, chúng được xây bằng bùn và đá. Vì vậy, chúng sẽ không thể chống chọi trước trận động đất đặc biệt này, nó có tâm chấn nông. Động đất cũng xảy ra vào đêm muộn, khi rất nhiều người đang ở trong nhà", phóng viên Kamal Hyder của Al Jazeera, cho biết. "Các ngôi làng này cách xa nhau, việc tiếp cận cũng rất khó khăn. Những trận động đất như vậy chắc chắn gây ra sạt lở đất.

“Khu vực xảy ra động đất cũng bị ảnh hưởng bởi mưa lớn trong 24-48 giờ qua, do đó nguy cơ sạt lở đất đá cũng khá đáng kể. Đó là lý do vì sao nhiều con đường không thể đi qua được", Kate Carey, một quan chức tại Văn phòng Điều phối các vấn đề Nhân đạo của Liên Hợp Quốc (UNOCHA), nói. Bà cho biết thêm, các đội cứu hộ và chính quyền đang cố gắng xử lý xác động vật một cách nhanh chóng để giảm thiểu nguy cơ ô nhiễm nguồn nước.

Chính quyền Afghanistan nhận định, số người thương vong có thể tăng lên khi các đội cứu hộ tiếp cận được các địa điểm hẻo lánh hơn.

Lực lượng cứu hộ quân sự đã được triển khai khắp các khu vực, với 40 chuyến bay chở 420 người bị thương và thiệt mạng.

Đây là trận động đất chết người lớn thứ ba ở Afghanistan kể từ khi phong trào Taliban lên nắm quyền vào năm 2021.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố, nước này sẵn sàng hỗ trợ ứng phó thiên tai "theo nhu cầu của Afghanistan và trong khả năng của mình".

Bộ trưởng Ngoại giao Ấn Độ Subrahmanyam Jaishankar cho biết đã chuyển 1.000 lều trại đến Kabul và đang chuyển 15 tấn lương thực đến Kunar. Nhiều hàng cứu trợ hơn nữa sẽ được gửi từ Ấn Độ bắt đầu từ ngày 2/9.

Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres xác nhận, phái bộ của nước này tại Afghanistan đang chuẩn bị giúp đỡ người dân ở những khu vực bị tàn phá bởi trận động đất. Đức Giáo hoàng Leo cũng đã gửi lời chia buồn tới những người thiệt mạng.

Theo giới chuyên gia, khu vực bị ảnh hưởng nằm trong vùng thường xuyên xảy ra các trận động đất lớn. "Đây là một khu vực có hoạt động kiến tạo rất mạnh, nằm tại điểm giao nhau của mảng kiến tạo Ấn Độ và Á-Âu", Chris Elders, giáo sư danh dự tại Đại học Curtin, Australia, giải thích.

Hồi tháng 10/2023, hơn 2.000 người đã thiệt mạng sau một trận động đất mạnh 6,3 độ ở miền tây Afghanistan. Đây là một trong các trận động đất gây chết chóc nhất tại quốc gia này những năm gần đây.

Động đất và cháy rừng liên tiếp tàn phá Thổ Nhĩ Kỳ, nhiều thương vong và thiệt hại nặng