Đây là sự kiện quan trọng nhằm triển khai nội dung Quy hoạch bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị Khu di tích quốc gia đặc biệt Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1943/QĐ-TTg ngày 27/11/2020 và là sự kiện chào mừng kỷ niệm 30 năm thành lập Tập đoàn T&T Group (30/11/1993 - 30/11/2023).
Dự án Khu du lịch văn hoá thuộc “Khu di tích quốc gia đặc biệt Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh” được UBND tỉnh Nghệ An chấp thuận chủ trương đầu tư theo Quyết định số 85/QĐ-UBND ngày 25/8/2021, với mục tiêu xây dựng khu du lịch sinh thái, thương mại dịch vụ làm vệ tinh hỗ trợ và phát huy giá trị của di tích quốc gia đặc biệt Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh. Thông qua hình thức đấu thầu công khai và kết quả đánh giá năng lực, kinh nghiệm của nhà đầu tư, Công ty cổ phần TMDV Tràng Thi (đơn vị thành viên của Tập đoàn T&T Group) đã được UBND tỉnh Nghệ An chấp thuận là nhà đầu tư thực hiện dự án theo Quyết định số 154/QĐ-UBND ngày 09/12/2021.
Dự án Khu du lịch văn hóa nằm trong khu vực xây dựng mới của quần thể di tích, bên cạnh các cụm di tích hiện trạng như: Cụm di tích làng Sen, cụm di tích làng Hoàng Trù, cụm di tích núi Chung và khu mộ bà Hoàng Thị Loan (thân mẫu của Chủ tịch Hồ Chí Minh). Theo quy hoạch, dự án được triển khai trên diện tích trên 43 ha, bao gồm: bãi đỗ xe, cây xanh, dịch vụ và cây xanh cảnh quan; khu thương mại dịch vụ; khu trung tâm văn hóa; khu dịch vụ du lịch; khu thực nghiệm, bảo tồn nông nghiệp, giao thông chung... với tổng mức đầu hơn 1.735 tỷ đồng.
Ngoài dự án Khu du lịch văn hoá, Tập đoàn T&T Group cũng đã đề xuất và được UBND tỉnh Nghệ An chấp thuận là đơn vị tài trợ, hoàn thiện ý tưởng, phương án thiết kế và đầu tư xây dựng công trình Thác 9 tầng tại khu mộ bà Hoàng Thị Loan. Dự án được triển khai xây dựng trên cơ sở tôn tạo chỉnh trang, khôi phục lại dòng suối tự nhiên hiện có, hứa hẹn trở thành công trình điểm nhấn của Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh. Mỗi tầng được điêu khắc một loại hoa như thể hiện lòng biết ơn đối với công lao sinh thành, dưỡng dục của thân mẫu Chủ tịch Hồ Chí Minh. Công trình lấy ý tưởng từ những hình ảnh, vật dụng tượng trưng gắn liền với cuộc đời của bà Hoàng Thị Loan nói riêng và những người phụ nữ Việt Nam thế kỷ XIX nói chung như: chiếc gương, mặt nước, hoa sen, khăn vấn, cổng làng Hoàng Trù... Đặc biệt, hồ nước tròn trung tâm được lấy ý tưởng từ những hình ảnh mang đậm văn hoá Á Đông, ví như tấm gương phản chiếu cả bầu trời Nam Đàn và biểu tượng cho sự giao thoa giữa lịch sử, hiện tại và tương lai. Sự luân chuyển dòng nước qua 9 tầng bậc mang những ý niệm kín đáo, “ước lệ” cho sự vĩnh hằng và thể hiện tấm lòng tưởng niệm sâu sắc của các du khách ghé thăm khu vực mộ bà Hoàng Thị Loan.
Phát biểu tại sự kiện, ông Nguyễn Đức Trung, Phó Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An đã bày tỏ sự cảm ơn đối với Tập đoàn T&T Group và ông Đỗ Quang Hiển, Chủ tịch Uỷ ban Chiến lược Tập đoàn khi đã đồng hành cùng tỉnh nhà trong suốt thời qua và tin tưởng: “Với tâm huyết, năng lực, kinh nghiệm, tiềm lực và trách nhiệm của T&T Group, phối hợp chặt chẽ với Sở Văn hóa và Thể thao, huyện Nam Đàn và các sở, ngành liên quan để triển khai thực hiện dự án Khu du lịch văn hóa và dự án Thác 9 tầng theo đúng quy định, đảm bảo chất lượng, an toàn lao động và vệ sinh môi trường, sớm hoàn thành, đưa công trình vào sử dụng. Khu du lịch văn hóa và Thác 9 tầng sẽ trở thành những công trình văn hóa có tính biểu tượng, tương xứng với giá trị của tư tưởng, văn hóa Hồ Chí Minh trên quê hương của Người, góp phần tạo dựng, phát huy các giá trị văn hóa tốt đẹp và đem lại lợi ích cho cộng đồng, đóng góp tích cực cho sự phát triển kinh tế, xã hội tỉnh nhà”.
Ông Đỗ Quang Hiển, Chủ tịch Ủy ban Chiến lược Tập đoàn T&T Group cho biết, Tập đoàn rất vinh dự, tự hào khi được Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Nghệ An giao trọng trách khảo sát, lập quy hoạch, thiết kế và xây dựng Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Kim Liên, Nam Đàn, Nghệ An. “Chúng tôi nhận thức rằng, không phải ai cũng may mắn, vinh dự được giao sứ mệnh linh thiêng này. Bởi vậy, chúng tôi nguyện mang cả trái tim và khối óc, tập trung toàn bộ nguồn lực, tâm huyết, trí tuệ để thực hiện. Tập đoàn T&T đã tham vấn ý kiến các chuyên gia hàng đầu của nước ngoài, mời các nhà sử học, bảo tồn văn hóa làm cố vấn; lắng nghe ý kiến chỉ đạo, góp ý của các đồng chí nguyên lãnh đạo, lãnh đạo Đảng và Nhà nước, lãnh đạo tỉnh Nghệ An, đưa tinh hoa thế giới gắn với văn hóa Việt Nam vào công trình đặc biệt quan trọng này”, ông Đỗ Quang Hiển chia sẻ.
Tại sự kiện khởi công hai dự án, ông Đỗ Quang Hiển cũng cam kết sẽ tập trung nguồn lực, nhân lực để triển khai thi công đảm bảo an toàn, chất lượng và hoàn thành đúng tiến độ dự án. Ngày 19/5/2025, đúng vào dịp kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh sẽ hoàn thành, đưa vào sử dụng giai đoạn 1 của dự án, bao gồm: Thác 9 tầng, khu trung tâm tiếp đón, nhà trưng bày lưu niệm, cùng toàn bộ hạ tầng, cảnh quan. Ngày 19/5/2026 sẽ hoàn thành toàn bộ dự án, đưa vào sử dụng.
PGS.TS Đặng Văn Bài, nguyên Cục trưởng Cục Di sản văn hóa (Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch) đánh giá cao một tập đoàn lớn như T&T Group khi “dấn thân” vào lĩnh vực di sản văn hoá, với phương châm làm thuần tuý du lịch văn hoá và tư duy từ góc nhìn văn hoá, bảo tồn di sản văn hoá. Ông nhận định: Xây dựng khu du lịch văn hoá mà kết nối được các khu di tích gốc là ý tưởng sáng tạo; vừa được bổ trợ, vừa góp phần gia tăng giá trị của Khu di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Là người dân đang sinh sống tại xã Kim Liên, huyện Nam Đàn, Nghệ An, ông Phan Văn Nghiêm, Bí thư chi bộ xóm Liên Mậu 3 cho biết bản thân và người dân ở địa phương rất phấn khởi, tự hào khi hai dự án khởi công xây dựng và chia sẻ: “Việc thực hiện dự án này sẽ mở ra tầm vóc mới, khí thế mới trên quê hương của Bác, không những góp phần nâng tầm vóc của Người để xứng danh với danh nhân văn hoá thế giới mà còn từng bước nâng cao đời sống kinh tế của người dân”.
Để gìn giữ và phát huy giá trị những di sản mà Chủ tịch Hồ Chí Minh để lại cho quê hương, trong những năm qua, lãnh đạo Đảng, Nhà nước và tỉnh Nghệ An luôn đề cao nhiệm vụ bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị Di tích quốc gia đặc biệt Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh, với mục tiêu xây dựng nơi đây trở thành địa điểm giáo dục truyền thống yêu nước cách mạng, tôn vinh cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Bác; là quần thể du lịch văn hóa lịch sử hấp dẫn gắn với đặc trưng tiêu biểu của vùng đất Nam Đàn và tỉnh Nghệ An.
Năm 2018, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 962/QĐ-TTg phê duyệt Nhiệm vụ quy hoạch tổng thể bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di tích Quốc gia đặc biệt Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Kim Liên, Nam Đàn, Nghệ An. Với sự hỗ trợ của Tập đoàn T&T Group, sau 2 năm nghiên cứu, lập đề án, tổ chức thi ý tưởng quốc tế và các hội nghị tham vấn với sự tham gia của các chuyên gia hàng đầu trong nước và quốc tế, tiếp thu ý kiến của các đồng chí nguyên lãnh đạo, lãnh đạo Đảng và Nhà nước; đề án quy hoạch đã hoàn thành và được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt bằng Quyết định số 1943/QĐ-TTg ngày 27/11/2020.
Với cơ hội được đồng hành cùng UBND tỉnh Nghệ An từ những ngày đầu nghiên cứu quy hoạch cho đến việc đầu tư, xây dựng những dự án, công trình điểm nhấn của di tích quốc gia đặc biệt này, T&T Group mong muốn bày tỏ sự tri ân đối với công lao của Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng như thể hiện trách nhiệm của thế hệ sau đối với việc bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị lịch sử liên quan đến cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Bác Hồ.
Sự kiện khởi công 2 dự án trên có ý nghĩa to lớn, góp phần để Quy hoạch bảo tồn, tôn tạo, phát huy giá trị Khu di tích quốc gia đặc biệt Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh đi vào thực tế, đưa quần thể lịch sử - văn hóa, du lịch này xứng với tầm vóc của Bác Hồ, vị lãnh tụ vĩ đại - nhà văn hóa kiệt xuất của Việt Nam và thế giới; gìn giữ, phát huy tư tưởng, di sản của Người để lại cho thế hệ hôm nay và mai sau.
Di tích quốc gia đặc biệt Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh
Khu di tích Kim Liên (xã Kim Liên, Nam Đàn, Nghệ An) được thành lập vào năm 1956, là nơi lưu giữ những kỷ vật vô giá về quê hương, gia đình, thời niên thiếu của Chủ tịch Hồ Chí Minh và ghi dấu những kỷ niệm sâu sắc 2 lần Người về thăm quê. Trải qua 67 năm hình thành, đi qua rất nhiều những giai đoạn khó khăn của chiến tranh bom đạn, đến nay, di tích Quốc gia đặc biệt Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Nghệ An đã trở thành quần thể di tích lịch sử – văn hóa – du lịch ý nghĩa, và là một trong 04 di tích đặc biệt quan trọng của cả nước về Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Ngày 27/11/2020, Thủ tướng Chính phủ đã ra quyết định số 1943/QĐ-TTg chính thức phê duyệt Quy hoạch bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di tích quốc gia đặc biệt Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Kim Liên, huyện Nam Đàn, Nghệ An. Mục tiêu quy hoạch nhằm xây dựng nơi đây trở thành địa điểm giáo dục truyền thống yêu nước cách mạng, tôn vinh cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Bác; là quần thể du lịch văn hóa lịch sử hấp dẫn gắn với đặc trưng tiêu biểu của vùng đất Nam Đàn và tỉnh Nghệ An.
Theo đó, toàn bộ khu di tích (diện tích 287,86 ha) được quy hoạch thành một khu tưởng niệm danh nhân, địa điểm đón tiếp các thế hệ người Việt Nam và người nước ngoài đến thăm quê hương của Chủ tịch Hồ Chí Minh và tìm hiểu những ký ức về thời niên thiếu của Người; đồng thời là khu du lịch lịch sử - văn hóa mang tầm quốc gia và quốc tế, trung tâm văn hóa- lễ hội, không gian trải nghiệm văn hóa truyền thống đặc sắc của vùng quê Bắc Trung Bộ Việt Nam.