Kiên Giang: Nâng cao hiệu quả công tác quản lý chất thải y tế nguy hại

Hệ thống y tế công lập các đơn vị y tế tuyến tỉnh có 01 Bệnh viện Đa khoa tỉnh Kiên Giang hạng 1, 01 Bệnh viện Y học cổ truyền tỉnh Kiên Giang, 01 Chi cục Dân số – Kế hoạch hóa gia đình và 01 Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm và 09 Trung tâm: Y tế dự phòng, Phòng chống bệnh xã hội, Phòng chống HIV/AIDS, Chăm sóc sức khỏe sinh sản, Truyền thông Giáo dục sức khỏe, Bảo vệ sức khỏe lao động – Môi trường, Giám định Y khoa, Pháp y, Kiểm nghiệm.

Các đơn vị tuyến huyện gồm 11 bệnh viện đa khoa huyện, trong đó có 4 bệnh viện đa khoa hạng 2 và 07 bệnh viện đa khoa hạng 3, 15 trung tâm y tế huyện, trong đó có 04 trung tâm thực hiện 02 chức năng phòng chống dịch và khám chữa bệnh. Các đơn vị tuyến xã gồm 139 trạm y tế và 04 phòng khám đa khoa khu vực. Riêng thị trấn Dương Đông và xã Hòn Tre không thành lập trạm y tế. Số xã đạt chuẩn quốc gia về y tế năm 2014 là 92/145 xã, đạt 63,4%.

Hệ thống y tế tư nhân hiện có 02 bệnh viện đa khoa tư nhân gồm: Bệnh viện Đa khoa tư nhân Bình An thành phố Rạch Giá, Bệnh viện Đa khoa tư nhân Quốc tế Vinmec huyện Phú Quốc và 550 cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tư nhân.

Thùng phân loại rác thải y tế. Ảnh: Trương Anh Sáng

Khối lượng chất thải rắn y tế phát sinh từ các bệnh viện trên địa bàn tỉnh khoảng 8.091,66 kg/ngày. Trong đó, chất thải rắn sinh hoạt là 6.743,05 kg/ngày và chất thải rắn y tế nguy hại là 1.348,61 kg/ngày. Khối lượng chất thải rắn y tế nguy hại phát sinh từ các cơ sở y tế khác trong tỉnh là 355 kg/ngày. Chất thải y tế nguy hại phát sinh từ các cơ sở y tế bao gồm: Chất thải lây nhiễm; chất thải hóa học như dược phẩm bị hỏng hoặc quá hạn, hóa chất khử trùng, hóa chất chứa kim loại nặng và các bình chứa áp suất; hóa chất gây độc tế bào. Chất thải phóng xạ chưa xuất hiện do không có cơ sở y tế nào trong tỉnh áp dụng y học hạt nhân.

Đối với chất thải rắn y tế nguy hại: Bệnh viện Đa khoa tỉnh Kiên Giang, Bệnh viện các huyện Gò Quao, Tân Hiệp, An Biên, An Minh, Hòn Đất, Hà Tiên, Kiên Lương, Giồng Riềng, Vĩnh Thuận, Phú Quốc, Châu Thành và 03 Trung tâm Y tế có giường bệnh là U Minh Thượng, Kiên Hải, Giang Thành, được đầu tư lò đốt chất thải y tế. Riêng Bệnh viện Y học cổ truyền tỉnh hợp đồng với Bệnh viện Đa khoa tỉnh thu gom, xử lý. Chất thải y tế phát sinh tại các cơ sở y tế tư nhân chưa được thu gom và xử lý triệt để.

Đối với nước thải y tế các cơ sở y tế công lập đều được đầu tư hệ thống thu gom và xử lý nước thải. Tuy nhiên, do đầu tư đã lâu nên đến nay có một số hệ thống xử lý vận hành không hiệu quả. Riêng Bệnh viện Đa khoa huyện Giồng Riềng, Vĩnh thuận, Kiên Lương và Phú Quốc đang được đầu tư xây dựng mới.

Đến năm 2020 hoàn chỉnh cơ bản về cơ sở hạ tầng, trang thiết bị và lập lộ trình thu gom, xử lý chất thải y tế nguy hại đảm bảo 100% chất thải y tế nguy hại được thu gom và xử lý đạt quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường.

Áp dụng “Mô hình cụm” xử lý ngay tại nguồn chất thải y tế nguy hại, có nguy cơ lây nhiễm cao phát sinh từ các cơ sở y tế nhưng chưa có biện pháp xử lý an toàn. Thiết bị xử lý được đặt tại các bệnh viện có khả năng quản lý hệ thống xử lý chất thải theo cụm và thuận tiện cho việc thu gom chất thải y tế nguy hại của các đơn vị y tế lân cận về xử lý.

Gồm có 09 cụm xử lý được đặt tại các Bệnh viện: Lao, Đa khoa tỉnh Kiên Giang (Bệnh viện mới quy mô 1.200 giường), Bệnh viện Đa khoa huyện Hòn Đất, Bệnh viện Đa khoa khu vực Giồng Riềng, Bệnh viện Đa khoa huyện Gò Quao, Bệnh viện Đa khoa huyện Vĩnh Thuận, Bệnh viện Đa khoa huyện Kiên Lương, Bệnh viện Đa khoa huyện Phú Quốc, Bệnh viện Đa khoa huyện Tân Hiệp.

Các sản phẩm hỗ trợ y tế. Ảnh: Trương Anh Sáng

Cụm 1: Bệnh viện Lao – xã Vĩnh Hòa Hiệp, huyện Châu Thành lắp đặt 01 hệ thống khử khuẩn rác thải y tế cùng phụ kiện đồng bộ, công suất xử lý trung bình >35 kg/lần xử lý, tương đương 175 kg/ngày. Lắp đặt 01 lò đốt rác thải y tế, công suất xử lý trung bình > 50 kg/lần, tương đương 200 kg/ngày. Năng lực xử lý rác y tế nguy hại tại cụm 01 là 375 kg/ngày. Trang bị 01 xe thu gom rác thải y tế nguy hại, tải trọng > 500 kg, 01 xe vận chuyển rác thải thông thường, tải trọng > 800 kg (rác thải y tế nguy hại đã được khử khuẩn và nghiền cắt). Thu gom và xử lý rác thải y tế nguy hại cho các cơ sở y tế: Bệnh viện Lao, Bệnh viện Tâm thần, Trung tâm Y học hạt nhân và Xạ trị, Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS, các cơ sở y tế tại thành phố Rạch Giá và các huyện Châu Thành và An Biên.

Cụm 2: Bệnh viện Đa khoa huyện Hòn Đất lắp đặt 01 hệ thống khử khuẩn rác thải y tế cùng phụ kiện đồng bộ, công suất xử lý trung bình 18-25 kg/lần. Lắp đặt 01 lò đốt rác thải y tế, công suất xử lý trung bình > 30 kg/lần. Năng lực xử lý rác y tế nguy hại cụm 02 là 250 kg/ngày. Trang bị 01 xe thu gom rác thải y tế nguy hại, tải trọng > 500 kg thu gom và xử lý rác thải y tế nguy hại cho các cơ sở y tế: Bệnh viện Đa khoa huyện Hòn Đất, các trạm y tế, trung tâm y tế dự phòng, các phòng khám tư nhân trên địa bàn huyện Hòn Đất và các cơ sở y tế thuộc địa bàn giáp ranh.

Cụm 3: Bệnh viện Đa khoa khu vực Giồng Riềng lắp đặt 01 hệ thống khử khuẩn rác thải y tế cùng phụ kiện đồng bộ, công suất xử lý trung bình từ 25 – 35 kg/lần. Lắp đặt 01 lò đốt rác thải y tế, công suất xử lý trung bình >35 kg/lần. Năng lực xử lý rác y tế nguy hại cụm 03 là 325 kg/ngày. Trang bị 01 xe thu gom rác thải y tế nguy hại, tải trọng >500 kg thu gom và xử lý rác thải y tế nguy hại cho các cơ sở y tế: Bệnh viện Đa khoa khu vực Giồng Riềng, các trạm y tế, trung tâm y tế dự phòng, các phòng khám tư nhân trên địa bàn huyện Giồng Riềng và các cơ sơ y tế thuộc địa bàn giáp ranh.

Cụm 4: Bệnh viện Đa khoa huyện Gò Quao lắp đặt 01 hệ thống khử khuẩn rác thải y tế cùng phụ kiện đồng bộ. Công suất xử lý trung bình 18-25 kg/lần. Lắp đặt 01 lò đốt rác thải y tế, công suất xử lý trung bình > 30 kg/giờ. Năng lực xử lý rác y tế nguy hại cụm 04 là 250 kg/ngày. Trang bị 01 xe thu gom rác thải y tế nguy hại, tải trọng >500 kg thu gom và xử lý rác thải y tế nguy hại cho các cơ sở y tế: Bệnh viện Đa khoa huyện Gò Quao, các trạm y tế, trung tâm y tế dự phòng, các phòng khám tư nhân trên địa bàn huyện Gò Quao và các cơ sơ y tế thuộc địa bàn giáp ranh.

Vận chuyển rác, chất thải y tế bằng xe chuyên dùng. Ảnh: Trương Anh Sáng

Cụm 5: Bệnh viện Đa khoa huyện Vĩnh Thuận lắp đặt 01 hệ thống khử khuẩn rác thải y tế cùng phụ kiện đồng bộ. Công suất xử lý trung bình từ 25 – 35 kg/lần. Lắp đặt 01 lò đốt rác thải y tế, công suất xử lý trung bình >35 kg/giờ. Năng lực xử lý rác y tế nguy hại cụm 05 là 325 kg/ngày. Trang bị 01 xe thu gom rác thải y tế nguy hại, tải trọng >500 kg thu gom và xử lý rác thải y tế nguy hại cho các cơ sở y tế: Bệnh viện Đa khoa huyện Vĩnh Thuận, các trạm y tế, trung tâm y tế dự phòng, các phòng khám tư nhân trên địa bàn huyện Vĩnh Thuận và các cơ sở y tế thuộc huyện An Minh, huyện U Minh Thượng.

Cụm 6: Bệnh viện Đa khoa huyện Kiên Lương lắp đặt 01 hệ thống khử khuẩn rác thải y tế cùng phụ kiện đồng bộ. Công suất xử lý trung bình từ 25 – 35 kg/lần. Lắp đặt 01 lò đốt rác thải y tế, công suất xử lý trung bình >35 kg/giờ. Năng lực xử lý rác y tế nguy hại cụm 06 là 325 kg/ngày. Trang bị 01 xe thu gom rác thải y tế nguy hại, tải trọng > 500 kg thu gom và xử lý rác thải y tế nguy hại cho các cơ sở y tế: Bệnh viện Đa khoa huyện Kiên Lương, các trạm y tế, trung tâm y tế dự phòng, các phòng khám tư nhân trên địa bàn huyện Kiên Lương và các cơ sở y tế thuộc huyện Giang Thành, thị xã Hà Tiên.

Cụm 7: Bệnh viện Đa khoa huyện Phú Quốc lắp đặt 01 hệ thống khử khuẩn rác thải y tế cùng phụ kiện đồng bộ, công suất xử lý công suất xử lý trung bình từ 25 – 35 kg/lần. Lắp đặt 01 lò đốt rác thải y tế công suất xử lý trung bình >35 kg/lần. Năng lực xử lý rác y tế nguy hại cụm 07 là 200 kg/ngày. Trang bị 01 xe thu gom rác thải y tế nguy hại, tải trọng > 500 kg thu gom và xử lý rác thải y tế nguy hại cho các cơ sở y tế: Bệnh viện khoa huyện Phú Quốc, các trạm y tế, trung tâm y tế dự phòng, các Bệnh viện của Quân Đội, bệnh viện tư nhân, phòng khám tư nhân trên địa bàn huyện Phú Quốc.

Cụm 8: Bệnh viện Đa khoa huyện Tân Hiệp lắp đặt 01 hệ thống khử khuẩn rác thải y tế cùng phụ kiện đồng bộ, công suất xử lý trung bình: 18-25 kg/lần. Lắp đặt 01 lò đốt rác thải y tế, công suất xử lý trung bình >30 kg/lần.  Năng lực xử lý rác y tế nguy hại cụm 08 là 250 kg/ngày. Trang bị 01 xe thu gom rác thải y tế nguy hại, tải trọng > 500 kg thu gom và xử lý rác thải y tế nguy hại cho các cơ sở y tế: Bệnh viện Đa khoa huyện Tân Hiệp, các trạm y tế, trung tâm y tế dự phòng, các phòng khám tư nhân trên địa bàn huyện Tân Hiệp và các cơ sơ y tế thuộc địa bàn giáp ranh.

Cụm 9: Bệnh viện Đa khoa tỉnh Kiên Giang lắp đặt 01 hệ thống khử khuẩn rác thải y tế cùng phụ kiện đồng bộ, công suất xử lý trung bình 50 -100 kg/lần. Lắp đặt 01 lò đốt rác thải y tế, công suất xử lý trung bình 200 kg/lần. Năng lực xử lý rác y tế nguy hại cụm 09 là 1.250 kg/ngày. Trang bị 01 xe thu gom rác thải y tế nguy hại, tải trọng > 1.000 kg, 01 xe vận chuyển rác thải y tế thông thường, tải trọng > 800 kg thu gom và xử lý rác thải y tế nguy hại cho các cơ sở y tế: Bệnh viện Đa khoa tỉnh Kiên Giang, các bệnh viện chuyên khoa: Ung bướu, Sản nhi, Bệnh viện Đa khoa tư nhân Bình An.

Ngoài ra, 07 cơ sở y tế thuộc các xã đảo gồm xã Hòn Tre, Lại Sơn, Nam Du, An Sơn huyện Kiên Hải; xã Tiên Hải, thị xã Hà Tiên; xã Thổ Châu, xã Hòn Thơm, huyện Phú Quốc sẽ được bố trí thiết bị xử lý chất thải y tế tại chỗ.

Việc vận chuyển chất thải rắn y tế nguy hại theo lộ trình tối ưu về tuyến đường, thời gian, bảo đảm an toàn giao thông và phòng ngừa, ứng phó sự cố. Đơn vị thực hiện  vận chuyển là các cơ sở y tế được bố trí hệ thống, thiết bị xử lý chất thải y tế nguy hại cho cụm. Các cơ sở xử lý được trang bị xe thùng kín, xe chuyên dụng hoặc các loại phương tiện vận chuyển khác và thiết bị, dụng cụ lưu chứa trên phương tiện vận chuyến phải đáp yêu cầu kỹ thuật để thu gom chất thải y tế nguy hại từ các cơ sở y tế trong phạm vi cụm về xử lý theo đúng quy định. Đơn vị xử lý chất thải y tế nguy hại sẽ đưa xe chuyên dùng đến các cơ sở y tế trong cụm, thu gom chất thải y tế nguy hại về cơ sở xử lý theo quy định.

Trương Anh Sáng