Lào Cai: Nhiều hồ, đập tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn

Toàn tỉnh Lào Cai hiện có 107 đập, hồ chứa thủy lợi với tổng dung tích trữ gần 11 triệu m3, làm nhiệm vụ chính là điều tiết cung cấp nước tưới cho gần 2.000 ha diện tích trồng lúa và cung cấp nước cho nuôi trồng thủy sản; 72 dự án thủy điện đang vận hành phát điện với tổng công suất khoảng 1.100 MW; 22 đập, hồ chứa quặng đuôi của các nhà máy sản xuất công nghiệp.

Qua kiểm tra điểm đối với 20 hồ, đập thuộc 3 nhóm gồm hồ thủy lợi, hồ thủy điện và hồ thải quặng đuôi trong mùa mưa năm 2023, lực lượng liên ngành của Lào Cai nhận thấy về cơ bản các chủ sở hữu, quản lý đều thực hiện các quy định liên quan đến phòng, chống thiên tai, chủ động xây dựng phương án ứng phó khi có tình huống mưa lũ.

Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn. Cụ thể, đối với hồ, đập thủy lợi, hầu hết đều được đầu tư từ lâu; không có nhà quản lý mà giao quyền vận hành, khai thác cho các tổ hợp tác tại thôn bản dẫn đến việc trực phòng, chống thiên tai chưa thường xuyên; một số hồ đập đã xuống cấp nhưng chưa được sửa chữa; chưa được đầu tư thiết bị quan trắc cảnh báo lũ; thiếu kinh phí kiểm định an toàn đập…

Đối với các hồ, đập thủy điện, phương án ứng phó với tình huống khẩn cấp đưa ra chưa sát với thực tế; công tác diễn tập phòng, chống thiên tai hàng năm chưa được quan tâm, thực hiện; một số hồ thuỷ điện còn có các hoạt động đánh bắt thuỷ sản gần phạm vi bảo vệ đập tiềm ẩn nguy cơ tai nạn.

Còn đối với nhóm hồ thải quặng đuôi, các đập chắn chủ yếu xây dựng bằng đất, qua thời gian dài tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn; công tác quan trắc đập, khí tượng thủy văn chuyên dụng còn hạn chế, phụ thuộc chủ yếu vào năng lực chuyên môn và sự sát sao, cẩn thận của cán bộ phụ trách.

Sau kiểm tra, đoàn liên ngành kiến nghị UBND tỉnh Lào Cai chỉ đạo các sở, ngành, địa phương tăng cường vai trò quản lý nhà nước theo chức năng, nhiệm vụ; hàng năm xây dựng kế hoạch kiểm tra hoặc kiểm tra đột xuất theo thẩm quyền; xử lý các trường hợp vi phạm; chủ động đề xuất đầu tư sửa chữa, nâng cấp bảo đảm an toàn cho hồ, đập.