Từ năm 2011, chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng được thực hiện trên địa bàn tỉnh Lào Cai và đây cũng là 1 trong 6 tỉnh thí điểm mở rộng đối tượng thu phí dịch vụ môi trường rừng đối với các cơ sở sản xuất công nghiệp, nuôi cá nước lạnh và du lịch. Chính sách này đã thu hút lực lượng lao động lớn trong dân, nhất là ở địa bàn vùng cao, vùng đặc biệt khó khăn trực tiếp tham gia bảo vệ rừng.
Tổng số diện tích rừng quy đổi theo hệ số “k” của 18 lưu vực chính được hưởng tiền dịch vụ môi trường năm 2021 là hơn 163.364 ha/18.803 chủ rừng là tổ chức và hộ gia đình cá nhân. Trong đó, 16 chủ rừng là tổ chức nhận bảo vệ 125.926,58 ha còn hộ gia đình cá nhân là gần 19.000 hộ, nhận bảo vệ 37.437,84 ha rừng. Số tiền dịch vụ môi trường chi trả năm 2021 là hơn 104,4 tỷ đồng, trong đó hộ gia đình cá nhân được chi trả gần 23 tỷ đồng tiền dịch vụ môi trường. Chủ rừng là tổ chức được chi trả hơn 81,6 tỷ đồng.
Đơn cử như huyện Bát Xát, có gần 12.000 ha rừng được chi trả dịch vụ môi trường rừng với hơn 6 tỷ đồng/năm. Hay như Cốc Ly - xã đặc biệt khó khăn của huyện Bắc Hà, với hơn 97% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số, nhờ có chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng mà người dân nơi đây có thêm thu nhập, không những cải thiện cuộc sống mà có vốn đầu tư phát triển kinh tế rừng. Hiện xã có hơn 5.251 ha diện tích rừng tự nhiên thì gần 1.864 ha rừng được 349 hộ nhận bảo vệ để hưởng chính sách dịch vụ môi trường rừng
Được biết trong 7 tháng năm 2022, Quỹ bảo vệ và phát triển rừng tỉnh đã thu dịch vụ môi trường rừng được 104,41 tỷ đồng, đạt 77,4% kế hoạch năm, trong đó thu từ các cơ sở thủy điện hơn 103,2 tỷ đồng; cơ sở xản xuất, cung ứng nước sạch 534 triệu đồng; cơ sở sản xuất công nghiệp 456 triệu đồng,…Từ nguồn dịch vụ môi trường rừng tiếp tục hỗ trợ công tác bảo vệ và phát triển rừng, bảo tồn đa dạng sinh học, giảm thiểu và thích ứng với biến đổi khí hậu, cải thiện sinh kế, nâng cao thu nhập, làm giàu từ rừng cho cộng đồng dân cư và người dân sống gần rừng.
Theo ông Phạm Văn Đăng, Giám đốc Quỹ bảo vệ và phát triển rừng tỉnh Lào Cai thì những hộ nhận khoán bảo vệ rừng đã trở thành cánh tay đắc lực và là “tai mắt” của chính quyền, lực lượng kiểm lâm trong bảo vệ, phát triển rừng và phòng, chống cháy rừng. Và để chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng tiếp tục đi vào cuộc sống, quỹ sẽ tham mưu chỉ đạo các giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thực hiện nhiệm vụ; đẩy mạnh tuyên truyền nội dung Luật Lâm nghiệp và chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng, đến các chủ rừng, người dân; huy động các nguồn xã hội và sự tham gia của cộng đồng trong bảo vệ và phát triển rừng, giúp những cánh rừng trên địa bàn tỉnh thêm xanh.