Mâm cỗ cúng hóa vàng Tết Giáp Thìn 2024 đầy đủ, chuẩn phong tục truyền thống

Lễ hóa vàng còn được gọi là gọi là lễ đưa tiễn ông bà hay lễ tạ năm mới. Theo như phong tục, ngày 23 tháng Chạp hàng năm sẽ là ngày tiễn ông Công, ông Táo về trời. 30 Tết là ngày rước ông bà về để ăn Tết cùng gia đình, con cháu. Lễ hóa vàng thường được diễn ra vào ngày mồng ba Tết còn được gọi là ngày tạ âm cảnh.

Ý nghĩa lễ hóa vàng mùng 3 Tết

Việt Nam không chỉ đa dạng về vùng miền, phong tục mà còn khác nhau cả về những nét văn hóa. Ngày lễ hóa vàng - lễ tạ âm cảnh được thực hiện khác nhau ở từng nơi, có thể là ngày mùng 2, mùng 3, mùng 4 hoặc mùng 7 - ngày khai hạ bàn thờ.

Nhưng đa số, ngày lễ hóa vàng thường được cúng vào ngày mùng 3 âm lịch. Lễ hóa vàng là sự cầu mong một năm vạn sự tốt lành, sự phù hộ của ông bà và các vị thần. Bởi lẽ thế nên ngày này là một trong những ngày cúng đặc biệt quan trọng.

Lễ hóa vàng là lễ hóa hương vàng, quần áo, vàng mã tiễn ông bà về âm cảnh sau 3 ngày về bên con cháu đón Tết. Chính vì vậy, người ta thường gọi lễ hóa vàng mùng 3 Tết là lễ cúng tiễn đưa ông bà ngày đầu năm. Lễ cúng hóa vàng thể hiện lòng tôn kính, sự cầu mong tổ tiên ban phước lành cho hậu thế, một năm nhiều may mắn, sức khỏe và thịnh vượng.

Sau lễ cúng Tết, lễ hóa vàng cũng được chú trọng không kém trong nét văn hóa người Việt. Tùy vào điều kiện gia đình mà làm lễ to hay nhỏ khác nhau, một cách chuẩn bị khác nhau.

Theo quan niệm nhân gian phải có lễ tạ thì tấm lòng của gia chủ mới được chứng giám, nên lễ hóa vàng rất quan trọng trong ngày tết. Sau khi lễ, gia chủ sẽ tiến hành hóa vàng. Phần tiền, vàng của gia thần được hóa trước, tiền vàng, vật dụng của tổ tiên hóa sau. Nơi đốt vàng mã thường sẽ có một cây mía dài với ý nghĩa dùng để làm gậy chống để linh hồn mang hàng hóa về cõi âm.

Mâm cỗ chay cúng hóa vàng Tết Giáp Thìn 2024

Đối với mâm cúng chay, các món ăn cần chuẩn bị gồm có những ăn món đảm bảo đủ vị như mâm cúng mặn như canh - mặn - xào. Bạn có thể tham khảo những món ăn sau đây để làm mâm cúng chay: Rau củ xào chay; Canh rau củ nấu nấm ngũ sắc; Xôi gấc đậu xanh; Gỏi xoài chay; Đậu hũ kho nấm rơm.

Mâm ngũ quả với đủ màu sắc với ý nghĩa cầu mong sự sung túc, may mắn và tài lộc trong năm mới. Và theo như phong tục thì người Việt sẽ chưng mâm ngũ quả trong suốt những ngày Tết. Mỗi vùng miền có những loại trái cây khác nhau trong mâm ngũ quả và mâm ngũ quả mỗi miền cũng mang những ý nghĩa khác nhau.

Mâm cỗ mặn cúng hóa vàng Tết Giáp Thìn 2024

Không quá câu nệ mâm hóa vàng là chay hay mặn, nhiều hay ít, nhưng nếu là mâm mặn thì thường có một con gà trống. Con gà là một món rất quan trọng trong mâm cúng hóa vàng. Con gà tượng trung cho 5 đức tính của người dân Việt: Văn – Võ – Dũng cảm – Nhân hậu – Trung tín. Mâm cúng có con gà tượng trưng cho sự tốt lành và một tương lai tốt đẹp nên con gà trong mâm cơm hóa vàng phải to, tròn, chắc nịch, có đôi chân đẹp và được bày biện cẩn thận. Nếu chuẩn bị mâm cỗ cúng ngoài trời, phải đặt gà cúng lên đĩa to, bầy ngay ngắn trên đĩa, tiết lòng đặt dưới bụng gà, mỏ ngậm bông hoa hồng đỏ. Đặc biệt là phải đặt đầu gà quay ra đường để đón quan Hành khiển cai quan năm mới đi qua, cách đặt gà cúng như vậy còn có ý nghĩa gọi mặt trời chiếu vào nhà mình.

Còn khi đặt gà cúng trên ban thờ, theo một số chuyên gia nghiên cứu, nên quay đầu gà hướng về bát hương với tư thế được gọi là “con gà biết kêu, biết gáy, đang chầu” tức là há miệng, chân quỳ và cánh duỗi ra tự nhiên. Nếu làm theo cách nhiều gia đình làm có nghĩa có đầu gà hướng ra ngoài thì đó là gà không chịu chầu.

Mâm cơm cúng cũng phải đủ món luộc, xào, canh, miến, cùng với bình rượu, li nước, lọ hoa, trầu cau, bánh kẹo và mâm ngũ quả để tiễn chân ông bà. Tiền âm, vàng mã cũng phải được chuẩn bị chu đáo để ông bà có hành trang, lộ phí để lên đường.

Bánh chưng, bánh tét: Bánh chưng là một món ăn không thể thiếu trong mâm cơm cúng ngày Tết đối với người miền Bắc còn người miền Nam thì là bánh tét.

Giò lụa hoặc giò thủ là món ăn được rất nhiều người ưa chuộng không chỉ trong dịp Tết mà dù là những ngày thường cũng vậy. Bởi vì mùi vị của nó rất dễ ăn, có thể ăn được cả khi nóng hay nguội hoặc cả khi cho vào tủ lạnh thì vẫn ăn rất ngon.

Dưa hành, củ kiệu là món ăn chống ngán không thể thiếu trong ngày Tết. Theo như người xưa thì cách làm củ kiệu, dưa hành ngon nhất là để chúng lên men càng lâu càng tốt. Tức là nếu củ kiệu, dưa hành bạn ngâm càng lâu thì lại càng ngon.

Ngoài những món ăn này thì bạn có thể nấu những món mới để đỡ ngán như: Canh măng khô hay lòng gà xào dứa,…

Hoa tươi cúng hóa vàng

Tuy không mang một ý nghĩa đặc biệt riêng cho ngày lễ hóa vàng nhưng hoa tươi sẽ luôn có mặt trong mâm cơm cúng ngày Tết. Lý do là vì hoa tươi có nhiều sắc màu, hoa tươi là biểu tượng của sự sống vì thế, cúng hoa tươi sẽ thể hiện hy vọng của gia chủ về sự tươi mới, sức sống tràn trề trong dịp năm mới này.

Cây mía cúng hóa vàng Tết Giáp Thìn 2024

Nghe có vẻ khác lạ đúng không, nhưng thực chất cây mía được hóa vàng cùng với giấy tiền, vàng mã. Theo tục xưa, 2 cây mía được xem như 2 chiếc đòn gánh. Đòn gánh này khi đốt xuống cõi âm thì ông bà tổ tiên sẽ dùng đó để gánh vàng. Nó cũng sẽ trở thành vũ khí để chống lại lũ quỷ khi chúng có ý đồ cướp tiền vàng.

Trầu cau, đèn nến và nhang

Theo truyền thống của người Việt ta từ xưa đến nay thì trầu cau thường có trong các mâm cỗ, các đám tiệc. Và đặc biệt, người Việt Nam, nhất là ông bà lớn tuổi sẽ có thói quen ăn trầu cau. Vậy nên, trầu cau cũng là một món cần có trong mâm cơm hóa vàng ngày Tết.

Ngoài ra, lễ cúng thì cũng không thể thiếu được đèn, nén và đặc biệt là nhang. Vậy nên, bạn cần chuẩn bị đủ những vật dụng này nhé.

Giấy tiền, vàng mã

Vì là cúng hóa vàng nên không thể nào thiếu được giấy tiền và vàng mã. Việc đốt giấy tiền vàng mã là một hình thức thể hiện sự hiếu thảo và lòng thương nhớ của con cháu đối với ông bà tổ tiên.

Theo như quan niệm từ xa xưa, người ở cõi âm cũng sẽ cần những vật phẩm như tiền, vàng,… để sử dụng như khi còn sống.

Điều bạn cần lưu ý khi hóa vàng là thứ tự hóa vàng cho người đã khuất. Bạn nên hóa vàng theo vai vế của người đã mất. Tuy nhiên, nếu có người mới mất trong năm vừa qua thì người đó sẽ được hóa vàng cuối cùng.

Ngoài ra, lúc hóa vàng xong thì người Việt còn có phong tục tưới rượu lên phần tro của giấy tiền, vàng mã. Người xưa nói rằng làm như vậy thì người ở cõi âm mới có thể nhận được.