Mưa lũ lịch sử ở Trung Quốc ảnh hưởng thế nào đến Việt Nam?

Hơn 1 năm sau trận mưa lũ lịch sử do ảnh hưởng của dải mây Front Meiyu, Trung Quốc tiếp tục đối mặt với hậu quả từ trận mưa lớn “nghìn năm có một” xảy ra ở tỉnh Hà Nam.

Mưa lũ lịch sử chưa từng có suốt 1.000 năm qua do biến đổi khí hậu

Theo cơ quan khí tượng thủy văn Trung Quốc, lượng mưa tích lũy ở thủ phủ Trịnh Châu, tỉnh Hà Nam đạt 622,7 mm chỉ trong 24 giờ. Số liệu này gần bằng lượng mưa trung bình hàng năm của Thành phố là 640,8 mm. Đây là trận mưa lớn chưa từng có suốt 1.000 năm qua. Mưa lũ lịch sử ảnh hưởng đến cuộc sống của hơn 7,5 triệu dân, 56 người bị thiệt mạng.

Đánh giá về đợt mưa này, ông Mai Văn Khiêm cho biết: “Hiện nay đang là mùa mưa ở Trung Quốc nên việc xuất hiện các đợt mưa lớn là bình thường và không phải là trái mùa”.

Dù chưa có nghiên cứu đánh giá cụ thể nguyên nhân đợt mưa lớn cực đoan này nhưng một trong những nguyên nhân gây ra các hiện tượng thiên tai khốc liệt và hiếm gặp này là tác động của biến đổi khí hậu.

Biến đổi khí hậu dẫn đến sự thay đổi về tần suất, cường độ, quy mô không gian, thời gian và quy luật hoạt động của thời tiết, khí hậu. Nóng lên toàn cầu có thể khiến các nhiễu động của hệ thống khí quyển như dải hội tụ nhiệt đới, xoáy bão, áp thấp nhiệt đới, mưa lớn, tố lốc… trở nên mạnh hơn và xảy ra nhiều hơn.

Mưa lớn kéo dài ngày 21 – 22/7 gây ngập lụt nghiêm trọng ở tỉnh Hà Nam, Trung Quốc. (Ảnh: Telegraph)

Mưa lũ lịch sử không ảnh hưởng đến Việt Nam

Năm 2020, Trung Quốc cũng ghi nhận đợt lũ kỷ lục, đe dọa đập Tam Hiệp Dương Tử. Việc này xảy ra do ảnh hưởng của dải mây Front Meiyu hoạt động kéo dài với cường độ mạnh hơn bình thường.

Trong năm nay, mưa lớn xảy ra trên hệ thống sông Hoàng Hà, nằm phía trên của hệ thống sông Dương Tử, sâu vào trong đất liền nằm ở phần phía bắc của Trung Quốc. Nguyên nhân là một khối không khí biển lấn từ phía đông kết hợp với vùng xoáy thấp. Hai hình thái này kết hợp gây mưa lớn trên hệ thống sông Hoàng Hà, thủ phủ Trịnh Châu, tỉnh Hà Nam.

“Tuy nhiên, tỉnh Hà Nam nằm ở miền trung của Trung Quốc, cách khá xa Việt Nam nên trận mưa lũ lịch sử tại đây không ảnh hưởng đến Việt Nam”, ông Khiêm khẳng định.

Theo nhận định của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, các tỉnh miền Bắc nước ta đang bước vào mùa mưa lũ, nhiều cơn bão và áp thấp nhiệt đới đã xuất hiện trên Biển Đông, gây mưa lớn cho khu vực. Đến tháng 10 và tháng 11, số lượng bão sẽ gia tăng và tác động trực tiếp đến các tỉnh miền Trung.

Hiện tượng ENSO sẽ duy trì trạng thái trung tính đến đầu năm 2022. Dự báo tình hình không khí lạnh năm 2021 có nhiều nét tương đồng năm 2020, cường độ có thể không mạnh bằng. Bắc Bộ năm nay dự báo có mùa Đông khô với nhiều ngày nắng hanh, đêm lạnh.

Đáng lưu ý, Trung Trung Bộ và Nam Trung Bộ mưa lớn xuất hiện nhiều vào các tháng cuối năm, khả năng kéo dài đến tháng 12. Dù vậy, trạng thái khí quyển đang chuyển pha trung tính nên mùa mưa bão năm nay sẽ không dồn dập như năm 2020.

Trước đó, trong bản tin dự báo tháng, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết từ ngày 21/7 đến 21/8, Biển Đông có thể xuất hiện 1 – 2 xoáy thuận nhiệt đới. Tổng lượng mưa thời kỳ này ở Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ ở mức thiếu hụt 15 – 30% so với trung bình nhiều năm.

Trong khi đó, gió mùa Tây Nam vẫn duy trì cường độ trung bình đến mạnh nên các tỉnh phía Nam tiếp tục xuất hiện nhiều ngày có mưa rào và dông, cục bộ mưa lớn.

Duy Minh