Những loại rau mùa hè ít nguy cơ nhiễm hóa chất nhất
Mùa hè ăn rau gì để giảm thiểu nguy cơ nhiễm chất độc tồn dư trong quá trình nuôi trồng là nỗi lo của nhiều người tiêu dùng. Các chuyên gia khuyên nên chọn loại rau dễ trồng, ít sâu bệnh trong mùa hè vì chúng ít được sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hơn.
Rất khó phân biệt rau sạch và rau độc bằng mắt thường, tuy nhiên theo Tiến sỹ Vũ Thanh Hải, Trưởng bộ môn Rau Hoa quả, Học viện Nông nghiệp Việt Nam bạn có thể hạn chế nguy cơ ăn rau nhiễm hóa chất bằng cách chọn những loại rau dễ trồng, ít sâu bệnh trong mùa hè vì chúng ít được sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hơn.
“Những loại rau ưa ấm và chính vụ trong mùa hè như rau mồng tơi, rau đay, rau muống, rau khoai lang... có khả năng nhiễm hóa chất rất thấp. Lý do là chúng phát triển đúng mùa, cây sinh trưởng và phát triển mạnh mẽ, ít sâu bệnh, không cần dùng nhiều phân bón hay thuốc bảo vệ thực vật”, Tiến sỹ Vũ Thanh Hải cho biết.
Rau mồng tơi
Mồng tơi là loại rau leo giàn, ưa nhiệt độ cao, phát triển nhanh trong điều kiện nắng nóng. Cây rất ít khi bị sâu bệnh gây hại, hầu như không cần đến thuốc trừ sâu hay phân bón hóa học. Đây sẽ là loại rau lý tưởng cho bữa canh giải nhiệt mùa hè.

Trong rau mồng tơi có vitamin A, vitamin B9 (acid folic), vitamin C, calci, magie, sắt và vài chất chống oxy hóa, chất saponin, các acid amin thiết yếu như arginin, isoleucine, leucine, lysin, tryptophan... Vitamin C trong lá mồng tơi cao gấp 3 lần rau cải, vitamin A cao gấp 1,5 lần rau xoăn (kale).
Theo PubMed, rau mồng tơi mang lại nhiều lợi ích sức khỏe nếu dùng hợp lý. Chất xơ và nhầy trong rau giúp thúc đẩy nhu động ruột, ngăn ngừa táo bón và giảm nguy cơ mắc bệnh trĩ. Với người cao tuổi và trẻ em, canh mồng tơi là một lựa chọn tốt để giữ hệ tiêu hóa khỏe mạnh.
Rau muống
Rau muống là loại rau cực kỳ quen thuộc với mọi gia đình Việt. Giá trị dinh dưỡng có trong rau muống gồm có vitamin A, B, C, canxi, phospho, các chất dinh dưỡng và đặc biệt là hàm lượng chất sắt dồi dào, phù hợp với những người có thể trạng thiếu sắt, muốn bổ sung thêm sắt.

Với những giá trị dinh dưỡng trên, rau muống có tác dụng giảm cholesterol, giảm gây xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim, đột quỵ...có tác dụng phòng chống tiểu đường, bảo vệ sức khỏe tim mạch hàm lượng vitamin A và lutein, là những dưỡng chất có lợi cho mắt, ngăn ngừa bệnh đục thủy tinh thể.
Vào mùa hè, rau muống sinh trưởng nhanh, cho năng suất cao. Nếu trồng theo phương pháp truyền thống, rau muống có thể phát triển mà không cần đến chất kích thích hay thuốc trừ sâu. Tuy nhiên, người tiêu dùng nên ưu tiên mua rau muống trồng tự nhiên ở ruộng, ao hồ hoặc từ các nguồn rau an toàn có kiểm soát.
Rau đay
Cây rau đay tên khoa học là Corchorus olitorius, được xếp vào họ đay (Tiliaceae), là loại rau ăn lá, được trồng và thu hoạch quanh năm.

Theo BSCKI Nguyễn Trần Như Thuỷ, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM – Cơ sở 3, rau đay không chỉ là món thực phẩm bổ dưỡng ngon miệng mà còn chứa đựng những công dụng tốt cho sức khỏe.
Theo đông y, rau đay vị cay, tính lạnh, không độc, công dụng giải nhiệt, nóng trong, nhuận tràng, tiêu đàm, cảm nắng, tẩm bổ, giải nhiệt, lợi tiêu hóa, nhuận tràng, lợi tiểu, lợi hô hấp, tiêu đờm, kháng viêm, cầm máu, lợi sữa… và nhiều công dụng khác với sức khỏe.
Rau đay có tác dụng tẩm bổ, giải nhiệt, lợi tiêu hóa, nhuận tràng, lợi tiểu, lợi hô hấp, tiêu đờm, kháng viêm, cầm máu, lợi sữa và an thai. Theo các sách cổ phương, rau đay có thể được sử dụng làm thuốc chữa trúng nắng, phòng ngừa say nắng, trị táo bón, bí tiểu, tiểu buốt, tiểu rát, tiểu ra máu, chữa ho ra máu, nôn ra máu. Với bà mẹ mang thai và cho con bú, món ăn có rau đay tác dụng an thai và lợi sữa giúp sữa về nhiều hơn và nhanh hơn.
Theo các nghiên cứu hiện đại về thực vật học, dược tính học, rau đay là loại rau tương đối giàu chất dinh dưỡng như sắt, leucine, threonine, lysine, vitamin C, Vitamin K, Vitamin B6, Vitamin A, đồng, Polysaccharid, Sucrose, Inositol.
Nếu muốn tìm một loại rau mùa hè ít 'ngậm' hóa chất, bạn hãy nhớ đến rau đay, loại rau phát triển nhanh khi nhiệt độ lên cao. Lá rau nhỏ, có vị nhạt mát, thường được dùng nấu canh với cua, tôm để thanh nhiệt, giải độc. Cũng giống như mồng tơi, rau đay ít bị sâu bệnh nên việc canh tác thường không phải lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật.
Rau khoai lang
Ngoài phần củ, rau khoai lang (phần ngọn và lá non) cũng được sử dụng làm rau ăn rất phổ biến vào mùa hè.
Theo y học cổ truyền, rau lang tính bình, vị ngọt, không độc, bổ hư tổn, ích khí lực, kiện tỳ vị, bổ thận âm, nhuận tràng, ích sữa, dùng chữa tỳ hư, kém ăn.

Ăn rau lang xào tỏi rất tốt cho tiêu hóa. Cả củ và rau lang đều nhuận tràng, ăn nhiều trị được táo bón. Phụ nữ sau khi sinh có thể dùng ngọn hay lá rau lang nấu canh hoặc luộc ăn cho thêm sữa. Rau lang còn được phơi khô để làm thuốc nhuận tràng, không có độc tố và không có tác dụng phụ. Đặc biệt trong rau lang có chứa một loại dưỡng chất rất tốt cho người bị bệnh đái tháo đường.
Ngoài ra, rau lang còn là bài thuốc chữa yếu sinh lý ở nam giới, chữa táo bón, cảm sốt mùa nóng và phòng chống béo phì. Một đĩa lá khoai lang non xào với gan gà hoặc gan lợn còn có tác dụng chữa bệnh mắt kém....
Loại rau này phát triển mạnh dưới nắng hè, lá dày, bóng, ít bị sâu hại. Người trồng không cần dùng nhiều phân bón hay hóa chất, vì vậy rau khoai lang được xem là một trong những loại rau “sạch” mùa hè.
Những loại rau mùa hè dễ nhiễm hóa chất
Bên cạnh những loại rau chính vụ an toàn, TS Hải cũng khuyến cáo người tiêu dùng cần cẩn trọng với những loại rau trái vụ mùa hè. Rau trái vụ thường dễ bị sâu bệnh, người trồng có xu hướng phải sử dụng nhiều thuốc trừ sâu, phân bón hóa học hoặc chất kích thích tăng trưởng để cây phát triển.

Điển hình như cà chua, cải bắp, su hào và đậu cô ve. Đây đều là những loại cây ưa khí hậu mát mẻ. Cà chua trồng trái vụ mùa hè dễ bị sâu bệnh và phải chăm sóc bằng nhiều hóa chất. Cải bắp, su hào cùng là những loại rau ưa lạnh, khi trồng trong mùa hè nắng nóng sẽ phát triển kém, dễ bị sâu bệnh tấn công.
Còn đậu cô ve chỉ phát triển tốt khi trồng ở vùng núi, cao nguyên có độ cao so với mặt nước biển nhưng nếu trồng ở vùng đồng bằng trong mùa hè, đậu cô ve sẽ rất khó đạt năng suất nếu không có sự can thiệp của thuốc và phân bón.
Để chọn được rau an toàn trong mùa hè, TS Vũ Thanh Hải khuyên các bà nội trợ nên ưu tiên mua rau đúng mùa, rau chính vụ, đặc biệt là những loại rau ưa nắng, phát triển tự nhiên. Nên mua rau từ những cơ sở, cửa hàng có chứng nhận an toàn thực phẩm.
Nên hạn chế chọn mua những loại rau trái vụ, rau trái mùa được bày bán với giá rẻ bất thường hoặc có hình thức quá “đẹp”, xanh mướt bất thường vì có thể đó là rau được can thiệp bằng hóa chất. Khi sơ chế rau, nên ngâm nước muối loãng, rửa thật kỹ dưới vòi nước để loại bớt dư lượng hóa chất còn sót lại