Những lưu ý khi điều trị, chăm sóc trẻ mắc COVID-19 tại nhà

Khi phát hiện trẻ nghi nhiễm hoặc đã nhiễm COVID-19, cha mẹ cần bình tĩnh xác định mức độ bệnh của con, nếu trẻ mắc COVID-19 mức độ nhẹ thì việc điều trị tại nhà là chìa khóa giúp trẻ được chăm sóc tốt từ gia đình, ít ảnh hưởng tới tâm lý của trẻ và hạn chế tình trạng quá tải y tế không cần thiết, nguy cơ lây nhiễm vi rút, bệnh khác từ bệnh viện.

Đối tượng chăm sóc tại nhà gồm 2 nhóm chính: Thứ nhất là trẻ mắc bệnh đã được điều trị tại cơ sở y tế, được ra viện theo dõi tiếp tại nhà, dù vẫn còn dương tính. Thứ hai là trẻ mới mắc bệnh, mức độ nhẹ, không có các yếu tố nguy cơ diễn biến bệnh nặng.

1. Trẻ mắc COVID-19 ở mức độ nhẹ: Phụ huynh có thể xin cho trẻ điều trị tại nhà, dưới sự hướng dẫn của nhân viên y tế và cơ sở y tế địa phương.

Theo bác sĩ Nhi khoa Mạnh Cường, tình nguyện viên điều trị mẹ và bé F0 tại nhà, trẻ mắc COVID-19 ở mức độ nhẹ thường chơi tốt, ăn ngon, không có biểu hiện khó thở (nhịp thở bé nhanh, bé thở gắng sức, thở rên, co rút cơ hô hấp), SpO2 > 96% thở khí trời.

Ảnh minh họa

– Nếu trẻ sốt, cha mẹ có thể sử dụng các thuốc theo hướng dẫn sau:

Trẻ sốt trên 38,5 độ C, mẹ hãy chườm ấm và cho bé dùng thuốc hạ sốt theo đúng cân nặng. Bé dưới 12 tháng, mẹ dùng viên đạn đặt hậu môn Efferalgan 80-150 mg. Nếu bé từ 1 tuổi, dùng dạng đặt hậu môn, bột, siro như Hapacol 150, 250 mg, hoặc dùng liều 10-15 mg/kg cân nặng là chuẩn nhất

Nếu sau 2 giờ trẻ không hạ sốt, mẹ dùng Ibuprofen siro (liều 8-10 mg/kg) xen kẽ với hapacol. Kết hợp chườm ấm trán, nách, bẹn và cởi lỏng quần áo, nhiệt độ phòng mát không quá lạnh

Bác sĩ Cường nhấn mạnh trẻ sốt cao nhưng không hạ nhiệt độ sẽ gây co giật và để lại di chứng. Ngoài ra, cha mẹ tuyệt đối không nên cho con dùng quá liều các loại thuốc trên do có nguy cơ trẻ ngộ độc thuốc hoặc có thể tổn thương gan.

– Với triệu chứng ho: Bé ho nhiều sẽ ảnh hưởng ăn uống, bú, ngủ nghỉ, chơi, học tập.

Nếu trẻ ho khan, cha mẹ khuyến khích trẻ uống nhiều nước để giảm cơn ho. Đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi, mẹ nên cho trẻ bú nhiều bữa hơn. Trẻ lớn hơn có thể bổ sung thêm nước hoa quả để tăng cường vitamin và khoáng chất, giúp nâng cao sức đề kháng.

Cha mẹ có thể sử dụng máy phun sương, tăng độ ẩm không khí. Với trẻ lớn, cha mẹ có thể hướng dẫn con súc miệng bằng nước muối loãng, ấm 5-6 lần trên ngày.

Khi bé ngạt mũi, một số loại thuốc có thể sử dụng khi được chỉ định là Methophan dạng siro( trẻ trên 6 tháng), AT deslotaradin, Halixol, U-thel syrupt, xịt olyfrin, xitrat, nhỏ otriven với bé dưới một tuổi hoặc ottrivin cho bé trên một tuổi.

Nước muối sinh lý ấm để nhỏ vào mũi hoặc dùng chai xịt chứa nước biển sâu để rửa mũi ngày 5-6 lần.

Đặc biệt, theo bác sĩ, khi trẻ có biểu hiện sốt cao, kèm nhịp thở nhanh, thở gắng sức, thở rên (phân biệt với tắc mũi), co rút cơ gian sườn, môi tím, đầu ngón tay, ngón chân tay lạnh, khó thở, thở rít, đầu gật gù theo nhịp thở, nghi ngờ viêm phổi, phụ huynh cho bé uống kháng sinh cần phải được bác sĩ chuyên khoa hướng dẫn.

– Khi trẻ ho đờm hoặc đờm quá đặc không khạc ra được, cha mẹ cho trẻ dùng thuốc long đờm, tránh dùng cùng lúc thuốc long đờm với thuốc giảm ho, phải có chỉ định của bác sĩ và không được lạm dụng kháng sinh để điều trị ho của trẻ nhỏ.

– Cha mẹ cũng cần bù Oresol đường uống cho con khi bé bị sốt cao, nôn nhiều, đi ngoài nhiều (đi hơn 3 lần/ngày, phân lỏng).

Với trẻ <1 tuổi: cho uống 5-10 ml Oresol mỗi 5 phút (khoảng 1 thìa hoặc bơm tiêm không kim). Nếu chưa có Oresol trong tầm tay, mẹ có thể vắt sữa và cho bé uống bằng thìa theo cách trên.

Với trẻ >1 tuổi: cho uống 5-15 ml Oresol (tùy theo tuổi) mỗi 5 phút. Không được pha Oresol vào sữa mẹ để cho con uống.

– Khi bé đi ngoài hơn 3 lần/ngày, phân lỏng hoặc tóe nước, cha mẹ cần chụp ảnh gửi cho bác sĩ, bù Oresol theo hướng dẫn trên, đồng thời bổ sung kẽm và vitamin C, men vi sinh virvic, enterogremi… Ngoài ra, phụ huynh cũng có thể cho bé dùng kháng sinh chứa sulfamethoxazol đủ 5-7 ngày và theo chỉ định của bác sĩ.

– Bổ sung các Vitamin và chất khoáng cho con: Trẻ lớn nên uống nước ép hoa quả như táo, cam, cà rốt, dưa hấu. Còn với trẻ nhỏ, quan trọng nhất là được bú mẹ tăng cường. Các bé đang bú mẹ thì phải tiếp tục bú và đảm bảo mẹ không bị lây chéo bằng cách đeo khẩu trang, kính che giọt bắn và sát khuẩn tay nhanh.

Cha mẹ có thể tập thể dục nhẹ nhàng cho con 15 phút mỗi ngày (trẻ lớn) duy trì các thói quen tốt để giữ tinh thần lạc quan để cùng nhau chiến thắng đại dịch COVID-19.

– Nếu bé nôn trớ nhiều, thường bé 1-2 tuổi, cha mẹ cần lập tức nghiêng ngay đầu trẻ sang một bên nhằm giúp bé không bị sặc chất nôn. Sau đó nhanh chóng làm sạch chất nôn trong miệng, họng và mũi trẻ (miệng trước, mũi sau), bằng cách hút hoặc quấn khăn gạc vào ngón tay thấm hết chất nôn trong mồm và họng trẻ.

Khum tay vỗ nhẹ hai bên lưng nhằm trấn an trẻ, đồng thời giúp trẻ ho bật nốt chất nôn còn lại trong họng ra ngoài.

Cha mẹ tuyệt đối không được bế xốc trẻ lên khi trẻ đang nôn vì sẽ làm tăng nguy cơ trào dịch ói vào phổi, rất nguy hiểm cho trẻ.

Nếu trẻ bị nôn trớ khi ngủ, cha mẹ nên đặt trẻ nằm yên, kê cao đầu, đồng thời luôn để thân mình phía trên của bé cao hơn phía dưới để tránh hiện tượng trào ngược dạ dày.

Khi bé ngừng nôn, hãy cho bé uống một lượng nhỏ nước ấm hoặc nước điện giải sau mỗi 30 phút đến 1 tiếng. Nếu trẻ tiếp tục nôn thì cần cho uống luân phiên 50ml nước đường sau mỗi 30 phút để ổn định dạ dày cho trẻ. Trẻ trên 2 tuổi, các mẹ có thể pha nước gừng ấm cho trẻ uống từng chút một.

Nếu bé biểu hiện tím tái, khó thở gọi ngay cho bác sĩ chuyên khoa Nhi.

Bác sĩ Cường khuyến cáo mẹ phải cho bé bú đúng tư thế, không cho bú nhiều trong một lần ăn mà chia nhiều bữa nhỏ. Sau bú, tránh để trẻ nằm ngay hoặc nằm đầu cao.

2. Trẻ em mắc COVID-19 mức độ trung bình với chỉ số SpO2 94%-96%, phụ huynh cần theo dõi chỉ số SpO2, tần số thở, nhịp tim, huyết áp và nhiệt độ của con để báo nhân viên y tế, nhằm đưa ra hướng giải quyết cho các bé nhập viện.

3. Trẻ mắc COVID-19 mức độ nặng thường xuất hiện các triệu chứng như chỉ số SpO2 90% – 94%, trẻ bỏ ăn, ăn kém, bỏ bú, chơi kém. Trẻ thậm chí có biểu hiện viêm phổi nặng như: khó thở, môi tím, co rút cơ liên sườn.

Cha mẹ cần ngay lập tức liên hệ với bác sĩ Nhi khoa và Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) trong khu vực để cho trẻ nhập viện.

Hoàng Anh