Nỗ lực bảo vệ tầng ô-dôn và khí hậu

Thứ trưởng Bộ TN&MT Lê Công Thành phát biểu tại Lễ kỷ niệm

Phát biểu khai mạc buổi Lễ, Thứ trưởng Lê Công Thành cho biết, trong 24 năm qua, Việt Nam đã chủ động, tích cực tham gia thực hiện Nghị định thư Montreal, bảo vệ tầng ô-dôn và đạt được nhiều kết quả được cộng đồng quốc tế ghi nhận. Thực hiện đúng lộ trình của Nghị định thư Montreal, Việt Nam đã loại trừ hoàn toàn tiêu thụ các chất CFC, Halon và CTC từ ngày 1/1/2010; loại trừ hoàn toàn tiêu thụ HCFC-141b nguyên chất được sử dụng trong sản xuất xốp từ ngày 1/1/2015, qua đó đáp ứng nghĩa vụ loại trừ 10% mức tiêu thụ cơ sở các chất HCFC. Hiện nay, Việt Nam đang triển khai Kế hoạch quản lý loại trừ các chất HCFC giai đoạn II nhằm loại trừ 35% mức tiêu thụ cơ sở. Riêng chất Methyl Bromide đã được cấm sử dụng cho các ứng dụng ngoài mục đích kiểm dịch hàng xuất khẩu ở Việt Nam kể từ ngày 1/1/2015.

Nhân dịp Ngày quốc tế bảo vệ tầng ô-dôn năm 2018, Thứ trưởng đề nghị các tổ chức, cá nhân tiếp tục phối hợp chặt chẽ và tham gia các hoạt động thiết thực nhằm bảo vệ tầng ô-dôn, ứng phó với biến đổi khí hậu, đáp ứng các mục tiêu thực hiện Công ước Vienna và Nghị định thư Montreal ở Việt Nam.

Bà Tina Birmpili, Thư ký điều hành, Ban Thư ký Nghị định thư Montreal về các chất làm suy giảm tầng ô-dôn phát biểu

Tại buổi Lễ, bà Tina Birmpili, Thư ký điều hành, Ban Thư ký Nghị định thư Montreal về các chất làm suy giảm tầng ô-dôn nhấn mạnh những kết quả, thành tựu đã đạt được nhờ cam kết phối hợp của các Bên thuộc Nghị định thư Montreal, bao gồm Việt Nam. Tính đến nay, đã loại trừ tiêu thụ 800 tấn ODP các chất làm suy giảm tầng ô-dôn. Quỹ Đa phương thi hành Nghị định thư Montreal cũng đã cung cấp hơn 18.000.000 USD hỗ trợ loại trừ các chất làm suy giảm tầng ô-dôn. Tuy nhiên, Trái đất vẫn phải đối mặt với thách thức mới gắn liền với xu hướng gia tăng sử dụng các chất thay thế có hiệu ứng khí nhà kính cao – các chất hydro-fluoro-cácbon, còn gọi là HFC, có tiềm năng cao gây nóng lên toàn cầu, được sử dụng trong lĩnh vực sản xuất thiết bị lạnh, điều hòa không khí ô tô, dập cháy.

Tại Khóa họp lần thứ 28 của các bên tham gia Nghị định thư Montreal diễn ra tại Kigali, Cộng hòa Ru-an-đa vào tháng 10/2016, các nước đã thông qua Bản sửa đổi, bổ sung Kigali để kiểm soát và loại trừ các chất HFC. Theo đó, các nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam sẽ bắt đầu loại trừ các chất HFC từ ngày 1/1/2029 và chỉ còn 20% lượng tiêu thụ ở mức cơ sở được sử dụng từ năm 2045 trở đi. Hiện đã có 44 quốc gia phê chuẩn Bản sửa đổi, bổ sung Kigali. Cùng với đó, các nước trên thế giới đã đưa ra tín hiệu rõ ràng với ngành công nghiệp về đầu tư, đổi mới trong lĩnh vực hóa chất cũng như ngành công nghiệp sản xuất, đặc biệt là trong lĩnh vực làm lạnh đang ngày càng phát triển.

Toàn cảnh buổi Lễ kỷ niệm

Về phía Việt Nam, Thứ trưởng Lê Công Thành cho biết, Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) của Việt Nam nhằm thực hiện Thỏa thuận Pari về biến đổi khí hậu đã xác định, bằng nguồn lực trong nước sẽ cắt giảm 8% tổng lượng phát thải khí nhà kính so với kịch bản phát triển như thông thường và mức đóng góp có thể được tăng lên tới 25% khi nhận được hỗ trợ của quốc tế. Trong điều kiện của một nước đang phát triển và chịu nhiều tác động từ biến đổi khí hậu, Việt Nam đã và đang nỗ lực bảo vệ tầng ô-dôn, góp phần giảm nhẹ biến đổi khí hậu toàn cầu nhằm thực hiện mục tiêu của Nghị định thư Montreal và Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu. Chính phủ Việt Nam cũng bày tỏ quan điểm ủng hộ việc loại trừ các chất HFC trong khuôn khổ Nghị định thư Montreal và sẽ sớm phê chuẩn Bản sửa đổi, bổ sung Kigali.

Trong khuôn khổ Lễ kỷ niệm, đã diễn ra Tọa đàm về tác động kinh tế – xã hội khi Việt Nam phê chuẩn Bản sửa đổi, bổ sung Kigali về kiểm soát và loại trừ các chất HFC. Đây là dịp để các cơ quan quản lý nhà nước, tổ chức quốc tế, doanh nghiệp, hội nghề nghiệp và các bên liên quan trao đổi, thảo luận, đóng góp ý kiến cho Bản sửa đổi, bổ sung Kigali về quản lý và loại trừ dần các chất HFC trước khi trình Chính phủ xem xét, phê chuẩn.

Theo Monre