Petrovietnam – hình mẫu doanh nghiệp quốc gia trong hành trình phát triển đất nước
Tập đoàn Công nghiệp – Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) đã và đang khắc họa rõ nét hình mẫu doanh nghiệp nhà nước hoạt động hiệu quả, minh bạch, có sức cạnh tranh cao và giữ vai trò trụ cột của nền kinh tế. Đây là nhận định chung của các chuyên gia, nhà quản lý tại Tọa đàm “Petrovietnam trong hành trình phát triển cùng đất nước” do Tạp chí Năng lượng Mới/PetroTimes tổ chức ngày 6/12.

Trụ cột kinh tế, điểm tựa an ninh năng lượng quốc gia
Nhìn lại chặng đường 50 năm hình thành và phát triển của Petrovietnam, TS. Nguyễn Quốc Thập, Chủ tịch Hội Dầu khí Việt Nam, cho rằng điểm nổi bật nhất của Tập đoàn là việc đảm đương một sứ mệnh đặc biệt nặng nề nhưng đầy vẻ vang: vừa là trụ cột năng lượng quốc gia, vừa là lực lượng kinh tế chủ lực, đồng thời là biểu tượng hiện diện của Việt Nam trên các vùng biển.
Trong suốt nửa thế kỷ qua, Petrovietnam đã khai thác hơn 440 triệu tấn dầu và đưa gần 200 tỷ m³ khí vào bờ, góp phần bảo đảm nguồn năng lượng thiết yếu cho sản xuất, tiêu dùng và ổn định kinh tế vĩ mô. Những đóng góp này giúp Việt Nam duy trì tăng trưởng ngay cả trong các giai đoạn thị trường năng lượng toàn cầu biến động mạnh và môi trường địa chính trị phức tạp.

Petrovietnam cũng là một trong những doanh nghiệp đóng góp ngân sách lớn và ổn định nhất cho Nhà nước. Đáng chú ý, ngay cả trong những thời kỳ giá dầu thế giới sụt giảm sâu, Tập đoàn vẫn giữ được kỷ luật vận hành, duy trì nguồn thu bền vững cho ngân sách quốc gia.
Không chỉ dừng lại ở vai trò kinh tế, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước, Petrovietnam đã đồng hành cùng đất nước suốt 50 năm qua trong việc thực hiện sứ mệnh bảo đảm “5 An”: an ninh năng lượng, an ninh kinh tế, an ninh lương thực, an ninh quốc phòng và chủ quyền quốc gia trên biển, đồng thời góp phần quan trọng vào bảo đảm an sinh xã hội.
Từ sứ mệnh đó, Petrovietnam đã khẳng định vị thế của một tập đoàn kinh tế hàng đầu với những dấu ấn “05 Nhất”: quy mô tài sản lớn nhất với tổng tài sản hợp nhất vượt 1 triệu tỷ đồng, vốn chủ sở hữu hơn 556 nghìn tỷ đồng; mức đóng góp ngân sách cao nhất, bình quân khoảng 160 nghìn tỷ đồng/năm trong những năm gần đây; lợi nhuận cao với bình quân 2,2 tỷ USD/năm giai đoạn 2020–2025; là doanh nghiệp đạt nhiều giải thưởng khoa học – công nghệ cấp quốc gia và quốc tế, trong đó có 6 Giải thưởng Hồ Chí Minh và 4 Giải thưởng Nhà nước; đồng thời là đơn vị có mức chi cho an sinh xã hội lớn, riêng giai đoạn 2020–2025 đạt trên 5.000 tỷ đồng.
Theo TS. Nguyễn Quốc Thập, giá trị tinh thần cốt lõi làm nên bản sắc Petrovietnam chính là hình ảnh những người lao động “đi tìm lửa” với sự kiên trì, kiên cường, khát vọng làm chủ công nghệ, tinh thần say mê nghề nghiệp và tương thân, tương ái. Chính những con người ấy đã đặt nền móng cho ngành dầu khí Việt Nam, làm chủ các công nghệ phức tạp mà trước đây thế giới từng nghi ngại về năng lực triển khai của Việt Nam.
Chung quan điểm, bà Phạm Thúy Chinh, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, đánh giá Petrovietnam giữ vị trí đặc biệt trong nhiều cấu phần then chốt của nền kinh tế. Theo bà, Tập đoàn là trụ cột tăng trưởng và ổn định vĩ mô, duy trì đóng góp GDP và ngân sách ở mức cao, tạo việc làm cho hàng chục nghìn lao động.
Chuỗi giá trị dầu khí từ thăm dò, khai thác đến chế biến, phân phối đã góp phần bảo đảm nguồn cung chiến lược, hỗ trợ tăng trưởng và ổn định giá cả. Hoạt động dầu khí xa bờ không chỉ mang ý nghĩa kinh tế mà còn góp phần thực hiện Chiến lược kinh tế biển và nhiệm vụ an ninh – quốc phòng, khẳng định chủ quyền quốc gia, đồng thời thúc đẩy phát triển hạ tầng cảng biển, logistics và công nghiệp hỗ trợ.

Trong bối cảnh thế giới nhiều biến động, Petrovietnam vẫn duy trì ổn định nguồn cung xăng dầu, khí, điện, đạm, giúp Việt Nam tránh được các cú sốc năng lượng. Tập đoàn cũng là lực lượng tiên phong trong đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, triển khai các chương trình khoa học – công nghệ theo tinh thần Nghị quyết 57-NQ/TW, qua đó nâng cao năng lực cạnh tranh và năng lực tự chủ của nền kinh tế.
Hệ sinh thái Petrovietnam – nền tảng chiến lược của nền kinh tế
Phân tích dưới góc độ kinh tế học, PGS.TS Nguyễn Thường Lạng, Giảng viên cao cấp Đại học Kinh tế Quốc dân, cho rằng vai trò của Petrovietnam cần được nhìn nhận trong tổng thể hệ sinh thái công nghiệp – năng lượng mà Tập đoàn đã xây dựng. Đây là một cấu trúc hoàn chỉnh, gắn kết theo chiều sâu, từ thăm dò – khai thác, lọc – hóa dầu, khí – điện – đạm đến dịch vụ dầu khí, chế tạo và vận tải biển.
Hệ sinh thái này không chỉ tạo ra giá trị gia tăng lớn mà còn có tác động lan tỏa mạnh mẽ đến các cân đối liên ngành, giữ vai trò điểm tựa cho nhiều lĩnh vực kinh tế khác và dẫn dắt quá trình chuyển dịch sang năng lượng xanh, bền vững.

Ở góc độ quản trị, ông Nguyễn Văn Phụng, chuyên gia cao cấp về thuế và quản trị doanh nghiệp, cho rằng thành công của Petrovietnam bắt nguồn từ tầm nhìn dài hạn, kỷ luật tài chính nghiêm ngặt và quản trị dòng tiền minh bạch. Đây là nền tảng giúp Petrovietnam trở thành một trong số ít doanh nghiệp mà cơ quan quản lý có thể hoàn toàn tin tưởng về tính chính xác của số liệu và hiệu quả sử dụng nguồn lực.
Theo ông, “kiềng ba chân” gồm kỷ luật tài chính, tư duy chiến lược dài hạn và đầu tư cho con người chính là nền tảng tạo nên vị thế và hiệu quả bền vững của Petrovietnam trong suốt nhiều năm qua.
Tiên phong trong chặng đường chuyển dịch năng lượng
Bước vào giai đoạn phát triển mới, Petrovietnam đứng trước những yêu cầu lớn về chuyển dịch năng lượng, giảm phát thải, phát triển công nghệ cao, đáp ứng tiêu chuẩn ESG và thích ứng với biến động địa chính trị toàn cầu. Các chuyên gia cho rằng Tập đoàn cần tiếp tục phát huy hệ sinh thái năng lượng – công nghiệp hiện có, đồng thời tái cấu trúc theo hướng xanh, thông minh và hiệu quả hơn.
Với nền tảng sẵn có, Petrovietnam đủ khả năng trở thành lực lượng tiên phong trong các lĩnh vực năng lượng tái tạo, hydrogen, LNG, công nghiệp khí và chế biến sâu. Tuy nhiên, để phát huy tối đa nguồn lực, cần có cơ chế đặc thù mang tầm chiến lược, phù hợp với vai trò trụ cột kinh tế và an ninh năng lượng quốc gia của Tập đoàn.
Chia sẻ tại Tọa đàm, bà Phạm Thúy Chinh nhấn mạnh sự cần thiết của một khung pháp lý đồng bộ, chính sách tài chính – thuế ổn định và dài hạn cho các dự án năng lượng quy mô lớn, có vòng đời hàng chục năm. Theo bà, Petrovietnam chính là minh chứng rõ nét cho việc doanh nghiệp nhà nước hoàn toàn có thể hoạt động hiệu quả, minh bạch và cạnh tranh nếu có cơ chế phù hợp.
Với bề dày truyền thống, năng lực quản trị và tầm nhìn chiến lược, Petrovietnam được kỳ vọng sẽ tiếp tục giữ vai trò đầu tàu, đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp phát triển bền vững của đất nước trong giai đoạn mới.




