Phúc Thọ (Hà Nội): Cần xem xét di dời xưởng sơn tĩnh điện trong khu dân cư gây ô nhiễm

Mong muốn di dời đi nơi khác

Trong đơn kêu cứu gửi tới lãnh đạo xã Liên Hiệp, người dân thôn 5, 6 cho biết: Ông Vương Chí Nguyên (giám đốc công ty H&T) thuê mặt bằng 700m2 của bà Nguyễn Thị Minh  thời hạn 10 năm sản xuất quy mô lớn với hình thức: ngâm, ủ, tẩy rửa kim loại bằng hoá chất, ngày ngày tiếng ồn của động cơ máy phun sơn, khói bụi của sơn được phát tán bay xa theo chiều gió khiến các gia đình liền kề với doanh nghiệp chịu ảnh hưởng nặng nề. Khi doanh nghiệp hoạt động các gia đình liền kề cho trẻ chơi trong nhà đóng kín cửa để giảm mùi khó chịu của hoá chất không có cách nào khắc phục. Chúng tôi tha thiết đề nghị UBND xã đề nghị doanh nghiệp di dời khỏi địa bàn dân cư về vị trí thích hợp, trả lại cuộc sống yên bình và không khí trong lành như xưa cho bà con nhân dân chúng tôi.

Nhận được phản ánh của người dân, ngày 10/7/2024 phóng viên (PV) đã gặp gỡ và lắng nghe những tâm tư, bức xúc của người dân đối với xưởng sơn tĩnh điện của công ty H&T.

Ông Nguyễn Đình Ngãi, người dân thôn 5 chia sẻ: "Lúc bắt đầu công ty đặt nền móng chúng tôi đã nhận được thông tin là họ làm sơn tĩnh điện, bà con nhân dân không tán thành và đã đặt vấn đề với gia đình là yêu cầu gia đình làm gì thì làm mà đưa sơn tĩnh điện, đưa hóa chất về đây chúng tôi không tán thành nhưng họ không nghe. Đến bây giờ cơ sở đi vào hoạt động sản xuất được gần 1 tháng rồi. Nói chung bà con rất bức xúc, liền kề nhà tôi 2,3 hộ các cháu cứ đóng cửa suốt trong nhà, không dám ra ngoài mùi nồng nặc khó chịu lắm. Bể hóa chất người ta ngâm tẩy rửa kim loại 4, 5 ngày nó loãng đi bắt đầu lại hút bỏ nước pha mẻ khác, họ xả trực tiếp ra môi trường, đấy là cái nguy hiểm hủy hoại nguồn đất, nguồn nước ngầm. Bây giờ trước mắt chưa có hiện tượng gì nhưng nay mai sắp tới sẽ ảnh hưởng, không khí ô nhiễm độc hại là kẻ thù giết người thầm lặng, trẻ con mới sinh 5,6 tháng tuổi mùi khó chịu quá phải chạy sang nhà ông ngoại. Bà con chỉ có yêu cầu doanh nghiệp sớm ngày nào di chuyển ngày đó để chúng tôi đỡ vất vả, còn hơi độc này thì không chịu nổi".

"Chúng tôi đã gửi đơn tới UBND xã, HĐND xã và kiến nghị nhiều lần trong nhiều cuộc họp tiếp xúc cử tri nhưng xã chưa giải quyết. Thời gian doanh nghiệp ký hợp đồng thuê đất với gia đình 10 năm. Thế mà cứ tình trạng thế này thì thử hỏi bà con nhân dân chúng tôi bao nhiêu người bị nhiễm bệnh, bao nhiêu người phải chịu hậu quả thiệt thòi bởi hóa chất độc hại này, doanh nghiệp đổi sức khỏe của bà con lấy quyền lợi riêng tư như vậy là cố điều, bất chấp pháp luật", ông Ngãi bức xúc.

Chị N.T.M, người dân thôn 5 chia sẻ: "Xưởng sơn tĩnh điện nằm sát vách nhà dân, dân cư không hề thấy bên đấy xử lý nước thải, nước thải chảy thẳng ra cống chung của cả xóm. Từ ngày xưởng đấy làm, mùi sơn rồi họ đốt cái gì đấy khói, khí bay lên khiến tát cả dân ở xung quanh đây lúc nào cũng phải đóng cửa kín hết, phơi phóng các thức lúc nào cũng chỉ nhanh nhanh chóng chóng cất đi bởi nó thực sự ô nhiễm quá nhiều. Bụi sơn trong cống túa ra bay kín lên tường, bám hết vào tường vào cây. Trước khi làm dân ở đây cũng họp bàn nói chuyện tình cảm với họ để cho họ hiểu nhưng họ nói làm xưởng để kho thôi, không có gì độc hại đến lúc dựng lên làm sơn bụi mù mịt mọi người sang nói thì bất cần, họ bảo đất nhà tôi tôi thích làm gì thì làm. Trẻ con ngày trước còn mở cửa ra cho chúng nó chạy nhảy chơi ở ngoài sân được nhưng từ ngày họ làm, đốt, thì tất cả trẻ con không nhà nào mở cửa ra, đóng cửa cho vào trong nhà hoặc bế đi sơ tán hết, nghĩa là cuộc sống của mọi người ở đây thay đổi quá nhiều, mọi người khó chịu, bức xúc lắm".

Ông Đỗ Đinh, người dân thôn 6 cho biết: "Khu vực đất này chúng tôi sống ở đây đã 3,4 thế hệ rồi, giờ tự nhiên lọt xưởng phun tĩnh điện gây mùi nồng nặc, nhà tôi có cháu nhỏ phải cho đi sơ tán nơi khác, không dám cho về. Nước ở bể người ta thải ra ngấm xuống lòng đất, khi nó cạn đi, mưa xuống ngấm xuống sâu, giờ 10 nhà thì 9 nhà ăn nước giếng khoan, không ăn nước sạch, rất nguy hiểm. Chúng tôi đã đề nghị với chính quyền nhiều lần rồi, nếu không dập được thì như ông Ngãi nói đấy, người ta hợp đồng 10 năm thì họ được lợi còn bà con trong xóm chịu bệnh tật ai chịu trách nhiệm, mong chính quyền dập tắt càng sớm càng tốt cho xóm tôi".

Không giấu nổi nỗi bức xúc, chị Đinh Thị Thúy, người dân thôn 6 phẫn nộ: "Nhà em bị ảnh hưởng nhiều nhất, người ta làm đường ống thoát bụi sơn vào gần chỗ bể nước nhà em. Đường thoát bụi sơn họ làm thông thẳng xuống gần cống nhà em, khiến bụi sơn bay lại vào nhà tắm, mà em sang bảo rất là nhiều lần rồi anh Nguyên bảo cho anh 5 ngày anh sẽ giải quyết nhưng giờ tầm hơn 10 ngày rồi vẫn không thấy giải quyết. Ngay liền kề đằng sau họ lại đốt gì đấy, mỗi lần đốt tất cả nhà phải chạy đi hết, em đã sang nhắc nhở rất nhiều lần rồi nhưng họ không nghe mà vẫn mang ra ngoài đốt".

"Mỗi ngày công ty xả ra mùi khó chịu khoảng 5 lấn. Mùi sơn kinh khủng lắm, mùi đốt nữa thì càng kinh, họ đốt mùi khét lẹt không ngửi nổi luôn, nhà em ăn cơm còn phải đóng cửa, các cháu phải cho lên nhà trên hết. Cả xóm mong muốn di dời xưởng sơn đi nơi khác, nếu không di chuyển mỗi ngày cứ hít 5,7 lần thế này chống sao được, mùi không thể ngưởi nổi luôn đến nỗi công nhân làm còn phải đeo mặt nạ chống độc huống chi là mỗi khi làm mùi sơn theo chiều gió bay hết sang nhà dân", chị Thúy bày tỏ.

Theo ghi nhận của PV, xưởng sơn tĩnh điện của công ty H&T rộng khoảng 500m2 được xây dựng giữa khu dân cư đông đúc, khoảng cách từ xưởng sơn đến nhà dân chỉ cách một hàng rào nên những ảnh hưởng về môi trường trong quá trình phun sơn tới người dân là hoàn toàn có cơ sở. Bụi sơn được thu hồi qua cống ngầm rồi xả ra môi trường, đất và cây cỏ xung quanh bám một lớp bụi sơn trắng xóa. Để hạn chế bụi sơn bay vào bể nước người dân chỉ có cách dùng túi nilon để che chắn.

Không hồ sơ pháp lý về môi trường

Trao đổi với PV vào buổi sáng cùng ngày, ông Đinh Trọng Bổng – Chủ tịch UBND xã Liên Hiệp cho biết: "Chúng tôi đã cử tổ đoàn xuống 2 lần lập biên bản ghi nhận hiện trạng, mời chủ cơ sở tĩnh điện lên yêu cầu xuất trình hồ sơ đảm bảo môi trường, không có yêu cầu dừng hoạt động, khi nào cấp có thẩm quyền cấp cho hồ sơ môi trường đảm bảo thì mới được hoạt động. Riêng trường hợp này chúng tôi đã có chỉ đạo cương quyết ngay từ đầu, nếu cố tình theo quy định mới UBND xã sẽ kiến nghị cấp có thẩm quyền cắt điện, không bán điện đối với các công trình vi phạm, đặc biệt liên quan đến PCCC".

Cùng với đó, ông Đỗ Hoành Giáp – Phó chủ tịch UBND xã Liên Hiệp cho biết: "Công ty H&T đang vận hành thử nghiệm, chưa hoạt động chính thức, có phát sinh nguồn gây ô nhiễm môi trường, thực tế trong quá trình làm các bể để chuẩn bị cho công tác phun sơn có gây mùi, buổi trưa khi dân gọi điện phản ánh tôi đích thân xuống kiểm tra và thực sự là có mùi rất kinh khủng. Vừa qua, UBND xã đã phối hợp với liên ngành công an huyện kiểm tra công ty H&T. Về các thủ tục hồ sơ pháp lý liên quan đến môi trường thì công ty chưa có gì còn đánh giá liên quan đến quan trắc môi trường, nồng độ ô nhiễm thì về quan sát công ty không có hệ thống nước xả thải mà chi ứ đọng trong đấy, có bể chứa mãi mãi còn sau này công ty có hút đi hay như thế nào thì chưa biết. Địa phương sẽ tiếp tục phối hợp với công an huyện, phòng TNMT kiểm tra, xử lý về các thủ tục hồ sơ cấp phép về môi trường của công ty H&T xem có được sản xuất ở khu này hay không còn không UBND huyện sẽ có những chế tài xử lý sau này".

"Chiều nay UBND xã sẽ tổ chức kiểm tra độc lập liên quan đến các hồ sơ về kế hoạch môi trường, giấy phép kinh doanh và một số hồ sơ khác công ty H&T đã được cấp phép phê duyệt hay chưa", ông Giáp cho biết.

Được biết, ngày 14/6/2024 tổ kiểm tra liên ngành công an huyện Phúc Thọ đã kiểm tra hoạt động của công ty H&T và ghi nhận nhà xưởng của công ty nằm trong khu dân cư, tại thời điểm kiểm tra, xưởng sơn tĩnh điện đang hoạt động, thuê đất 7 năm. Công ty đang hoàn thiện các thủ tục về bảo vệ môi trường, PCCC và các thủ tục pháp lý khác theo quy định trước khi đi vào hoạt động chính thức. Công an huyện Phúc Thọ yêu cầu đại diện cơ sở cam kết và thực hiện một số nội dung sau: Không được hoạt động kinh doanh, sản xuất, nhúng mạ, sơn tĩnh điện kim loại khi chưa hoàn thiện các thủ tục pháp lý theo quy định pháp luật. Chấp hành các quy định pháp luật về đảm bảo điều kiện hoạt động kinh doanh, bảo vệ môi trường; địa điểm hoạt động kinh doanh phải đủ các điều kiện về thủ tục pháp lý và không gây ảnh hưởng đến khu dân cư sinh sống, yêu cầu di dời nếu không đáp ứng được các yêu cầu đề ra. Chấp hành nghĩa vụ nộp thuế và đầy đủ chứng từ, hóa đơn nguồn gốc nguyên liệu đầu ra, đầu vào. Xây dựng, hoàn thiện hệ thống xử lý chất thải, thu gom chất thải, lưu giữ bảo quản chất thải nguy hại theo đúng quy định, tiêu chuẩn.

Nói về quan điểm xử lý của UBND xã đối với xưởng sơn tĩnh điện của công ty H&T, ông Hoành khẳng định: "Nếu công ty H&T hoạt động không đảm bảo về kế hoạch bảo vệ môi trường và các thủ tục hồ sơ liên quan khác, UBND xã sẽ cương quyết có công văn đề nghị cơ quan cấp trên xử lý di dời xưởng này hoặc chuyển sang ngành nghề khác".

Trong biên bản kiểm tra của UBND xã Liên Hiệp ngày 10/7/2024 đối với công ty H&T ghi nhận: Công ty đang đang thực hiện sản xuất sơn tĩnh điện với 2 giai đoạn: Làm sạch sản phẩm gồm 7 bể dung dịch, trong đó có 1 bể axit loãng, giai đoạn 2 làm khô sản phẩm và phun sơn , về hiện trạng có phát sinh bụi ra môi trường. UBND xã đề nghị cơ sở hoàn thiện thủ tục giấy tờ theo quy định, khắc phục ngay việc phát sinh bụi, khí thải, mùi. Khi khắc phục đề nghị cơ sở tạm dừng sản xuất.

Trước sự việc trên, kính đề nghị Huyện ủy, UBND huyện Phúc Thọ nhanh chóng chỉ đạo các phòng ban và cơ quan chức năng liên quan kiểm tra, xem xét yêu cầu di dời xưởng sơn tĩnh điện của công ty H&T ra khỏi khu dân cư để ổn định tình hình an ninh trật tự địa phương và trả lại môi trường, cuộc sống trong lành cho người dân.

Tại Điều 58. Yêu cầu về bảo vệ môi trường nông thôn được quy định như sau:

a) Tổ chức, hộ gia đình, cá nhân có hoạt động sản xuất tiểu thủ công nghiệp, nông nghiệp, chế biến phải phù hợp với quy hoạch, tuân thủ quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, bảo đảm không ảnh hưởng đến chất lượng môi trường xung quanh; chất thải phải được thu gom, tái sử dụng, xử lý đáp ứng yêu cầu về bảo vệ môi trường;

Căn cứ theo quy định tại Điều 14 Nghị định số 45/2022/NĐ-CP, trường hợp cơ sở, dự án đầu tư đang triển khai xây dựng/đang hoạt động mà không có giấy phép môi trường sẽ bị xử phạt như sau:

- Dự án đầu tư, cơ sở thuộc đối tượng phải có giấy phép môi trường thuộc thẩm quyền cấp phép của UBND cấp huyện/thuộc thẩm quyền cấp phép của Bộ Quốc phòng, Bộ Công an mà có tiêu chí về môi trường tương đương với dự án đầu tư, cơ sở thuộc thẩm quyền phê duyệt của UBND cấp huyện, mức phạt 30 - 35 triệu đồng

- Dự án đầu tư, cơ sở thuộc đối tượng phải có giấy phép môi trường thuộc thẩm quyền cấp phép của UBND cấp tỉnh/thuộc thẩm quyền cấp phép của Bộ Quốc phòng, Bộ Công an mà có tiêu chí về môi trường tương đương với dự án đầu tư, cơ sở thuộc thẩm quyền phê duyệt của UBND cấp tỉnh, mức phạt 150 - 170 triệu đồng

- Dự án đầu tư, cơ sở thuộc đối tượng phải có giấy phép môi trường theo quy định thuộc thẩm quyền cấp phép của Bộ Tài nguyên và Môi trường/thuộc thẩm quyền cấp phép của Bộ Quốc phòng, Bộ Công an mà có tiêu chí về môi trường tương đương với dự án đầu tư, cơ sở thuộc thẩm quyền phê duyệt của Bộ Tài nguyên và Môi trường, mức phạt 200 - 220 triệu đồng

Ngoài bị phạt tiền, các dự án đầu tư, cơ sở không có giấy phép môi trường còn:

- Bị đình chỉ hoạt động của nguồn phát sinh chất thải từ 03 - 06 tháng;

- Buộc di dời dự án đầu tư, cơ sở đến địa điểm phù hợp với quy hoạch, phân vùng môi trường, khả năng chịu tải của môi trường được cấp có thẩm quyền phê duyệt (nếu địa điểm đang thực hiện dự án đầu tư, cơ sở không phù hợp với quy hoạch, phân vùng môi trường, khả năng chịu tải của môi trường được phê duyệt).

Tạp chí điện tử Môi trường và Cuộc sống - moitruong.net vn sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc.