Quảng Bình: Rừng bần bị xâm hại nghiêm trọng, dân sống thấp thỏm lo bão lũ

(Moitruong.net.vn) – Hệ thống rừng bần tại thôn Quảng Xá, xã Tân Ninh, huyện Quảng Ninh (Quảng Bình) rất trù phú, bao trùm cả một vùng dân cư đông đúc. Cũng nhờ rừng bần này mà bao đời nay người dân sinh sống ven sông Kiến Giang có cái che bão, chắn lũ. Nhưng thời gian gần đây, nhiều diện tích rừng bần nơi đây đang bị xâm hại nghiêm trọng ảnh hưởng rất nhiều đến đời sống của người dân, đặc biệt trước diễn biến thất thường của mưa bão như hiện nay.

Theo nhiều người dân ở xã Tân Ninh (Quảng Ninh) thì rừng bần đã có từ bao đời nay, từ khi sinh ra trước mắt họ chỉ thấy bần. Rừng bần cũng chính là “lá chắn”  che chở, bảo vệ cho họ suốt hàng trăm năm nay, kể cả lúc chiến tranh, lẫn lúc thiên tai. Thế nhưng, giờ đây một số hộ dân trên địa bàn đã đưa máy móc vào rừng để đào ao nuôi trồng thủy sản khiến rừng bần bị hủy hoại nghiêm trọng.

Có mặt tại xã Tân Ninh, hình ảnh đập vào mắt chúng tôi là cảnh những rừng bần trở nên hoang tàn, thưa thớt, nhiều cây bần bị chết đứng cho đến khô. Phía trong cánh rừng bây giờ là cả công trường đào ao, đắp đập khiến cho khu rừng như một cánh đồng hoang. Nhiều cây bần hàng trăm năm tuổi bị quật ngã, chôn lấp dưới đáy công trường. Không những vậy, việc đào ao để nuôi trồng thủy sản khiến cho nhiều cây bần đang đứng… chờ chết.

Nhiều cây bần đang có nguy cơ bị chết đứng

Cụ Nguyễn Văn Được (85 tuổi, thôn Quảng Xá,  xã Tân Ninh, huyện Quảng Ninh) cho biết, rừng bần đã có từ nhiều thế kỉ, đã giúp người dân vượt qua nhiều cơn bão, cơn lũ lớn nhưng bây giờ đã bị tàn phá hết.

“Rừng bần như là lá phổi của người dân sinh sống quanh đây. Vào mùa mưa bão thì rừng giúp dân che gió chắn lũ. Mùa nắng thì làm điều hòa xoa dịu cái nóng. Nhưng bỗng dưng thời gian gần đây một số hộ dân đem máy móc vào tàn phá rừng bần để nuôi trồng thủy sản khiến chúng tôi rất lo lắng và búc xúc.” – cụ Được cho hay.

Nhiều cây bần bị đào bới, chôn vùi dưới đất

Sau khi rừng bần bị tàn phá, xâm hại hàng trăm hộ dân thôn Quảng Xá (xã Tân Ninh) tỏ ra rất bức xúc. Ngoài ra, nhiều người dân cũng trở nên lo lắng vì không còn rừng che chở nữa. Sợ vào mùa mưa bão nước lũ kéo về ầm ầm sẽ cuốn phăng tất cả.

Ông Dương Quang Lúc (thôn Quảng Xá, xã Tân Ninh) cho biết: “Người dân chúng tôi coi rừng bần như là một thứ gì đó rất thiêng liêng. Chúng tôi luôn tôn trọng và giữ gìn rừng. Nhưng giờ rừng bần bị tàn phá nặng nề, chỉ còn những thân cây trơ trọi. Năm 2013 cũng có trận bão lớn, nhưng may mà nhờ có rừng bần che chắn nên giảm được một phần thiệt hại. Bây giờ không còn rừng nữa lấy gì mà che bão, chắn lũ đây. Không biết đến mùa mưa bão người dân làm sao để chống chọi lại với sự hung dữ của thiên nhiên. Chưa nói đến việc nếu không có rừng thì mỗi lần nước lên bao nhiêu rác thải từ mọi nơi sẽ tấp vào nơi đây. Khổ bốn bề các chú ạ”.

Cả rừng bần xanh tươi giờ chỉ còn lại một vài cây sống sót

Theo một số người dân, hầu hết các hộ nuôi trồng thủy sản đưa máy móc vào phá rừng bần đều đã được huyện Quảng Ninh giao đất để nuôi trồng thủy sản từ năm 1994, 1995 với thời hạn giao đất 20 năm. Tuy nhiên, suốt hơn 20 năm nay, chỉ có một số hộ tiến hành hành nuôi trồng thủy sản nhưng theo hình thức quãng canh, nên tác động không lớn đến rừng bần. Nhưng cách đây 2, 3 tháng nhiều hộ dân mới đã đưa máy móc vào đào ao hồ, đắp đập ngay giữa rừng. Lo lắng rừng bần sẽ không còn tồn tại, họ đã phản ánh lên chính quyền địa phương.

Trao đổi với PV báo Môi trường & cuộc sống, ông Trần Đại Thọ – Chủ tịch UBND xã Tân Ninh cho biết, vào tháng 11 năm 1995, UBND huyện Quảng Ninh đã giao đất nuôi trồng thủy sản cho một số hộ dân thôn Quảng Xá với thời hạn 20 năm. Đến nay đã hết hạn sử dụng, nếu muốn tiếp tục sử dụng đất thì phải xin ý kiến chính quyền cấp trên để gia hạn. Tuy nhiên, một số hộ dân đào ao hồ ở rừng bần không hiểu rõ cho nên họ đã tự ý đem máy móc đến cải tạo lại ao hồ để chăn nuôi.

Một số hộ dân vi phạm đang trồng lại rừng

“Khi nghe thông tin về việc rừng bần bị xâm hại chính quyền xã ngay lập tức cho người về kiểm tra và đình chỉ, tạm ngưng công việc. Qua kiểm tra, chính quyền xã phát hiện có 3 trường hợp đã lấn đất đai để đào đắp hồ và xâm hại đến rừng bần. Sau đó, chính quyền xã cũng đã lập biên bản xử phạt hành chính đối với các hộ dân vi phạm” – Ông Thọ cho hay.

Ông Thọ cho biết thêm, với những hộ dân lấn chiếm đất đai để đắp ao hồ thì phải hoàn trả lại mặt bằng như cũ. Còn những hộ dân xâm hại đến rừng bần thì sẽ phải trồng và chăm sóc lại rừng bần. Hiện một số hộ dân vi phạm cũng đã bắt tay vào trồng lại rừng.

 Duy Ninh